BuddhaSasana Home Page
This document is written in Vietnamese, with Unicode Times
font
Tăng Chi Bộ - Anguttara
Nikaya
Hòa thượng Thích Minh Châu dịch Việt
I. Phẩm Tài Sản
(I) (1) Ðược Ái Mộ (1)
1. Như vầy tôi nghe: Một thời, Thế Tôn trú ở Sàvathì, Jetavana, khu vườn ông Anàthapindika.
Tại đấy, Thế Tôn gọi các Tỷ-kheo: - Này các Tỷ-kheo. - Bạch Thế Tôn. Các Tỷ-kheo ấy vâng đáp Thế Tôn. Thế Tôn nói như sau: 2. - Thành tựu bảy pháp, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo không được các
đồng Phạm hạnh ái mộ, không được khả ý, không được kính trọng,
không được bắt chước tu tập theo. Thế nào là bảy? 3. Ở đây, này các Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo ưa muốn lợi dưỡng, ưa
muốn tôn kính, ưa muốn được tán thán, không xấu hổ, không sợ hãi, ác dục
và tà kiến. Thành tựu bảy pháp này, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo không được các
đồng Phạm hạnh ái mộ, không được khả ý, không được kính trọng,
không được bắt chước tu tập theo. 4. Thành tựu bảy pháp, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo được các đồng
Phạm hạnh ái mộ, được khả ý, được kính trọng, được bắt chước
tu tập theo. Thế nào là bảy? 5. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo không ưa muốn lợi dưỡng,
không ưa muốn tôn kính, không ưa muốn được tán thán, có xấu hổ, có sợ
hãi, ít dục và chánh kiến. Thành tựu bảy pháp này, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo được các đồng
Phạm hạnh ái mộ, được khả ý, được kính trọng, được bắt chước
tu tập theo. (II) (2) Ðược Ái Mộ(2) ... (như kinh 1, thay hai pháp cuối với "tật đố và xan tham"
và với "không tật đố, không xan tham"). (III) (3) Các Sức Mạnh Tóm Tắt 1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy sức mạnh này. Thế nào là bảy? 2. Tín lực, tấn lực, tàm lực, quý lực, niệm lực, định lực,
tuệ lực. Này các Tỷ-kheo, có bảy sức mạnh này. Tín lực và tấn lực,
(IV) (4) Các Sức Mạnh rộng Thuyết
1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy sức mạnh này. Thế nào là bảy? 2. Tín lực, tấn lực, tàm lực, quý lực, niệm lực, định lực,
tuệ lực. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là tín lực? 3. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử có lòng tin, tin tưởng
ở sự giác ngộ của Như Lai: "Ðây là Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh
Ðẳng Giác, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ,
Ðiều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhơn Sư, Phật Thế Tôn". Này các
Tỷ-kheo, đây gọi là tín lực. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là tấn lực? 4. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử sống tinh cần tinh tấn
để đoạn tận các pháp bất thiện, làm sanh khởi các pháp thiện,
nỗ lực, kiên trì, không có bỏ rơi gánh nặng đối với các pháp
thiện. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là tấn lực. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là tàm lực? 5. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử có lòng xấu hổ, xấu
hổ với thân làm ác, miệng nói ác, ý nghĩ ác, xấu hổ vì đã thành
tựu các pháp ác, bất thiện. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là tàm
lực. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là quý lực? 6. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử có lòng sợ hãi, sợ
hãi đối với thân làm ác, miệng nói ác, ý nghĩ ác, sợ hãi vì thành tựu
các pháp ác, bất thiện. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là quý lực.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là niệm lực? 7. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử đầy đủ niệm,
thành tựu niệm tuệ tối thắng, ức nhớ, tùy niệm những điều
làm đã lâu, nói đã lâu. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là niệm lực.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là định lực? 8. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử ly dục, ly các pháp ác
bất thiện... chứng đạt và an trú vào sơ Thiền, ... Thiền thứ hai
... Thiền thứ ba ... Thiền thứ tư. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là
định lực. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là tuệ lực? 9. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử có trí tuệ, có
trí tuệ về sanh diệt, thành tựu Thánh thể nhập (quyết
trạch) đưa đến chơn chánh đoạn diệt khổ đau. Này các Tỷ-kheo,
đây gọi là tuệ lực. Các pháp này, này các Tỷ-kheo, là bảy pháp. Tín lực và tấn lực, (V) (5) Các Tài Sản Tóm Tắt 1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy tài sản này. Thế nào là bảy? 2. Tín tài, giới tài, tàm tài, quý tài, văn tài, thí tài, tuệ
tài. Này các Tỷ-kheo, đây là bảy tài sản. Tín tài và giới tài, (VI) (6) Các Tài Sản Rộng Thuyết
1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy tài sản này. Thế nào là bảy? 2. Tín tài, giới tài, tàm tài, quý tài, văn tài, thí tài, tuệ
tài. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là tín tài? 3. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử có lòng tin, tin tưởng
ở sự giác ngộ của Như Lai: "Ðây là Thế Tôn, bậc A-la-hán... Phật,
Thế Tôn". Này các Tỷ-kheo, đây gọi là tín tài. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là giới tài? 4. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử từ bỏ sát sanh... từ
bỏ đắm say rượu men rượu nấu. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là giới
tài. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là tàm tài? 5. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử có xấu hổ, xấu hổ
đối với thân làm ác, miệng nói ác, ý nghĩ ác, xấu hổ vì đã thành
tựu các pháp ác, bất thiện. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là tàm
tài. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là quý tài? 6. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử có lòng sợ hãi, sợ
hãi đối với thân làm ác, miệng nói ác, ý nghĩ sợ hãi vì thành tựu
các pháp ác, bất thiện. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là quý tài.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là văn tài? 7. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử nghe nhiều, gìn giữ
những gì đã nghe, chất chứa những gì đã nghe, những pháp ấy, sơ thiện,
trung thiện, hậu thiện, nghĩa văn đầy đủ, đề cao đời sống Phạm
hạnh hoàn toàn đầy đủ thanh tịnh; những pháp ấy, vị ấy nghe nhiều, đã
nắm giữ, đã ghi nhớ tụng đọc nhiều lần, chuyên ý quán sát, khéo
thành tựu nhờ chánh kiến. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là văn tài. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là thí tài? 8. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử với tâm từ bỏ cấu
uế của xan tham, sống tại gia phóng xả, với bàn tay rộng mở, ưa thích xả
bỏ, sẵn sàng để được yêu cầu, ưa thích san sẻ vật bố thí. Này các
Tỷ-kheo, đây gọi là thí tài. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là tuệ tài? 9. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Thánh đệ tử có trí tuệ, có
trí tuệ về sanh diệt, thành tựu Thánh thể nhập (quyết
trạch) đưa đến chơn chánh đoạn diệt khổ đau. Này các Tỷ-kheo,
đây gọi là tuệ tài. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là bảy tài sản. Tín tài và giới tài, (VII) (7) Ugga 1. Bấy giờ Ugga, vị Ðại thần của vua đi đến Thế Tôn, sau khi
đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên,
Ugga, vị đại thần của vua, bạch Thế Tôn: - Thật vi diệu thay, bạch Thế Tôn! Thật hy hữu thay, bạch Thế
Tôn! Giàu có đến như vậy, đại phú đến như vậy, tài sản nhiều
đến như vậy, bạch Thế Tôn, là Migàra Rohaneyyo! - Này Ugga, Migàra Rohaneyyo giàu có đến mức nào, đại phú đến mức
nào, tài sản nhiều đến mức nào? - Bạch Thế Tôn, về vàng có đến trăm ngàn, còn nói gì về
bạc! - Này Ugga, đây có thể là tài sản chăng? Không phải Ta nói rằng đây
không phải là tài sản. Nhưng tài sản ấy bị chi phối bởi lửa, nước, vua
chúa, ăn trộm, các kẻ thừa tự, thù địch. Bảy tài sản này, này Ugga, không
bị lửa, nước, vua chúa, ăn trộm, các kẻ thừa tự, thù địch chi phối.
Thế nào là bảy? Tín tài, giới tài, tàm tài, quý tài, văn tài, thí
tài, tuệ tài. Bảy loại tài sản này, này Ugga, không bị lửa, nước, vua
chúa, ăn trộm, các kẻ thừa tự, thù địch chi phối. Tín tài và giới tài, (VIII) (8) Các Kiết Sử
1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy kiết sử này. Thế nào là bảy? 2. Tùy tham kiết sử, sân kiết sử, kiến kiết sử, nghi kiết
sử, mạn kiết sử, hữu tham kiết sử, vô minh kiết sử. Này các
Tỷ-kheo có bảy kiết sử này. (IX) (9) Ðoạn Tận 1. Này các Tỷ-kheo, do đoạn tận, do cắt đứt bảy kiết sử, Phạm
hạnh được sống. Thế nào là bảy? 2. Do đoạn tận, cắt đứt tùy tham kiết sử, Phạm hạnh được sống...
sân kiết sử... kiến thiết sử... nghi kiết sử... mạn kiết
sử... hữu tham kiết sử... do đoạn tận, do cắt đứt vô minh kiết sử,
Phạm hạnh được sống. Này các Tỷ-kheo, do đoạn tận, cắt đứt bảy kiết sử này, Phạm hạnh
được sống. Này các Tỷ-kheo, khi nào Tỷ-kheo đã đoạn tận tùy tham
kiết sử, cắt đứt từ gốc rễ, làm cho như thân cây sà la, làm cho không
thể tái sanh, làm cho không thể sanh khởi trong tương lai, này các
Tỷ-kheo, đây gọi là Tỷ-kheo đã chặt đứt khát ái, đã giải tỏa
kiết sử, và chơn chánh hiện quán kiêu mạn, đã đoạn tận khổ đau. (X) (10) Xan Tham
1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy kiết sử này. Thế nào là bảy? 2. Tùy tham kiết sử, sân kiết sử, kiến kiết sử, nghi kiết
sử, mạn kiết sử, tật đố kiết sử, xan tham kiết sử. Này các
Tỷ-kheo, có bảy kiết sử này.
II. Phẩm Tùy Miên (I) (11) Tùy Miên(1) 1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy tùy miên. Thế nào là bảy? 2. Dục tham tùy miên, sân tùy miên, kiến tùy miên, nghi tùy miên, mạn
tùy miên, hữu tham tùy miên, vô minh tùy miên. Này các Tỷ-kheo, có bảy
tùy miên này. (II) (12) Tùy Miên (2) 1. - Này các Tỷ-kheo, do đoạn tận, do cắt đứt bảy tùy miên, Phạm hạnh
được sống. Thế nào là bảy? 2. Do đoạn tận, do cắt đứt dục tham tùy miên, Phạm hạnh được sống...
sân tùy miên... kiến tùy miên.. nghi tùy miên... mạn tùy miên... hữu tham
tùy miên... do đoạn tận, do cắt đứt vô minh tùy miên, Phạm hạnh được
sống. 3. Này các Tỷ-kheo, do đoạn tận, cắt đứt bảy tùy miên này, Phạm hạnh
được sống. Này các Tỷ-kheo, khi nào Tỷ-kheo nào đoạn tận dục tham
tùy miên... vô minh tùy miên, cắt đứt tận gốc rễ, làm cho như thân cây
sàla, làm cho không thể tái sanh, làm cho không thể sanh khởi trong
tương lai, này các Tỷ-kheo, đây gọi là Tỷ-kheo đã chặt đứt
khát ái, đã giải tỏa tùy miên, với chơn chánh hiện quán kiêu mạn, đã
đoạn tận khổ đau. (III) (13) Gia Ðình
1. - Này các Tỷ-kheo, gia đình nào thành tựu bảy chi phần; nếu chưa
đến thăm, thời không xứng đáng để đi đến, nếu đã đến
thăm, thời không xứng đáng để ngồi xuống. Thế nào là bảy? 2. Không vui vẻ đứng dậy, không vui vẻ chào đón, không vui vẻ mời ngồi;
có chỗ ngồi đem giấu đi; từ nhiều họ cho ít, từ đồ thù thắng,
họ cho đồ thô xấu; họ cho không có kính trọng, không có kính lễ. Này các Tỷ-kheo, gia đình nào thành tựu bảy chi phần này; nếu chưa
đến, thời không xứng đáng để đến; nếu đã đến, thời
không xứng đáng để ngồi xuống. (IV) (14) Các Hạng Người 1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy hạng người đáng được cung kính, đáng
được tôn trọng, đáng được cúng dường, đáng được chắp tay, là
ruộng phước vô thượng ở đời. Thế nào là bảy? 2. Câu phần giải thoát, tuệ giải thoát, thân chứng, kiến
chí, tín giải thoát, tùy pháp hành, tùy tín hành. Bảy hạng người này, này các Tỷ-kheo, đáng được cung kính, đáng
được tôn trọng, đáng được cúng dường, đáng được chắp tay, là
ruộng phước vô thượng ở đời. (V) (15) Ví Dụ Nước
1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy hạng người được ví dụ với nước, có
mặt hiện hữu ở đời. Thế nào là bảy? 2. Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người lặn một lần rồi chìm
luôn; ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người sau khi nổi lên, lại chìm
xuống; ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người sau khi nổi lên, được
đứng lại; ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người sau khi nổi lên, lại
nhìn và thấy; ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người sau khi nổi lên
lại bơi tới; ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người sau khi nổi lên,
đạt được chỗ có chân đứng; ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng
người sau khi nổi lên, sau khi bơi qua đến được bờ bên kia, lên đứng
trên đất liền, là một vị Bà-la-môn. Và này các Tỷ-kheo, thế nào
là hạng người, lặn một lần rồi chìm luôn? 3. Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người hoàn toàn thành tựu với
các pháp đen, bất thiện. Như vậy, này các Tỷ-kheo, là hạng người
lặn một lần rồi chìm luôn. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng
người sau khi nổi lên lại chìm xuống? 4. Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người nổi lên và suy nghĩ:
"Lành thay, lòng tin trong các thiện pháp! Lành thay, lòng xấu hổ...
Lành thay, lòng sợ hãi... Lành thay, sự tinh tấn... Lành thay, trí tuệ trong
các thiện pháp!" Lòng tin ấy của vị đó không an trú, không tăng
trưởng, bị giảm thiểu. Lòng xấu hổ đó của vị ấy... lòng sợ hãi đó
của vị ấy... sự tinh tấn đó của vị ấy... Trí tuệ đó của vị ấy không
an trú, không tăng trưởng, bị giảm thiểu. Như vậy, này các Tỷ-kheo
là hạng người sau khi nổi lên, lại chìm xuống. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng người sau khi nổi lên, được
đứng lại? 5. Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người nổi lên và suy nghĩ như
sau: "Lành thay, lòng tin trong các thiện pháp! Lành thay, lòng hổ
thẹn... Lành thay, lòng sợ hãi... Lành thay, sự tinh tấn... Lành thay, trí
tuệ trong các thiện pháp!" Lòng tin đó của vị ấy không giảm
thiểu, không tăng trưởng, được đứng lại, lòng hổ thẹn đó của vị
ấy... lòng sợ hãi đó của vị ấy... sự tinh tấn đó của vị ấy... trí
tuệ đó của vị ấy không giảm thiểu, không tăng trưởng, được đứng
lại. Như vậy, này các Tỷ-kheo, là hạng người sau khi nổi lên, được
đứng lại. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng người sau khi nổi lên, lại nhìn và thấy? 6. Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người nổi lên và suy nghĩ:
"Lành thay, lòng tin trong các thiện pháp! Lành thay, lòng hổ thẹn...
Lành thay, lòng sợ hãi... Lành thay, sự tinh tấn... Lành thay, trí tuệ trong
các thiện pháp!" Vị ấy, sau khi đoạn diệt ba kiết sử, là bậc
Dự lưu, không còn bị đọa lạc, quyết chắc chứng ngộ Bồ đề. Như
vậy, này các Tỷ-kheo, là hạng người sau khi nổi lên, lại nhìn và thấy. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng người sau khi nổi lên, lại
bơi tới? 7. Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người nổi lên và suy nghĩ:
"Lành thay, lòng tin trong các thiện pháp! Lành thay, lòng hổ thẹn...
Lành thay, lòng sợ hãi... Lành thay, sự tinh tấn... Lành thay, trí tuệ trong
các thiện pháp!" Vị ấy, sau khi đoạn diệt ba kiết sử, sau khi
làm muội lược tham sân si, là bậc Nhất Lai, còn trở lui đời này một
lần nữa rồi đoạn tận khổ đau. Như vậy, này các Tỷ-kheo, là hạng người
sau khi nổi lên, lại bơi tới. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng người sau khi nổi lên, lại
đạt được chân đứng? 8. Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người sau khi nổi lên và suy
nghĩ: "Lành thay, lòng tin trong các thiện pháp! Lành thay, lòng hổ
thẹn... Lành thay, lòng sợ hãi... Lành thay, sự tinh tấn... Lành thay, trí
tuệ trong các thiện pháp!" Vị ấy, sau khi đoạn diệt năm hạ
phần kiết sử, được hóa sanh, tại đấy nhập Niết-bàn, không trở lui
trạng thái ấy. Như vậy, này các Tỷ-kheo, là hạng người sau khi nổi lên,
đã đạt chân đứng. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng người sau khi nổi lên đã bơi
qua, đạt đến bờ bên kia, đứng trên đất liền, là bậc Bà-la-môn? 9. Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người nổi lên và suy nghĩ:
"Lành thay, lòng tin trong các thiện pháp! Lành thay, lòng xấu hổ ...
Lành thay, lòng sợ hãi... Lành thay, sự tinh tấn... Lành thay, trí tuệ trong
các thiện pháp!" Vị ấy, sau khi đoạn diệt các lậu hoặc, ngay trong
hiện tại, tự mình chứng ngộ với thắng trí, chứng đạt và an trú vô lậu
tâm giải thoát, tuệ giải thoát. Như vậy, này các Tỷ-kheo, là hạng
người sau khi nổi lên đã bơi qua, đã đến bờ bên kia, đã đứng trên
đất liền, là bậc Bà-la-môn. Này các Tỷ-kheo, đây là bảy hạng người được ví dụ với nước, có
mặt, hiện hữu ở đời. (VI) (16) Không Thường Xuyên 1. - Có bảy hạng người này, này các Tỷ-kheo, đáng được cung kính,
đáng được tôn trọng, đáng được chắp tay, là ruộng phước vô thượng
ở đời. Thế nào là bảy? 2. Ở đây, có hạng người sống tùy quán vô thường trong tất cả hành,
tưởng vô thường, cảm thọ vô thường, trong tất cả thời, liên tục, không
có gián đoạn, với tâm thắng giải với tuệ thể nhập. Vị ấy, với sự
đoạn diệt các lậu hoặc... sau khi chứng ngộ, chứng đạt và an trú. Này
các Tỷ-kheo, đây là hạng người thứ nhất đáng được cung kính, đáng
được tôn trọng, đáng được cúng dường, đáng được chắp tay, là
ruộng phước vô thượng ở đời. 3. Lại nữa, này các Tỷ-kheo, ở đây có hạng người sống tùy quán vô
thường... với tuệ thể nhập. Với vị ấy, sự chấm dứt các lậu hoặc và
sự chấm dứt sinh mạng xảy đến một lần, không trước không sau. Ðây là
hạng người thứ hai, này các Tỷ-kheo... vô thượng ở đời. 4. Lại nữa, này các Tỷ-kheo, ở đây có hạng người sống tùy quán vô
thường... với tuệ thể nhập. Vị ấy, sau khi đoạn diệt năm hạ phần
kiết sử, chứng được Trung gian Niết-bàn... chứng được Tổn hại
Niết-bàn... chứng được Vô hành Niết-bàn... chứng được Hữu hành
Niết-bàn... chứng được Thượng lưu, đạt được Sắc cứu cánh. Ðây là
hạng người thứ bảy, này các Tỷ-kheo, đáng được cung kính, đáng được
tôn trọng, đáng được cúng dường, đáng được chắp tay, là ruộng
phước vô thượng ở đời. Bảy hạng người này, này các Tỷ-kheo, đáng được cung kính... vô
thượng ở đời. (VII) (17) Khổ, Vô Ngã, Tịch Tịnh
1. - Có bảy hạng người này, này các Tỷ-kheo, đáng được cung kính...
ở đời. Thế nào là bảy? 2. Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người sống tùy quán khổ trong
tất cả các hành... sống tùy quán vô ngã trong tất cả các pháp... sống tùy
quán lạc trong Niết-bàn, tưởng lạc, cảm thọ lạc trong tất cả thời,
liên tục, không có gián đoạn, với tâm thắng giải, với tuệ thể nhập.
Vị ấy với sự đoạn diệt các lậu hoặc... sau khi chứng ngộ, chứng đạt và
an trú. Ðây là hạng người thứ nhất đáng được cung kính... là ruộng
phước vô thượng ở đời. 3. Lại nữa, này các Tỷ-kheo, ở đây có hạng người sống tùy quán lạc
trong Niết-bàn, tưởng lạc cảm thọ lạc, trong tất cả thời, liên tục,
không có gián đoạn, với tâm thắng giải, với tuệ thể nhập. Với vị
ấy, sự chấm dứt các lậu hoặc và sự chấm dứt sinh mạng xảy đến một
lần, không trước không sau. Ðây là hạng người thứ hai đáng được cung
kính... là ruộng phước vô thượng ở đời. 4. Lại nữa, này các Tỷ-kheo, ở đây có hạng người sống quán lạc trong
Niết-bàn, tưởng lạc, cảm thọ lạc trong tất cả thời, liên tục, không
có gián đoạn, với tâm thắng giải, với tuệ thể nhập. Vị ấy sự đoạn
diệt năm hạ phần kiết sử, chứng được Trung gian Niết-bàn...,
chứng được Tổn hại Niết-bàn... chứng được Vô hành Niết-bàn...
chứng được Hữu hành Niết-bàn... chứng được Thượng lưu, đạt được
Sắc cứu cánh. Ðây là hạng người thứ bảy, này các Tỷ-kheo, đáng được
cung kính... là ruộng phước vô thượng ở đời. Này các Tỷ-kheo, đây là bảy hạng người ở đời đáng được cung
kính... là ruộng phước vô thượng ở đời. (VIII) (18) Sự Thù Diệu 1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy sự thù diệu này. Thế nào là bảy? 2. Ở đây, này các Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo tha thiết hành trì học pháp và
trong tương lai khát vọng hành trì học pháp; tha thiết quán Pháp và trong
tương lai khát vọng quán Pháp; tha thiết nhiếp phục lòng dục, và trong tương
lai khát vọng nhiếp phục lòng dục; tha thiết Thiền tịnh, và trong tương lai
khát vọng Thiền tịnh; tha thiết tinh cần tinh tấn và trong tương lai khát
vọng tinh cần tinh tấn; tha thiết niệm tuệ và trong tương lai khát vọng niệm
tuệ; tha thiết thể nhập tri kiến và trong tương lai khát vọng thể nhập tri
kiến. Này các Tỷ-kheo, đây là bảy căn bản để được tán thán.
III. Phẩm Vajjì ( Bạt Kỳ) (I) (19) Tại Sàrandada 1. Một thời, Thế Tôn trú ở giữa dân chúng Vajjì, tại điện thờ
Sàrandada. Bấy giờ có nhiều người Licchavì đi đến Thế Tôn, sau
khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Thế Tôn nói
với các người Licchavì đang ngồi một bên: - Này các Licchavì, Ta sẽ giảng cho các Ông bảy pháp không làm cho suy
giảm, Hãy lắng nghe và suy nghiệm kỹ, Ta sẽ giảng. - Thưa vâng, bạch Thế Tôn. Các người Licchavì ấy vâng đáp Thế Tôn. Thế Tôn nói như sau: 2. - Và này các Licchavì, thế nào là bảy pháp không làm cho suy giảm?
Này các Licchavì, khi nào dân Vajjì thường hay tụ họp, và tụ họp
đông đảo với nhau, thời này các Licchavì, dân Vajjì sẽ được lớn mạnh,
không bị suy giảm. Này các Licchavì, khi nào dân Vajjì tụ họp trong
niệm đoàn kết, giải tán trong niệm đoàn kết, và làm việc
trong niệm đoàn kết, này các Licchavì, dân Vajjì được lớn mạnh,
không bị suy giảm. Này các Licchavì, khi nào dân chúng Vajji không ban hành
những luật lệ không được ban hành, không hủy bỏ những luật lệ đã
được ban hành, sống đúng với truyền thống của dân Vajjì như đã ban
hành thuở xưa, thời này các Licchavì, dân Vajjì sẽ được lớn mạnh, không
bị suy giảm. Này các Licchavì, khi nào dân chúng Vajjì tôn sùng, kính
trọng, đảnh lễ, cúng dường các bậc trưởng lão Vajjì và nghe theo lời
dạy của những vị này, thời dân Vajjì sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm.
Này các Licchavì, khi nào dân Vajjì không bắt cóc và cưỡng ép những phụ
nữ, và thiếu nữ Vajjì phải sống với mình, thời này các Licchavì, dân
Vajjì sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Licchavì, khi nào dân
chúng Vajjì tôn sùng, kính trọng, đảnh lễ, cúng dường các tự miếu
của Vajjì ở tỉnh thành và ngoài tỉnh thành, không bỏ phế các cúng lễ
đã cúng từ trước đúng với quy pháp, thời này các Licchavì, dân Vajjì sẽ
được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Licchavì, khi nào dân Vajjì bảo
hộ, che chở, ủng hộ đúng pháp các vị A-la-hán ở tại Vajjì, khi các vị
A-la-hán chưa đến sẽ đến trong xứ, và những vị A-la-hán đã đến
được sống an lạc, thời này các Licchavì, dân Vajjì sẽ được lớn mạnh,
không bị suy giảm. Và này các Licchavì, cho đến khi nào bảy pháp không làm suy giảm này
được tồn tại giữa dân Vajjì, khi nào dân chúng Vajjì sẽ được thấy giữa
bảy pháp không làm suy giảm này, thời này các Licchavì, dân Vajjì sẽ được
lớn mạnh, không bị suy giảm. (II) (20) Vassakàra
1. Như vầy tôi nghe: Một thời, Thế Tôn trú ở Ràjagaha (Vương Xá), trên núi Gijjhakùta (Linh
Thứu). Lúc bấy giờ, Ajàtasattu, con bà Videhi vua nước Magadha muốn chinh phạt
dân chúng Vajjì. Vua nói như sau: - Ta quyết chinh phạt dân Vajjì này, dầu họ có uy quyền, có hùng
mạnh. Ta quyết làm cỏ dân Vajjì. Ta sẽ tiêu diệt dân Vajjì. Ta sẽ làm
cho dân Vajjì bị hoại vong. Rồi Ajàtasattu, con bà Videhi, vua nước Magadha nói với Bà-la-môn Vassakàra,
đại thần nước Magadha: - Này Bà-la-môn, hãy đi đến Thế Tôn, và nhân danh ta cúi đầu
đảnh lễ chân Ngài, vấn an Ngài có ít bệnh, ít não, khinh an, khỏe mạnh,
lạc trú: "Bạch Thế Tôn, Ajàtasattu con bà Videhi, vua nước Magadha cúi
đầu đảnh lễ chân Thế Tôn, vấn an Ngài ít bệnh, ít não, khinh an,
lạc trú". Và khanh bạch tiếp: "Bạch Thế Tôn, Ajàtasattu, con
bà Videhi, vua nước Magadha muốn chinh phạt dân Vajjì. Vua tự nói: "Ta
quyết chinh phạt dân Vajjì này, dầu họ có uy quyền, có hùng mạnh.
Ta quyết làm cỏ dân Vajjì. Ta sẽ tiêu diệt dân Vajjì. Ta sẽ làm cho
dân Vajjì bị hoại vong". Thế Tôn trả lời khanh thế nào, hãy ghi
nhớ kỹ và nói lại ta biết. Các bậc Như Lai không bao giờ nói không như
thật. - Tâu Ðại vương, xin vâng. Bà-la-môn Vassakàra, đại thần nước Magadha vâng theo lời dạy của
Ajàtasattu, con bà Videhi, vua nước Magadha, cho thắng những cỗ xe thù thắng,
tự mình cỡi lên một chiếc, cùng với các cỗ xe ấy đi ra khỏi Vương
Xá, đến tại núi Linh Thứu, đi xe đến chỗ còn dùng xe được, rồi
xuống xe đi bộ đến chỗ Thế Tôn; sau khi đến, liền nói với
Thế Tôn những lời chào đón hỏi thăm, sau khi nói lên những lời chào
đón hỏi thăm thân hữu rồi ngồi xuống một bên. Sau khi ngồi xuống một bên,
Bà-la-môn Vassakàra, đại thần nước Magadha bạch Thế Tôn: - Thưa Tôn giả Gotama, Ajàtasattu, con bà Videhi, vua nước Magadha cúi đầu
đảnh lễ chân Tôn giả Gotama, vấn an Ngài có ít bệnh, ít não, khinh an,
lạc trú. Thưa Tôn giả Gotama, Ajàtasattu, con bà Videhi, vua nước Magadha muốn
chinh phạt dân xứ Vajjì, vua tự nói: "Ta quyết chinh phạt dân Vajjì
này, dù họ có uy quyền, có hùng mạnh. Ta quyết làm cỏ dân Vajjì.
Ta sẽ tiêu diệt dân Vajjì. Ta sẽ làm cho dân Vajjì bị hoại vong". 2. Lúc bấy giờ, Tôn giả Ananda đứng quạt phía sau lưng Thế Tôn.
Thế Tôn nói với Tôn giả Ananda: - Này Ananda, Thầy có nghe dân Vajjì thường hay tụ họp và tụ họp
đông đảo với nhau không? - Bạch Thế Tôn, con có nghe dân Vajjì thường hay tụ họp và tụ
họp đông đảo với nhau. - Này Ananda, khi nào dân Vajjì thường hay tụ họp và tụ họp đông
đảo với nhau, thời này Ananda, dân Vajjì sẽ được lớn mạnh, không bị suy
giảm. Này Ananda, Thầy có biết dân Vajjì tụ họp trong niệm đoàn
kết, giải tán trong niệm đoàn kết, và làm việc trong niệm
đoàn kết không? - Bạch Thế Tôn, con có nghe dân chúng Vajjì tụ họp trong niệm
đoàn kết, giải tán trong niệm đoàn kết và làm việc trong
niệm đoàn kết. - Này Ananda, khi nào dân Vajjì tụ họp trong niệm đoàn kết, giải
tán trong niệm đoàn kết và làm việc trong niệm đoàn kết,
thời này Ananda, dân Vajjì sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này Ananda,
Thầy có nghe dân Vajjì không ban hành những luật lệ không được ban hành,
không hủy bỏ những luật lệ đã được ban hành, sống đúng với truyền
thống của dân Vajjì như đã ban hành thời xưa không? - Bạch Thế Tôn, con có nghe dân Vajjì không ban hành những luật lệ
không được ban hành, không hủy bỏ những luật lệ đã được ban hành,
sống đúng với truyền thống của dân Vajjì thuở xưa. - Này Ananda, khi nào dân Vajjì không ban hành những luật lệ không
được ban hành, không hủy bỏ những luật lệ đã được ban hành, sống
đúng với truyền thống của dân Vajjì như đã ban hành thuở xưa, thời này
Ananda, dân Vajjì sẽ được cường thịnh, không bị suy giảm. Này Ananda, Thầy
có nghe dân Vajjì tôn sùng, kính trọng, đảnh lễ, cúng dường các bậc
trưởng lão Vajjì, và nghe theo lời dạy của những vị này không? - Bạch Thế Tôn, con có nghe dân Vajjì tôn sùng, kính trọng, đảnh
lễ, cúng dường các bậc trưởng lão Vajjì, và nghe theo lời dạy của những vị
này. - Này Ananda, khi nào dân Vajjì tôn sùng, kính trọng, đảnh lễ, cúng
dường các bậc trưởng lão Vajjì, và nghe theo lời dạy của những vị này,
thời dân Vajjì sẽ được cường thịnh, không bị suy giảm. Này Ananda, Thầy có
nghe dân Vajjì không bắt cóc và cưỡng ép những phụ nữ và thiếu nữ
Vajjì phải sống với mình không? - Bạch Thế Tôn, con có nghe dân Vajjì không có bắt cóc và cưỡng ép
những phụ nữ và thiếu nữ Vajjì phải sống với mình. - Này Ananda, khi nào dân Vajjì không có bắt cóc và cưỡng ép những phụ nữ và thiếu
nữ Vajjì phải sống với mình, thời này Ananda, dân Vajjì sẽ được lớn mạnh,
không bị suy giảm. Này Ananda, Thầy có nghe dân Vajjì tôn sùng, kính trọng,
đảnh lễ, cúng dường các tự miếu của Vajjì ở tỉnh thành và ngoài tỉnh
thành, không bỏ phế các cúng lễ đã cúng từ trước, đã làm từ trước
đúng với quy pháp không? - Bạch Thế Tôn, con có nghe dân Vajjì tôn sùng, kính trọng, đảnh
lễ, cúng dường các tự miếu của Vajjì ở tỉnh thành và ngoài tỉnh thành,
không bỏ phế các cúng lễ đã cúng từ trước, đã làm từ trước đúng
với quy pháp. - Này Ananda, khi nào dân Vajjì tôn sùng, kính trọng, đảnh lễ, cúng
dường các tự miếu của Vajjì ở tỉnh thành và ngoài tỉnh thành, không bỏ
phế các cúng lễ đã cúng từ trước, đã làm từ trước đúng với quy
pháp, thời này Ananda, dân Vajjì sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này
Ananda, Thầy có nghe dân Vajjì bảo hộ, che chở, ủng hộ đúng pháp các vị
A-la-hán ở tại Vajjì, khiến các vị A-la-hán chưa đến sẽ đến
trong xứ, và những vị A-la-hán đã đến được sống an lạc không? - Bạch Thế Tôn, con có nghe dân Vajjì bảo hộ, che chở, ủng hộ đúng
pháp các vị A-la-hán ở tại Vajjì, khiến các vị A-la-hán chưa đến sẽ
đến trong xứ, và những vị A-la-hán đã đến được sống an lạc. - Này Ananda, khi nào dân Vajjì bảo hộ, che chở, ủng hộ đúng pháp các vị
A-la-hán ở tại Vajjì, khiến các vị A-la-hán chưa đến sẽ đến
trong xứ, và những vị A-la-hán đã đến được sống an lạc, thời này
Ananda, dân Vajjì sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. 3. Rồi Thế Tôn nói với Bà-la-môn Vassakàra đại thần nước Magadha: - Này Bà-la-môn, một thời, Ta sống ở Vesàli, tại tự miếu Sàrandada, Ta
dạy cho dân Vajjì bảy pháp không bị suy giảm này. Này Bà-la-môn, khi nào bảy
pháp không bị suy giảm, được duy trì giữa dân Vajjì, khi nào dân Vajjì
được giảng dạy bảy pháp không bị suy giảm này, thời này Bà-la-môn, dân
Vajjì sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. 4. Khi được nói vậy, Bà-la-môn Vassakàra, vị đại thần nước Magadha bạch
Thế Tôn: - Thưa Tôn giả Gotama, nếu dân Vajjì chỉ hội đủ một pháp không bị suy
giảm này, thời dân Vajjì nhất định được lớn mạnh, không bị suy giảm,
huống nữa là đủ các bảy pháp không bị suy giảm. Thưa Tôn giả Gotama,
Ajàtasattu, con bà Videhi, vua nước Magadha không thể đánh bại dân Vajjì ở
chiến trận, trừ phi dùng ngoại giao hay kế ly gián. Thưa Tôn giả Gotama,
nay chúng con phải đi, chúng con có nhiều việc và có nhiều bổn
phận. - Này Bà-la-môn, hãy làm những gì Ông nghĩ là hợp thời. Rồi Bà-la-môn Vassakàra, vị đại thần nước Magadha hoan hỷ tán thán
lời dạy của Thế Tôn, từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi. (III) (21) Vị Tỷ Kheo 1. Như vầy tôi nghe: Một thời, Thế Tôn trú ở Vương Xá, tại núi Linh Thứu (Gijjhakùta). Tại
đấy, Thế Tôn gọi các Tỷ-kheo: - Có bảy pháp không bị suy giảm, này các Tỷ-kheo. Hãy lắng nghe và
khéo tác ý, Ta sẽ giảng: - Thưa vâng, bạch Thế Tôn. Các Tỷ-kheo ấy vâng đáp Thế Tôn. Thế Tôn nói như sau: 2. - Và này các Tỷ-kheo, thế nào là bảy pháp không bị suy giảm?
Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo thường hay tụ họp và tụ
họp đông đảo với nhau, thời này các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ
được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo tụ họp trong niệm
đoàn kết, giải tán trong niệm đoàn kết, và làm việc Tăng sự
trong niệm đoàn kết, thời này các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ
được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo không ban hành những luật
lệ không được ban hành, không hủy bỏ những luật lệ đã được ban
hành, sống đúng với những học giới được ban hành, thời này các
Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo tôn sùng, kính trọng,
đảnh lễ, cúng dường các bậc Tỷ-kheo Thượng tọa, những vị này là
những vị giàu kinh nghiệm, niên cao lạp trưởng, bậc cha của chúng Tăng,
bậc Thầy của chúng Tăng và nghe theo những lời dạy của những vị này, thời
này các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo không bị chi phối bởi tham
ái, tham ái này tác thành một đời sống khác, thời này các Tỷ-kheo,
chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo thích sống những chỗ nhàn
tịnh, thời này các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không
bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo tự thân an trú chánh
niệm, khiến các bạn đồng tu thiện chí chưa đến muốn đến
ở. Và các bạn đồng tu thiện chí đã đến ở được sống an lạc, thời
này các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào bảy pháp không làm suy giảm này được duy trì
giữa các vị Tỷ-kheo, khi nào các Tỷ-kheo được dạy bảy pháp không
làm suy giảm này, thời này các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn
mạnh, không bị suy giảm. (IV) (22) Công Việc
1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy pháp không làm suy giảm này... Ta sẽ
giảng... 2. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là bảy pháp không làm suy giảm? Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo không ưa thích làm thế
sự, không hoan hỷ làm thế sự, không đam mê làm thế sự, thời này
các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo không ưa thích phiếm
luận, không hoan hỷ phiếm luận, không đam mê phiếm luận, thời này
các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo không ưa thích ngủ nghỉ,
không hoan hỷ ngủ nghỉ, không đam mê ngủ nghỉ, thời này các Tỷ-kheo,
chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo không ưa thích quần tụ,
không hoan hỷ quần tụ, không đam mê quần tụ, thời này các Tỷ-kheo,
chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo không có ác dục vọng,
không bị chi phối bởi ác dục vọng, thời này các Tỷ-kheo, chúng
Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo không bè bạn ác dục
vọng, không thân tín ác dục vọng, không cộng hành với ác dục
vọng, thời này các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh,
không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo không dừng ở nửa chừng giữa
sự đạt đến những quả vị thấp kém và những quả vị thù thắng, thời này
các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào bảy pháp không làm suy giảm này được duy trì
giữa các Tỷ-kheo, khi nào các Tỷ-kheo được dạy bảy pháp không làm
suy giảm này, thời này các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh,
không bị suy giảm. (V) (23) Tin Tưởng 1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy pháp không bị suy giảm, hãy lắng nghe và
khéo tác ý, Ta sẽ giảng. - Xin vâng, bạch Thế Tôn. Các vị Tỷ-kheo ấy vâng đáp Thế Tôn. Thế Tôn nói như sau: 2. - Và này các Tỷ-kheo, thế nào là bảy pháp không bị suy giảm? Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo có tín tâm, có tàm, có
quý, có nghe nhiều, có tinh tấn, có chánh niệm, có trí tuệ,
thời này các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy
giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào bảy pháp không làm suy giảm này được duy trì
giữa các Tỷ-kheo, khi nào các Tỷ-kheo được dạy bảy pháp không làm
suy giảm này, thời này các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh,
không bị suy giảm. (VI) (24) Giác Chi
1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy pháp không làm suy giảm này... Ta sẽ
giảng... (như trên). 2. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là bảy pháp không làm suy giảm? Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo tu tập niệm giác chi, tu
tập trạch pháp giác chi, tu tập tinh tấn giác chi, tu tập hỷ giác chi, tu
tập khinh an giác chi, tu tập định giác chi, tu tập xả giác chi, thời này các
Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào bảy pháp không làm suy giảm này được duy trì
giữa các Tỷ-kheo, khi nào các Tỷ-kheo được dạy bảy pháp không làm
suy giảm này, thời này các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh,
không bị suy giảm. (VII) (25) Tưởng 1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy pháp không làm suy giảm này... Ta sẽ
giảng... (như trên). 2. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là bảy pháp không làm suy giảm? Này các Tỷ-kheo, khi nào chúng Tỷ-kheo tu tập vô thường tưởng, tu
tập vô ngã tưởng, tu tập bất tịnh tưởng, tu tập nguy hại tưởng, tu tập
đoạn diệt tưởng, tu tập vô tham tưởng, tu tập diệt tưởng, thời này
các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh, không bị suy giảm. Này các Tỷ-kheo, khi nào bảy pháp không làm suy giảm này được duy trì
giữa các Tỷ-kheo, khi nào các Tỷ-kheo được dạy bảy pháp không làm
suy giảm này, thời này các Tỷ-kheo, chúng Tỷ-kheo sẽ được lớn mạnh,
không bị suy giảm. (VIII) (26) Hữu Học
1. - Bảy pháp này, này các Tỷ-kheo, đưa đến sự thối đọa cho
vị Tỷ-kheo hữu học. Thế nào là bảy? 2. Ưa thích công việc; ưa thích nói chuyện; ưa thích ngủ nghỉ; ưa
thích hội chúng; các căn không phòng hộ; ăn uống không tiết độ; khi
chúng Tăng có sự việc, tại đấy, Tỷ-kheo hữu học không có suy tư:
"Giữa Tăng chúng có các trưởng lão có nhiều kinh nghiệm, xuất gia
đã lâu năm, gánh vác chức vụ. Họ sẽ được biết đến vì những
chức vụ này", và không có tự mình chuyên tâm. Bảy pháp này, này các Tỷ-kheo, đưa vị Tỷ-kheo hữu học đến
thối đọa. 3. Bảy pháp này, này các Tỷ-kheo, đưa Tỷ-kheo hữu học đến
không thối đọa. Thế nào là bảy? 4. Không ưa thích công việc; không ưa thích nói chuyện; không ưa
thích ngủ nghỉ; không ưa thích hội chúng; các căn được phòng hộ; ăn uống
có tiết độ; khi chúng Tăng có sự việc, tại đấy, Tỷ-kheo hữu
học có suy tư: "Giữa Tăng chúng, có các trưởng lão có nhiều kinh
nghiệm, xuất gia đã lâu năm, gánh vác chức vụ. Họ sẽ được biết
đến vì những chức vụ này" và có tự mình chuyên tâm. (IX) (27) Thối Ðọa 1. - Bảy pháp này, này các Tỷ-kheo, đưa một nam cư sĩ đến thối
đọa. Thế nào là bảy? 2. Quên, không đến thăm Tỷ-kheo; phóng túng nghe diệu pháp;
không tu tập tăng trưởng giới; ít tin tưởng các Tỷ-kheo trưởng lão,
trung niên, tân nhập; nghe pháp với tâm cật nạn, tìm tòi các khuyết
điểm; tìm người xứng đáng cúng dường ngoài Tăng chúng; tại đấy phục
vụ trước. Bảy pháp này, này các Tỷ-kheo, đưa một nam cư sĩ đến thối
đọa. 3. Bảy pháp này, này các Tỷ-kheo, đưa một nam cư sĩ đến không
thối đọa. Thế nào là bảy? 4. Không quên đến thăm vị Tỷ-kheo; không phóng túng nghe diệu
pháp; tu tập tăng thượng giới; nhiều tin tưởng đối với các Tỷ-kheo
trưởng lão, trung niên, tân nhập; nghe pháp với tâm không cật nạn, không tìm
tòi các khuyết điểm; không tìm người xứng đáng cúng dường ngoài
Tăng chúng; ở đấy phục vụ trước. Bảy pháp này, này các Tỷ-kheo, đưa nam cư sĩ đến không đọa
lạc. Cư sĩ không đến thăm, Cư sĩ có đến thăm, (X-XII) (28-30) Bất Hạnh Thối Ðọa
1. - Này các Tỷ-kheo, có bảy bất hạnh này của người cư sĩ... Này các
Tỷ-kheo, có bảy điều may mắn của người cư sĩ... Này các Tỷ-kheo,
có bảy thối đọa này của người cư sĩ... Này các Tỷ-kheo, có bảy
thắng tiến này của người cư sĩ... Thế nào là bảy? 2. Không quên đến thăm vị Tỷ-kheo; không phóng túng nghe diệu
pháp; tu tập tăng thượng giới, nhiều tin tưởng đối với các vị
Tỷ-kheo trưởng lão, trung niên, tân nhập; nghe pháp với tâm không cật
nạn, không tìm tòi các khuyết điểm; không tìm người xứng đáng cúng
dường ngoài Tăng chúng; tại đấy phục vụ trước. Bảy pháp này, này các Tỷ-kheo, là thắng tiến của người cư sĩ. Cư sĩ không đến thăm, Cư sĩ có đến thăm,
Tàm lực và quý lực,
Niệm lực và định lực,
Tuệ là lực thứ bảy,
Và tuệ lực thứ bảy;
Tỷ-kheo với lực này,
Sống hiền trí an lạc,
Như lý suy tư pháp,
Quán rõ đích trí tuệ,
Như ngọn lửa tàn diệt,
Với tâm được giải thoát.
Tàm lực và quý lực,
Niệm lực và định lực,
Và tuệ lực thứ bảy;
Tỷ-kheo với lực này,
Sống hiền trí an lạc,
Như lý suy tư pháp,
Quán rõ đích trí tuệ,
Như ngọn lửa tàn diệt,
Với tâm được giải thoát.
Tàm tài và quý tài,
Văn tài và quý tài,
Và tuệ là tài thứ bảy;
Ai có những tài này,
Nữ nhân hay nam nhân,
Ðược gọi không nghèo khổ,
Mạng sống không trống rỗng,
Do vậy tín và giới,
Tịnh tín và thấy pháp,
Bậc trí chuyên chú tâm,
Ức niệm lời Phật dạy.
Tàm tài và quý tài,
Văn tài và thí tài,
Và tuệ, tài thứ bảy;
Ai có những tài này,
Nữ nhân hay nam nhân,
Ðược gọi không nghèo khổ,
Mạng sống không trống rỗng,
Do vậy tín và giới,
Tịnh tín và thấy pháp,
Bậc trí chuyên chú tâm,
Ức niệm lời Phật dạy.
Tàm tài và quý tài,
Văn tài và thí tài,
Và tuệ tài thứ bảy;
Ai có tài sản này,
Nữ nhân hay nam nhân,
Người ấy là đại phú
Thiên nhân giới khó thắng
Do vậy tín và giới,
Tịnh tín và thấy pháp,
Bậc trí chuyên chú tâm,
Ức niệm lời Phật dạy.
Các vị tu tự ngã,
Không đến nghe Thánh pháp,
Không học tập thắng giới,
Ít tin các Tỷ-kheo,
Tin ấy được tăng trưởng,
Với tâm thích cật nạn,
Muốn nghe chân diệu pháp.
Tìm ở ngoài Tăng chúng,
Người xứng đáng cúng dường,
Ở đây vị cư sĩ,
Lại lo phục vụ trước.
Bảy pháp làm suy giảm,
Ðược khéo léo diễn giảng,
Cư sĩ phục vụ chúng,
Diệu pháp bị suy giảm.
Các vị tu tự ngã,
Có đến nghe thuyết pháp,
Có học tập thắng giới,
Có tin các Tỷ-kheo,
Tin ấy được tăng trưởng,
Với tâm không cật nạn,
Muốn nghe chân diệu pháp.
Không tìm ngoài Tăng chúng,
Người xứng đáng cúng dường,
Ở đây vị cư sĩ,
Lo lắng phục vụ trước.
Bảy pháp không suy giảm,
Ðược khéo léo diễn giảng,
Cư sĩ phục vụ chúng,
Diệu pháp không suy giảm.
Các vị tu tự ngã,
Không đến nghe Thánh pháp,
Không học tập thắng giới,
Ít tin các Tỷ-kheo,
Tin ấy được tăng trưởng,
Với tâm thích cật nạn,
Muốn nghe chân diệu pháp.
Tìm ở ngoài Tăng chúng,
Người xứng đáng cúng dường,
Ở đây vị cư sĩ,
Lại lo phục vụ trước.
Bảy pháp làm suy giảm,
Ðược khéo léo diễn giảng,
Cư sĩ phục vụ họ,
Diệu pháp bị suy giảm.
Các vị tu tự ngã,
Có đến nghe thuyết pháp
Có học tập thắng giới,
Có tin các Tỷ-kheo,
Tin ấy được tăng trưởng,
Với tâm không cật nạn,
Muốn nghe chân diệu pháp.
Không tìm ngoài Tăng chúng,
Người xứng đáng cúng dường,
Ở đây vị cư sĩ,
Lo lắng phục vụ trước.
Bảy pháp không suy giảm,
Ðược khéo léo diễn giảng,
Cư sĩ phục vụ chúng,
Diệu pháp không suy giảm.
-ooOoo-
Mục Lục các Chương:
01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 | 08 | 09 | 10 | 11 | Giới thiệu
Revised: 25-05-2007