TẠNG KINH
SỐ 67 - PHẬT NÓI KINH TỆ MA THỬ HIỀN GIẢ MỤC-LIÊN
Hán dịch: Đời Ngô, Ưu-bà-tắc Chi Khiêm, người nước Nhục chi.
Nghe như vầy:
Một thời Đức Phật du hóa tại vườn Nai, thuộc thôn Khủng cụ, núi Diệu hoa, nước Phần kỳ.
Bấy giờ Hiền giả Đại Mục-kiền-liên đang kinh hành trong đêm tối. Trong lúc Hiền giả đang kinh hành trên khoảng đất trống, Tệ ma đến nơi, tự hóa thành hình nhỏ xíu, chui vào bụng của Hiền giả. Lúc đó Hiền giả Đại Mục-kiền-liên suy nghĩ: “Trong bụng ta sao lại có tiếng rền như sấm, giống người đang đói mà phải gánh vật nặng. Vậy ta nên vào trong thất nhập tam-muội Chánh thọ quán sát để tìm ra nguyên do”. Hiền giả Mục-liên nghĩ như vậy rồi liền vào tinh thất nhập tam-muội để quán thân, liền thấy Tệ ma hóa thân hình nhỏ xíu đang ở trong bụng mình. Hiền giả liền nói:
–Này Tệ ma, hãy đi ra! Đừng có quấy nhiễu Đức Như Lai và đệ tử của Ngài, để rồi mãi mãi gánh lấy khổ đau, bất an, bị đọa vào cõi ác.
Ma suy nghĩ: “Sa-môn này chưa thấy ta, cũng chưa biết ta, thế mà dối nói rằng: “Này Tệ ma hãy đi ra, hãy đi ra! Chớ có quấy nhiễu Đức Như Lai và đệ tử của Ngài, sẽ mãi mãi bị khổ sở, bất an!”. Ngay như thầy của ông ta là Thế Tôn Đại Thánh còn không thể biết được ta, huống chi là đệ tử của ông ta mà biết được ta sao?”.
Hiền giả Mục-liên lại nói với Tệ ma:
–Ta còn biết trong ý của ngươi nghĩ rằng Đại sư của ông ta là bậc Đại Thánh còn không thể biết được ta huống chi là đệ tử mà biết được ta sao!
Tệ ma sợ hãi, nghĩ: “Nay Sa-môn này thật đã biết ta rồi”. Ma liền hóa hình nhỏ xíu nhảy ra ngoài đứng ở phía trước. Hiền giả Mục-liên nói với ma: –Vào thời quá khứ lâu xa về trước, lúc Đức Phật Câu-lâu-tần xuất hiện ở đời, khi đó ta đã từng làm ma tên là Sân Hận. Ta có một người em gái tên là Yểm Hắc, ngươi chính là con trai của cô ta. Như vậy nên biết rằng ngươi vốn là con của em gái ta.
Đức Phật xuất hiện ở thế gian thời ấy hiệu là Câu-lâu-tần Như Lai, Bậc Chí Chân Đẳng Chánh Giác. Ngài có hai người đệ tử, người thứ nhất tên là Hồng Âm, người thứ hai tên là Tri Tưởng, là bậc hiền đức thứ nhất hơn hết không ai bằng.
Sao gọi Hiền giả ấy là Hồng Âm? Vì Hiền giả đó lúc sống trên cõi trời Phạm thiên, tiếng nói của Hiền giả to lớn vang rền cả ba ngàn đại thiên thế giới.
Còn sao gọi Hiền giả kia là Tri Tưởng? Vì Hiền giả ấy thường nương các chốn thanh vắng, ngồi bên gốc cây, nơi đồng trống hay ở trong núi, luôn nhập tam-muội Chánh thọ như kỳ sắc tượng. Lúc ấy những người chăn dê, chăn bò, lấy củi, gánh cỏ, cày ruộng, người đi đường, họ vào trong núi thấy Hiền giả nhập định như vậy, cùng bảo nhau: “Vị Sa-môn này ngồi ở đây mà chết, chúng ta hãy cùng nhau chất củi và cỏ lên để hỏa thiêu”. Nói thế rồi, họ cùng nhau làm công việc hỏa thiêu.
Tỳ-kheo Tri Tưởng rời khỏi pháp tam-muội, đập phủi y phục, giũ các thứ tro bụi. Sửa lại y phục xong, Hiền giả Tri Tưởng lại ôm bát vào thành, ấp làng xóm để lần lượt khất thực. Những người chăn bò, chăn dê, lấy củi, gánh cỏ trông thấy đều rất kinh ngạc, nói với nhau:
–Chúng ta ở chỗ đồng trống vắng vẻ, thấy Tỳ-kheo này ngồi bên gốc cây, chẳng còn hơi thở, cho là đã chết nên cùng nhau chất củi, cỏ khô để hỏa thiêu.
Nay vì sự việc như vậy nên gọi Tỳ-kheo Tri Tưởng là Tưởng Thức.
Bấy giờ ma Sân hận tự suy nghĩ: “Đám Sa-môn này tự cho là tu tập trì giới, tịch tĩnh, im lặng mà tư duy. Giống như con chó, con mèo luôn suy nghĩ cách để bắt chuột nên nó im lặng, bất động, chờ con chuột chạy ra là bắt. Sự thiền tư của Samôn này cũng như vậy. Giống như con hạc già muốn bắt cá, nó im lặng, không gây tiếng động, trầm tư, chờ con cá bơi ra là mổ ngay. Các Sa-môn này cũng như vậy, trầm tư, suy nghĩ về mục đích mong cầu. Giống như con lừa lớn cả ngày mang nặng, cho đến tối thì quá mệt mỏi, đói khát, nó chìm đắm trong suy nghĩ muốn được ăn uống. Các Sa-môn này cũng lại như vậy”.
Ma lại suy nghĩ: “Ta nên bày vẽ xúi giục cho các Trưởng giả, Phạm chí ở trong nước này, đánh đập chửi mắng, làm cho các Sa-môn đạo nhân giữ giới ấy y rách, bát bể, đầu vỡ, khiến cho họ sanh tâm giận dữ, ta nhờ đó tìm được phương tiện để lợi dụng”. Nghĩ vậy rồi, ma liền xúi giục các Trưởng giả, Phạm chí đánh đập, mắng chửi, đập bể bát, đánh vỡ đầu, xé rách y phục các Sa-môn trì giới, phụng pháp ấy. Các Sa-môn ấy giống như con mèo rình bắt chuột, con hạc già lo chăm bắt cá, như con cú vọ đậu nơi cành cây để bắt chuột, các Sa-môn ngồi thiền cũng lại như vậy, in như con lừa đói khát mệt mỏi muốn được ăn uống.
Khi ấy các Tỳ-kheo bị hủy nhục, cúi đầu đi thẳng đến chỗ Đức Phật Câu-lâu-tần. Lúc đó Đức Phật đang vì bốn chúng đệ tử cùng các hàng Thiên, Long, Quỷ thần giảng nói rộng về giáo pháp, thấy các Tỳ-kheo bị hủy nhục đi đến, Ngài liền bảo các Tỳ-kheo:
–Này các Tỳ-kheo, nay ma Sân hận đã xúi dục các Trưởng giả, Phạm chí ở trong nước đánh đập, mắng nhiếc, làm vỡ đầu, bể bát, xé rách y của các Sa-môn trì giới phụng pháp, khiến tâm họ tức giận, khởi ý sân hận, nhân đó ma tìm được phương tiện làm cho những vị ấy không thành đạo. Này các đệ tử, đối với trường hợp như vậy hãy nên thực hành bốn tâm vô lượng: Từ, Bi, Hỷ, Hộ; không ôm lòng kết oán; không dấy tâm sân hận; mà nên mở tâm rộng lớn không hạn lượng; tạo sự an lạc vô biên, biến khắp mười phương. Với tâm như vậy, dù ma có tìm phương tiện để phá hoại cũng không thể được.
Các Tỳ-kheo vâng lời Đức Phật dạy, an trú chốn vắng vẻ, nơi đồng trống, một lòng thiền định tư duy, thực hành bốn tâm vô lượng, ý không tăng giảm.
Bấy giờ ma Sân hận tuy muốn được những phương tiện để lợi dụng quấy phá các Sa-môn trì giới phụng pháp, nhưng vĩnh viễn không thể được. Còn những Trưởng giả, Phạm chí nghe lời ma xúi giục, hủy nhục các vị Sa-môn trì giới phụng pháp, sau khi mạng chung đều bị đọa vào đường ác, bị bao thứ khổ não bức bách khảo tra, ở trong địa ngục hết kiếp này tới kiếp khác thọ khổ. Giống như cây lớn, bóng nó tỏa ra một khoảng đất trống rộng lớn, họ nằm trên mặt đất bằng sắt nóng đỏ của ngục, lõa hình, chìm ngập trong đó. Họ đều bảo nhau:
–Chúng ta bạc phước, thọ lấy tai ương ác độc này là do chúng ta đã hủy nhục, mắng nhiếc Samôn phụng pháp trì giới, vì vậy nên mới bị đọa vào đây. Than ôi! Không thể được thấy Sa-môn phụng pháp trì giới, muốn cầu phương tiện để gặp gỡ, vì đã tự tạo điều ác nên phải tự thọ lấy tai họa, vì nghe theo lời ma xúi giục nên mới không thể che chở thân mình.
Bấy giờ ma Sân hận lại nghĩ: “Ta dùng phương tiện này để toan lợi dụng quấy phá các Sa-môn trì giới, nhưng hoàn toàn không thể được. Giờ thì ta phải biến hình chỉ bày các Trưởng giả, Phạm chí hãy nên cúng dường, phụng sự các Sa-môn trì giới, dâng cúng y phục, thức ăn uống, giường nằm, thuốc men, khiến cho các vị ấy tham đắm sự cúng dường, nhân đó ta mới có cơ hội lợi dụng”. Theo như mưu kế ấy, ma liền chỉ bày các Trưởng giả, Phạm chí trong nước, đến nơi ngã tư đường, nếu thấy các Sa-môn, Đạo nhân trì giới thì trải tóc trên đất để các vị ấy đi qua và tán thán:
–Các vị là những bậc Sa-môn trì giới, siêng năng tu tập, khó thấy khó gặp, xin các vị hãy đạp lên tóc tôi mà đi để tôi mãi mãi được vô lượng phước đức.
Hoặc có Trưởng giả, Phạm chí mang y phục đến chỗ các Sa-môn trì giới đảnh lễ, quỳ xuống, thưa:
–Xin các vị thương xót chúng con mà nhận lấy y phục này.
Hoặc họ mang đầy thức ăn, đi đến tinh xá hoặc tới các ngã tư, đầu các ngõ tắt trong làng, dâng lên cúng dường các Sa-môn trì giới, thưa:
–Các vị thật khó gặp, khó thấy, xin các ngài hãy nhận các phẩm vật cúng dường này để chúng con mãi mãi được phước đức vô lượng.
Hoặc họ ân cần mời hỏi, dìu đỡ, tha thiết mời các Sa-môn vào nhà họ, thỉnh ngồi trên giường đẹp, rồi mang ra các thứ thức ăn uống, y phục, casa, vàng bạc, bảy báu để ở phía trước, quỳ thưa:
–Chư vị là các bậc Sa-môn trì giới khó gặp, khó thấy, xin hãy thọ nhận những vật phẩm cúng dường này. Xin chư vị vì lòng thương xót, tự ý thọ dụng để chúng con mãi mãi được vô lượng phước đức.
Lúc đó Đức Phật Câu-lâu-tần vì bốn chúng đệ tử và chư Thiên, Rồng, Thần giảng nói giáo pháp nhận thấy các đạo sĩ, Sa-môn trì giới được các Trưởng giả, Phạm chí đến gặp, cúng dường, cung kính vô lượng, nên bảo các Tỳ-kheo:
–Nay ma Sân hận chỉ bày các Trưởng giả, Phạm chí cúng dường Sa-môn đạo sĩ trì giới các thứ y phục, đồ ăn uống, ngọa cụ, thuốc men, tùy ý muốn gì cũng cung cấp đủ, nhân đó ma có cơ hội để phá hoại thiện tâm của các vị ấy, khiến họ không thể đắc đạo. Các vị hãy nên ở các nơi chốn núi non, đồng trống vắng vẻ, suy niệm về sự vô thường của vạn vật. Tuy có được y phục, thức ăn uống nhưng đừng tham đắm, phải quán thấy các pháp là khổ, không, phi thân (vô ngã). Như vậy, ma tuy tìm cơ hội để phá hoại nhưng rốt cuộc vẫn không được.
Các Tỳ-kheo liền vâng theo lời dạy của Đức Câu-lâu-tần Như Lai Chí Chân Đẳng Chánh Giác, tu tập đúng như pháp, nên dù ma có tìm cơ hội để quấy phá vẫn không có.
Vì ma chỉ bày cho các Trưởng giả, Phạm chí, bảo họ cúng dường các vị Sa-môn trì giới, nhờ công đức ấy nên họ đều được sanh lên cõi trời. Khi được sanh lên cõi ấy, họ đều suy nghĩ: “Chúng ta nhờ sự việc cúng dường, thờ pháp với Sa-môn trì giới thanh tịnh, nên tự mình được phước này, không phải nhờ người khác hay trời mà có được”.
Bấy giờ Đức Phật Câu-lâu-tần Như Lai, Bậc Chí Chân Đẳng Chánh Giác, sau khi thọ thực, lúc mặt trời xế bóng cùng đệ tử lớn là Hiền giả Hồng Âm du hành nơi quận huyện. Khi ấy Tệ ma hóa thành một người to lớn dũng mãnh, tay cầm gậy cứng đứng bên đường, lén giơ gậy đập vào đầu Hiền giả Hồng Âm làm Hiền giả bể đầu, máu chảy lênh láng. Hiền giả vẫn đi sau Đức Thế Tôn như bóng theo hình, im lặng không nói. Đức Câu-lâutần Như Lai là Bậc Thánh không ai bằng, quay đầu nhìn lại, miệng nói lời trách:
–Này ma Sân hận, không biết kiềm chế, đã tạo ra đại ác này.
Ma Sân hận, ngay vào lúc ấy liền bị đọa vào địa ngục, hết ngục này đi đến ngục khác. Giống như con nòng nọc, con cá bị đưa ra khỏi nước đem lên đất liền; giống như lột da con bò lúc nó còn sống, ma Sân hận liên tiếp ở trong địa ngục chịu sự thống khổ không sao nói hết.
Lúc ấy ma Ba-tuần ở trong địa ngục lần lượt chịu mọi sự thống khổ kịch liệt, trải qua ngàn vạn năm, ức năm cứ mãi ở trong địa ngục ấy. Thí như có người thân bị bệnh cuồng, chạy đến chỗ bất an. Khi đó ma Ba-tuần bị đọa vào đại địa ngục chịu mọi thống khổ vô lượng. Ngục tốt đến nói:
–Ngươi nên biết, nếu có một cái thẻ gắn theo là một con chim bay lên, trải qua mười ngàn vạn năm, so sánh như vậy cũng khó biết được số lượng kia. Này Tệ ma, ta ở trong địa ngục số lượng như vậy, sau đấy mới được ra khỏi địa ngục, lại gặp ách nạn hơn hai vạn năm.
Lúc đó Tệ ma nghe như thế nên hết sức sầu khổ, sợ hãi.
Đức Phật vì Hiền giả Mục-liên, nói kệ:
Ma Sân phải chịu tội
Địa ngục ấy thế nào
Lúc Phật Câu-lâu-tần
Hóa độ chúng đệ tử
Nó phải chịu thống khổ
Lại còn bị khảo tra
Lửa cháy tự thiêu thân
Lửa thiêu mặt đốt hình
Địa ngục ấy như vậy
Ma Sân hận ở đó.
Lúc Phật Câu-lâu-tần
Hồng Âm đệ tử lớn
Giả sử ở trước Phật
Cùng xem các Tỳ-kheo
Do duyên đó chịu tội
Tại vì gây nhiễu loạn.
Nếu ưa thích quấy phá
Tỳ-kheo đệ tử Phật
Phải chịu tai ương kia
Sanh nơi cực khổ não
Như người nhào vực sâu
Bỏ mất cung điện lớn
Không ở với ngọc nữ
Lìa thú vui cõi trời.
Ai hiểu rõ điều này
Tỳ-kheo đệ tử Phật
Từ đó nên dẫn ra
Nỗi nguy, họa thống khổ
Ma nên biết thân Ta
Nương vào cửa giải thoát
Không cõi trời, người trời
Trời Đao-lợi nổi tiếng.
Nếu phân biệt như vậy
Tỳ-kheo đệ tử Phật
Tự thân phạm phi pháp
Do đó vào đường dữ
Ai dùng một ngón chân
Rung động cung tối thắng
Sử dụng lực thần túc
Mục-liên cảm ứng khắp.
Ai hiểu rõ điều này
Tỳ-kheo đệ tử Phật
Nếu tự thân đứng vững
Sao lại đọa cõi ác
Ví có trăm ngọc nữ
Đoan chánh đẹp hơn hết
Thấy Tỳ-kheo thiền tư
Liền không ở viên quán.
Vì phân biệt như vậy
Tỳ-kheo đệ tử Phật
Tỳ-kheo tự tạo nghiệp
Hoặc bị đọa cõi ác
Giả sử cùng hòa đồng
Đến hỏi trời Đế Thích:
Thiên đế hiểu hay không
Nhân đâu được giải thoát?
Đế Thích tùy thời truyền
Đáp lời điều nghi vấn:
Nếu mình không tham đắm
Sau đó được giải thoát
Nếu hiểu rõ việc này
Tỳ-kheo đệ tử Phật
Tùy mình tạo tác nghiệp
Tự dẫn đến cõi ác
Hoặc đến cõi Phạm thiên
Thưa hỏi Phạm thiên vương
Do đâu đến chốn này
Được ở cõi Phạm thiên?
Phạm thiên liền tùy nghi
Theo hỏi mà trả lời:
Nay ta ở chốn này
Chưa từng sanh tà kiến
Từ Phạm thiên khắp xem
Ánh sáng bị thoái chuyển
Nay ta sẽ nói gì?
Thân ta trường thọ ư?
Nếu ai hiểu điều này
Tỳ-kheo đệ tử Phật
Tự thân phạm phi pháp
Tự dẫn đến khổ đau.
Như lửa không tưởng niệm
Ta sẽ đốt kẻ ngu
Ngu tự sờ vào lửa
Lại bị lửa thiêu thân.
Ba-tuần nên hiểu thế
Có ý quấy Như Lai
Chỉ hại đến thân mình
Như lửa thiêu kẻ dại
Người thích làm điều ác
Thân họ mãi khổ đau
Đời sau không tự giác
Đừng quấy phá Tỳ-kheo
Ma Sân chớ thử Phật
Và nhiễu loạn đệ tử
Mãi mãi không an ổn
Phải sanh vào cõi ác.
Bấy giờ ma quy phục
Nên sợ các Tỳ-kheo
Nghe như vậy ưu sầu
Bỗng biến mất không hiện.
Đức Phật giảng nói như vậy, chư Thiên, Long, Thần ai cũng đều hoan hỷ.