Trang Các Bản Dịch Mới

TAM TẠNG PĀLI - VIỆT tập 05

ĐẠI PHẨM tập II

ẤN BẢN 2013

Người Dịch: Tỳ khưu Indacanda

 

VI. CHƯƠNG DƯỢC PHẨM

 

 TỤNG PHẨM THỨ NHẤT

1. Lúc bấy giờ, đức Phật Thế Tôn ngự tại thành Sāvatthi, Jetavana, tu viện của ông Anāthapiṇḍika. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu bị nhiễm cơn bệnh thuộc về mùa thu khiến cháo đă húp vào bị ói ra, thức ăn đă ăn vào bị mửa ra. V́ thế, các vị trở nên ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có vẻ xanh xao, thân h́nh nổi đầy gân. Đức Thế Tôn đă nh́n thấy các vị tỳ khưu ấy ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có vẻ xanh xao, thân h́nh nổi đầy gân, sau khi nh́n thấy đă bảo đại đức Ānanda rằng: - “Này Ānanda, điều ǵ khiến các vị tỳ khưu trong lúc này lại ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có vẻ xanh xao, thân h́nh nổi đầy gân vậy?”

 

2. - “Bạch ngài, trong lúc này các vị tỳ khưu bị nhiễm cơn bệnh thuộc về mùa thu khiến cháo đă húp vào bị ói ra, thức ăn đă ăn vào bị mửa ra. V́ thế, các vị trở nên ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có vẻ xanh xao, thân h́nh nổi đầy gân.”

 

3. Sau đó, đức Thế Tôn trong lúc thiền tịnh ở nơi thanh vắng có ư nghĩ suy tầm như vầy đă sanh khởi: “Trong lúc này các vị tỳ khưu bị nhiễm cơn bệnh thuộc về mùa thu khiến cháo đă húp vào bị ói ra, thức ăn đă ăn vào bị mửa ra. V́ thế, các vị trở nên ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có vẻ xanh xao, thân h́nh nổi đầy gân. Vậy ta nên cho phép các vị tỳ khưu loại dược phẩm ǵ mà chính loại dược phẩm ấy tuy được quy định là dược phẩm ở thế gian, lại có thể dùng theo mục đích của thức ăn, nhưng không được xem là loại thức ăn thông thường?”

 

4. Khi ấy, đức Thế Tôn đă khởi ư điều này: “Năm loại dược phẩm này như là bơ lỏng, bơ đặc, dầu ăn, mật ong, đường mía là các loại dược phẩm tuy được quy định là dược phẩm ở thế gian và được dùng theo mục đích của thức ăn, nhưng không được xem là loại thức ăn thông thường; có lẽ ta nên cho phép các tỳ khưu được thọ lănh năm loại dược phẩm này đúng thời và thọ dụng đúng thời?”

 

5. Sau đó vào lúc chiều tối, đức Thế Tôn đă xuất khỏi thiền tịnh rồi nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, ở đây trong lúc thiền tịnh ở nơi thanh vắng ta có ư nghĩ suy tầm như vầy đă sanh khởi: ‘Trong lúc này các vị tỳ khưu bị nhiễm cơn bệnh thuộc về mùa thu khiến cháo đă húp vào bị ói ra, thức ăn đă ăn vào bị mửa ra. V́ thế, các vị trở nên ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có vẻ xanh xao, thân h́nh nổi đầy gân. Vậy ta nên cho phép loại dược phẩm ǵ cho các tỳ khưu mà chính loại dược phẩm ấy tuy được quy định là dược phẩm ở thế gian, lại có thể dùng theo mục đích của thức ăn, nhưng không được xem là loại thức ăn thông thường?’

 

6. Này các tỳ khưu, ta đây đă khởi ư điều này: ‘Năm loại dược phẩm này như là bơ lỏng, bơ đặc, dầu ăn, mật ong, đường mía là các loại dược phẩm tuy được quy định là dược phẩm ở thế gian và được dùng theo mục đích của thức ăn, nhưng không được xem là loại thức ăn thông thường; có lẽ ta nên cho phép các tỳ khưu được thọ lănh năm loại dược phẩm này đúng thời và thọ dụng đúng thời?’ Này các tỳ khưu, ta cho phép thọ lănh năm loại dược phẩm ấy đúng thời và thọ dụng đúng thời.”[1]

 

7. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu nhận lănh năm loại dược phẩm ấy đúng thời và thọ dụng đúng thời. Các vị đă không ăn các loại thức ăn thô thông thường và (ăn) các loại (thức ăn) có dầu mỡ c̣n ít hơn nữa. Các vị ấy, không những đă bị nhiễm cơn bệnh thuộc về mùa thu ấy, lại thêm vào việc không chịu thu nạp thức ăn này nữa, v́ hai điều ấy các vị càng trở nên ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có vẻ xanh xao, thân h́nh nổi đầy gân thêm hơn nữa.

 

8. Đức Thế Tôn đă nhận thấy các vị tỳ khưu ấy càng trở nên ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có vẻ xanh xao, thân h́nh nổi đầy gân thêm hơn nữa, sau khi nh́n thấy đă bảo đại đức Ānanda rằng: - “Này Ānanda, trong lúc này điều ǵ khiến các vị tỳ khưu càng trở nên ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có vẻ xanh xao, thân h́nh nổi đầy gân thêm hơn nữa?”

 

9. - “Bạch ngài, lúc này các vị tỳ khưu nhận lănh năm loại dược phẩm ấy đúng thời và thọ dụng đúng thời. Các vị đă không ăn các loại thức ăn thô thông thường và (ăn) các loại (thức ăn) có dầu mỡ c̣n ít hơn nữa. Các vị ấy, không những đă bị nhiễm cơn bệnh thuộc về mùa thu ấy, lại thêm vào việc không chịu thu nạp thức ăn này nữa, v́ hai điều ấy các vị càng trở nên ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có vẻ xanh xao, thân h́nh nổi đầy gân thêm hơn nữa.”

 

10. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, ta cho phép thọ lănh năm loại dược phẩm này và thọ dụng đúng thời luôn cả phi thời.”

 

11. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu bị bệnh có nhu cầu về các dược phẩm là các loại mỡ (thú vật). Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép thọ dụng chung với dầu ăn các dược phẩm là các loại mỡ (thú vật) như mỡ gấu, mỡ cá, mỡ cá sấu, mỡ heo rừng, mỡ lừa đă được thọ lănh đúng thời, đă được nấu đúng thời, đă được trộn chung đúng thời. Này các tỳ khưu, nếu vật ấy đă được thọ lănh phi thời, đă được nấu phi thời, đă được trộn chung phi thời, vị thọ dụng (vật ấy) phạm ba tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, nếu vật ấy đă được thọ lănh đúng thời, đă được nấu phi thời, và đă được trộn chung phi thời, vị thọ dụng (vật ấy) phạm hai tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, nếu vật ấy đă được thọ lănh đúng thời, đă được nấu đúng thời, và đă được trộn chung phi thời, vị thọ dụng (vật ấy) phạm tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, nếu vật ấy đă được thọ lănh đúng thời, đă được nấu đúng thời, và đă được trộn chung đúng thời, vị thọ dụng (vật ấy) vô tội.”

 

12. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu bị bệnh có nhu cầu về các dược phẩm là các rễ cây. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép các dược phẩm là các rễ cây như củ nghệ, củ gừng, rễ cây vacaṃ, rễ cây vaca trắng, rễ cây ngải cứu, rễ cây kaṭukarohiṇī, rễ loại cây có mùi thơm usīra, rễ loại cỏ có mùi thơm bhaddamuttaka, hoặc có các dược phẩm là các rễ cây khác nữa (tuy) thuộc về vật thực cứng nhưng không được dùng theo mục đích của vật thực cứng và (tuy) thuộc về vật thực mềm nhưng không được dùng theo mục đích của vật thực mềm, sau khi thọ lănh các loại ấy, được cất giữ đến trọn đời và được thọ dụng khi có duyên cớ. Vị thọ dụng khi không có duyên cớ phạm tội dukkaṭa.

 

13. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu bị bệnh có nhu cầu về các dược phẩm dạng bột là các loại rễ cây. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) cối đá xay và cối đá xay loại nhỏ.”

 

14. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu bị bệnh có nhu cầu về các dược phẩm là các loại nước sắc. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép các dược phẩm là các loại nước sắc như nước sắc của cây nimba, nước sắc của cây kuṭaja, nước sắc của loại dưa dài paṭola, nước sắc của loại dây leo phaggava, nước sắc của cây nattamāla, hoặc có các dược phẩm là các loại nước sắc khác nữa (tuy) thuộc về vật thực cứng nhưng không được dùng theo mục đích của vật thực cứng và (tuy) thuộc về vật thực mềm nhưng không được dùng theo mục đích của vật thực mềm, sau khi thọ lănh các loại ấy, được cất giữ đến trọn đời và được thọ dụng khi có duyên cớ. Vị thọ dụng khi không có duyên cớ phạm tội dukkaṭa.”

 

15. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu bị bệnh có nhu cầu về các dược phẩm là các loại lá cây. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép các dược phẩm là các loại lá cây như lá cây nimba, lá cây kuṭaja, lá cây của loại dưa dài paṭola, lá cây húng quế, lá cây bông vải, hoặc có các dược phẩm là các loại lá cây khác nữa (tuy) thuộc về vật thực cứng nhưng không được dùng theo mục đích của vật thực cứng và (tuy) thuộc về vật thực mềm nhưng không được dùng theo mục đích của vật thực mềm, sau khi thọ lănh các loại ấy, được cất giữ đến trọn đời và được thọ dụng khi có duyên cớ. Vị thọ dụng khi không có duyên cớ phạm tội dukkaṭa.”

 

16. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu bị bệnh có nhu cầu về các dược phẩm là các loại trái cây. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép các dược phẩm là các loại trái cây như trái cây vilaṅga, hạt tiêu dài, hạt tiêu đen, trái cây harīṭaka, trái cây vibhīṭaka, trái cây āmalaka, trái cây goṭṭha hoặc có các dược phẩm là các loại trái cây khác nữa (tuy) thuộc về vật thực cứng nhưng không được dùng theo mục đích của vật thực cứng và (tuy) thuộc về vật thực mềm nhưng không được dùng theo mục đích của vật thực mềm, sau khi thọ lănh các loại ấy, được cất giữ đến trọn đời và được thọ dụng khi có duyên cớ. Vị thọ dụng khi không có duyên cớ phạm tội dukkaṭa.”

 

17. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu bị bệnh có nhu cầu về các loại nhựa cây làm dược phẩm. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép các loại nhựa cây làm dược phẩm như hiṃgu, nhựa cây hiṃgu, mủ cây hiṃgu, các loại sản phẩm từ mủ cây là taka, takapatti, takapaṇṇi, nhựa thông, hoặc có các dược phẩm là các loại nhựa cây khác nữa (tuy) thuộc về vật thực cứng nhưng không được dùng theo mục đích của vật thực cứng và (tuy) thuộc về vật thực mềm nhưng không được dùng theo mục đích của vật thực mềm, sau khi thọ lănh các loại ấy, được cất giữ đến trọn đời và được thọ dụng khi có duyên cớ. Vị thọ dụng khi không có duyên cớ phạm tội dukkaṭa.”

 

18. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu bị bệnh có nhu cầu về các dược phẩm là các loại muối. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép các dược phẩm là các loại muối như muối biển, muối đen, muối ở đá, muối nấu ăn, muối mỏ, hoặc có các dược phẩm là các loại muối khác nữa (tuy) thuộc về vật thực cứng nhưng không được dùng theo mục đích của vật thực cứng và (tuy) thuộc về vật thực mềm nhưng không được dùng theo mục đích của vật thực mềm, sau khi thọ lănh các loại ấy, được cất giữ đến trọn đời và được thọ dụng khi có duyên cớ. Vị thọ dụng khi không có duyên cớ phạm tội dukkaṭa.”

 

19. Vào lúc bấy giờ, thầy tế độ của đại đức Ānanda là đại đức Belaṭṭhisīsa có bệnh ghẻ sần sùi. Các y của vị ấy bị dính vào thân v́ chất máu mủ. Các vị tỳ khưu liên tục tẩm ướt các y với nước rồi kéo ra.

 

20. Đức Thế Tôn trong khi đi dạo quanh các chỗ trú ngụ đă nh́n thấy các vị tỳ khưu ấy liên tục tẩm ướt các y với nước rồi kéo ra, sau khi nh́n thấy đă đi đến gần các vị tỳ khưu ấy, sau khi đến gần đă nói với các vị tỳ khưu ấy điều này: - “Này các tỳ khưu, vị tỳ khưu này có bệnh ǵ vậy?” - “Bạch ngài, đại đức này có bệnh ghẻ sần sùi. Các y bị dính vào thân v́ chất máu mủ, chúng con liên tục tẩm ướt các y với nước rồi kéo ra.”

 

21. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, ta cho phép các dược phẩm là các loại bột tắm đến vị có ghẻ ngứa, hoặc có nhọt, hoặc có vết thương chảy mủ, hoặc có ghẻ sần sùi, hoặc cơ thể có mùi hôi; và phân ḅ, đất sét, chất màu đă được nấu đến vị không bị bệnh. Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) cối giă và chày.”

 

22. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu bị bệnh có nhu cầu về các dược phẩm là các loại bột tắm đă được rây mịn. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) cái rây bột tắm.” Có nhu cầu về hạt rất mịn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) cái rây bằng vải.”

 

23. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ bị bệnh liên quan đến phi nhân. Các vị thầy dạy học và thầy tế độ, trong khi chăm sóc vị ấy, đă không thể làm khỏi bệnh. Vị ấy sau khi đi đến ḷ mổ heo đă ăn thịt sống và đă uống máu tươi. Bệnh liên quan đến phi nhân ấy của vị ấy đă giảm bớt. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) thịt sống (và) máu tươi ở bệnh liên quan đến phi nhân.”

 

24. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ bị bệnh ở mắt. Các tỳ khưu đă khiêng vị ấy và đưa ra bên ngoài cho việc đại tiện cũng như tiểu tiện.

 

25. Đức Thế Tôn trong khi đi dạo quanh các chỗ trú ngụ đă nh́n thấy các vị tỳ khưu ấy đang khiêng vị tỳ khưu ấy đưa ra bên ngoài cho việc đại tiện cũng như tiểu tiện, sau khi nh́n thấy đă đi đến gần các vị tỳ khưu ấy, sau khi đến gần đă nói với các vị tỳ khưu ấy điều này: - “Này các tỳ khưu, vị tỳ khưu này có bệnh ǵ vậy?” - “Bạch ngài, đại đức này có bệnh ở mắt. Chúng con khiêng vị này và đưa ra bên ngoài cho việc đại tiện cũng như tiểu tiện.”

 

26. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) thuốc bôi: thuốc bôi màu đen, thuốc bôi loại tinh chất, thuốc bôi vào tai, bột phấn đỏ, muội đèn.” Có nhu cầu về bột mịn để làm thuốc bôi. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) gỗ đàn hương, gỗ có mùi hương tagara, gỗ trầm, gỗ cây tālīsa, loại cỏ có mùi thơm bhaddamuttaka.”

 

27. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu để các loại thuốc bôi được nghiền nát ở trong các tô nhỏ và trong các chén. Chúng đă bị rác cỏ, bụi bặm rơi vào. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) hộp chứa thuốc bôi.”

 

28. Vào lúc bấy giờ, các tỳ khưu nhóm Lục Sư sử dụng các hộp chứa thuốc bôi đủ loại làm bằng vàng, làm bằng bạc. Dân chúng phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “Giống như các kẻ tại gia hưởng dục vậy.” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên sử dụng các hộp chứa thuốc bôi đủ loại; vị nào sử dụng th́ phạm tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, ta cho phép (hộp chứa thuốc bôi) làm bằng xương, làm bằng ngà răng, làm bằng sừng, làm bằng ống sậy, làm bằng tre, làm bằng gỗ, làm bằng nhựa cây, làm bằng trái cây, làm bằng đồng, làm bằng vỏ ṣ.”

 

29. Vào lúc bấy giờ, các hộp chứa thuốc bôi không được đậy lại. Chúng đă bị rác cỏ, bụi bặm rơi vào. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) nắp đậy.” Nắp đậy bị rơi xuống. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép buộc (nắp đậy) với sợi chỉ rồi buộc vào hộp chứa thuốc bôi.” Hộp chứa thuốc bôi bị bung ra. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép khâu lại bằng sợi chỉ.”

 

30. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu dùng ngón tay bôi thuốc. Các con mắt bị đau. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) que bôi thuốc.”

 

31. Vào lúc bấy giờ, các tỳ khưu nhóm Lục Sư sử dụng các que bôi thuốc đủ loại làm bằng vàng, làm bằng bạc. Dân chúng phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “Giống như các kẻ tại gia hưởng dục vậy.” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên sử dụng các que bôi thuốc đủ loại; vị nào sử dụng th́ phạm tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, ta cho phép làm bằng xương, làm bằng ngà răng, làm bằng sừng, ―(như trên)― làm bằng vỏ ṣ.”

 

32. Vào lúc bấy giờ, que bôi thuốc bị rơi trên mặt đất và trở nên sần sùi. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) hộp đựng que bôi thuốc.”

 

33. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu mang theo hộp chứa thuốc bôi và que bôi thuốc bằng tay. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) túi đựng các hộp chứa thuốc bôi.” Dây mang vai không có. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) dây mang vai là chỉ thắt lại.”

 

34. Vào lúc bấy giờ, đại đức Pilindivaccha bị nóng ở đầu. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (bôi) dầu ở trên đầu.” (Vị ấy) không thể chịu đựng nổi. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (thực hiện) việc chữa trị ở mũi.” Mũi bị chảy nước. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) cái muỗng đặt ở mũi.”

 

35. Vào lúc bấy giờ, các tỳ khưu nhóm Lục Sư sử dụng các muỗng đặt ở mũi đủ loại làm bằng vàng, làm bằng bạc. Dân chúng phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “Giống như các kẻ tại gia hưởng dục vậy.” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên sử dụng các muỗng đặt ở mũi đủ loại; vị nào sử dụng th́ phạm tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, ta cho phép làm bằng xương, ―(như trên)― làm bằng vỏ ṣ.” (Hai lỗ) mũi đă không được nhỏ đồng đều. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) cái muỗng đặt ở mũi loại kép.” (Vị ấy) không thể chịu đựng nổi. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép hít khói.” Các vị sau khi đốt cháy sợi bấc rồi hít khói vào. Cổ họng bị (lửa) đốt. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) ống dẫn khói.”

 

36. Vào lúc bấy giờ, các tỳ khưu nhóm Lục Sư sử dụng các ống dẫn khói đủ loại làm bằng vàng, làm bằng bạc. Dân chúng phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “Giống như các kẻ tại gia hưởng dục vậy.” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên sử dụng các ống dẫn khói đủ loại; vị nào sử dụng th́ phạm tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, ta cho phép làm bằng xương, ―(như trên)― làm bằng vỏ ṣ.”

 

37. Vào lúc bấy giờ, các ống dẫn khói không có nắp đậy, các sinh vật nhỏ đi vào. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) nắp đậy.”

 

38. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu mang theo các ống dẫn khói bằng tay. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) túi đựng các ống dẫn khói.” Chúng bị cọ xát với nhau. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) túi đôi.” Dây mang vai không có. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) dây mang vai là chỉ thắt lại.”

 

39. Vào lúc bấy giờ, đại đức Pilindivaccha bị bệnh gió. Các thầy thuốc đă nói như vầy: - “Dầu cần được nấu.” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép việc nấu dầu.” Rượu mạnh cần được thêm vào trong dầu nấu ấy. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép thêm rượu mạnh vào trong dầu nấu.”

 

40. Vào lúc bấy giờ, các tỳ khưu nhóm Lục Sư nấu các loại dầu đă được thêm vào quá nhiều rượu mạnh. Các vị uống các thứ ấy và bị say. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên uống dầu đă được thêm vào quá nhiều rượu mạnh; vị nào uống th́ nên được hành xử theo Pháp.[2] Này các tỳ khưu, trong loại dầu nấu nào (đă được thêm vào rượu mạnh) mà màu sắc, mùi, và vị của rượu mạnh không nhận ra được, ta cho phép uống dầu được thêm vào rượu mạnh loại như thế.”

 

41. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu có nhiều dầu nấu đă được thêm vào quá nhiều rượu mạnh. Khi ấy, các vị tỳ khưu đă khởi ư điều này: “Nên thực hành như thế nào với các thứ dầu đă được thêm vào quá nhiều rượu mạnh?” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép xác định làm thuốc thoa.”

 

42. Vào lúc bấy giờ, đại đức Pilindivaccha có nhiều dầu đă được nấu. Đồ chứa dầu không có. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép ba loại b́nh chứa: b́nh chứa bằng đồng, b́nh chứa bằng gỗ, b́nh chứa làm bằng trái cây.”

 

43. Vào lúc bấy giờ, đại đức Pilindivaccha bị phong thấp. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép việc điều trị bằng hơi nóng.” (Vị ấy) không thể chịu đựng nổi. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) hơi nóng của nhiều loại lá cây.” (Vị ấy) không thể chịu đựng nổi. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) nhiều hơi nóng.” (Vị ấy) không thể chịu đựng nổi. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) nước nấu của nhiều loại lá cây (rắc lên thân).” (Vị ấy) không thể chịu đựng nổi. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) bể nước lớn (để ngâm ḿnh).”

 

44. Vào lúc bấy giờ, đại đức Pilindivaccha bị thấp khớp. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép trích máu.” (Vị ấy) không thể chịu đựng nổi. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép trích máu rồi lấy ra bằng ống sừng.”

 

45. Vào lúc bấy giờ, các bàn chân của đại đức Pilindivaccha bị nứt nẻ. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) thuốc bôi bàn chân.” (Vị ấy) không thể chịu đựng nổi. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép áp dụng phương pháp pḥng ngừa.”

 

46. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ bị mụt nhọt. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép việc mổ xẻ.” Có nhu cầu về nước làm đông máu. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) nước làm đông máu.” Có nhu cầu về thuốc cao làm từ mè. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) thuốc cao làm từ mè.” Có nhu cầu về vải cầm máu. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) vải cầm máu.” Có nhu cầu về vải băng vết thương. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) vải băng vết thương.” Vết thương gây ngứa. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép rắc lên với bột mù-tạt.” Vết thương bị làm mủ. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép thực hiện việc xông khói.” Thịt ở vết thương bị lồi lên (như cây gai). ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép cắt bằng mảnh sứ tẩm muối.” Vết thương không liền lại. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) dầu xức vết thương.” Dầu bị chảy. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) băng vải và tất cả các cách chữa trị vết thương.”

 

47. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ bị rắn cắn. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép bố thí bốn loại vật dơ có tính quan trọng là: phân, nước tiểu, tro, và đất sét.” Khi ấy, các vị tỳ khưu đă khởi ư điều này: “(Bốn vật này) là không (cần phải) được thọ lănh hay cần phải được thọ lănh?” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép thọ lănh nếu có người làm thành được phép, nếu không có người làm thành được phép th́ tự ḿnh thu nhặt và thọ dụng.”

 

48. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ bị uống nhằm thuốc độc. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép buộc (vị ấy) uống phân.” Khi ấy, các vị tỳ khưu khởi ư điều này: “(Phân) là không (cần phải) được thọ lănh hay cần phải được thọ lănh?”Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép vị ấy thọ lănh trong khi làm ra vật ấy (trong khi đại tiện), khi việc thọ lănh ấy đă được thực hiện không cần phải bảo thọ lănh lại lần nữa.”

 

49. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ bị bệnh yểm bùa (bệnh gây ra bởi do người vợ). Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép buộc (vị ấy) uống nước bùn lấy từ đất dính ở lưỡi cày vừa mới cày đất lên.”

 

50. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ bị bệnh trĩ. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép buộc (vị ấy) uống nước tro của cơm khô.”

 

51. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ bị bệnh vàng da. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép buộc (vị ấy) uống (hợp chất) nước tiểu và trái harīṭaka.”

 

52. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ bị bệnh ngoài da. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) mỡ có mùi thơm.”

 

53. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ có cơ thể bị tiết ra dịch chất dơ. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép buộc (vị ấy) uống thuốc xổ.” Có nhu cầu về nước cháo trắng. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) nước cháo trắng.” Có nhu cầu về nước đậu mugga chưa lược bỏ xác. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) nước đậu mugga chưa lược bỏ xác.” Có nhu cầu về nước đậu mugga đă lược bỏ xác. ―(như trên)― “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) nước đậu mugga đă lược bỏ xác.” Có nhu cầu về nước luộc thịt. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (sử dụng) nước luộc thịt.”

 

54 Vào lúc bấy giờ, đại đức Pilindivaccha có ư muốn làm chỗ trú ngụ nên cho người dọn sạch sẽ hang núi ở thành Rājagaha. Khi ấy, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đă đi đến gặp đại đức Pilindivaccha, sau khi đến đă đảnh lễ đại đức Pilindivaccha rồi ngồi xuống một bên. Khi đă ngồi xuống một bên, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đă nói với đại đức Pilindivaccha điều này: - “Thưa ngài, ngài trưởng lăo cho làm cái ǵ vậy?” - “Tâu đại vương, tôi có ư muốn làm chỗ trú ngụ nên cho người dọn sạch sẽ hang núi.” - “Thưa ngài, ngài có nhu cầu về người giúp việc tu viện không?” - “Tâu đại vương, người giúp việc tu viện chưa được cho phép bởi đức Thế Tôn.” - “Thưa ngài, chính v́ việc đó ngài hăy hỏi đức Thế Tôn rồi báo cho trẫm biết.” - “Tâu đại vương, xin vâng.” Đại đức Pilindivaccha đă đáp lời đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha.

 

55. Khi ấy, đại đức Pilindivaccha đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha bằng bài Pháp thoại. Sau đó, khi đă được đại đức Pilindivaccha chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi bằng bài Pháp thoại, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đă từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đại đức Pilindivaccha, hướng vai phải nhiễu quanh, rồi ra đi.

 

56. Sau đó, đại đức Pilindivaccha đă phái sứ giả đi đến gặp đức Thế Tôn (thưa rằng): - “Bạch ngài, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha có ư muốn ban cho người giúp việc tu viện. Bạch ngài, vậy nên thực hành như thế nào?” Khi ấy, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, ta cho phép người giúp việc tu viện.”

 

57. Đến lần thứ nh́, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đă đi đến gặp đại đức Pilindivaccha, sau khi đến đă đảnh lễ đại đức Pilindivaccha rồi ngồi xuống một bên. Khi đă ngồi xuống một bên, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đă nói với đại đức Pilindivaccha điều này: - “Thưa ngài, người giúp việc tu viện có được đức Thế Tôn cho phép không?” - “Tâu đại vương, đă được rồi.” - “Thưa ngài, như vậy th́ trẫm sẽ ban cho ngài người giúp việc tu viện.”

 

58. Sau đó, khi đă hứa với đại đức Pilindivaccha về người giúp việc tu viện, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đă không ghi nhớ. Một thời gian sau, khi đă phục hồi lại kư ức đức vua đă bảo viên quan đại thần nọ là vị tổng quản rằng: - “Này khanh, người giúp việc tu viện đă được trẫm hứa với ngài đại đức, người giúp việc tu viện ấy đă được ban cho chưa?” - “Tâu bệ hạ, người giúp việc tu viện chưa được ban đến ngài đại đức.” - “Này khanh, tính đến nay là đă bao lâu rồi ?” Khi ấy, viên quan đại thần ấy sau khi tính đếm số lượng đêm rồi đă tâu với đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha điều này: - “Tâu bệ hạ, năm trăm đêm.” - “Này khanh, như vậy th́ hăy ban cho ngài đại đức năm trăm người giúp việc tu viện.” - “Tâu bệ hạ, xin vâng.” Rồi vị quan đại thần ấy đă vâng lệnh đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha và dâng đến đại đức Pilindivaccha năm trăm người giúp việc tu viện. Một ngôi làng riêng biệt đă được thiết lập. Họ đă gọi ngôi làng ấy là “Ngôi làng của những người giúp việc tu viện.” Họ cũng đă gọi ngôi làng ấy là “Ngôi làng Pilindi.”

 

59. Vào lúc bấy giờ, đại đức Pilindivaccha là vị thường hay tới lui trong ngôi làng ấy. Khi ấy vào buổi sáng, đại đức Pilindivaccha đă mặc y, cầm y bát, rồi đi vào ngôi làng Pilindi để khất thực.

 

60. Vào lúc bấy giờ, trong ngôi làng ấy có lễ hội. Những đứa trẻ nhỏ được trang điểm, đeo ṿng hoa, và chơi đùa. Khi ấy, trong khi đi khất thực tuần tự từng nhà ở ngôi làng Pilindi, đại đức Pilindivaccha đă đi đến căn nhà của người giúp việc tu viện nọ, sau khi đến đă ngồi xuống ở chỗ ngồi được sắp đặt sẵn.

 

61. Vào lúc bấy giờ, đứa bé gái con của người đàn bà giúp việc tu viện ấy nh́n thấy những đứa trẻ con khác được trang điểm, đeo ṿng hoa, nên đă oà khóc: - “Cho con ṿng hoa, cho con đồ trang sức.” Khi ấy, đại đức Pilindivaccha đă nói với người đàn bà giúp việc tu viện ấy điều này: - “V́ sao đứa bé gái này khóc vậy?” - “Thưa ngài, đứa bé gái này nh́n thấy những đứa trẻ con khác được trang điểm, đeo ṿng hoa, nên oà khóc: ‘Cho con ṿng hoa, cho con đồ trang sức.’ Chúng tôi lâm cảnh khó khăn, lấy đâu ra ṿng hoa, lấy đâu ra đồ trang sức?”

 

62. Khi ấy, đại đức Pilindivaccha đă nhặt lấy một nắm cỏ nọ rồi nói với người đàn bà giúp việc tu viện ấy điều này: - “Vậy hăy đội nắm cỏ này lên đầu đứa bé gái kia đi.” Khi ấy, người đàn bà giúp việc tu viện ấy đă cầm lấy nắm cỏ ấy rồi đội lên đầu đứa bé gái ấy. Ṿng cỏ ấy đă trở thành ṿng hoa bằng vàng ṛng, đẹp đẽ, xinh xắn, duyên dáng; ngay cả trong nội cung của đức vua cũng không có được ṿng hoa bằng vàng ṛng như thế ấy. Dân chúng đă tŕnh báo lên đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha rằng: - “Tâu bệ hạ, trong nhà của người giúp việc tu viện kia có ṿng hoa bằng vàng ṛng đẹp đẽ, xinh xắn, duyên dáng; ngay cả trong nội cung của bệ hạ cũng không có được ṿng hoa bằng vàng ṛng như thế ấy. Đối với kẻ lâm cảnh khó khăn ấy th́ lấy đâu ra? Chắc chắn là có được do trộm cắp.” Khi ấy, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đă cho lệnh bắt giữ gia đ́nh người giúp việc tu viện ấy.

 

63. Đến lần thứ nh́, vào buổi sáng đại đức Pilindivaccha đă mặc y, cầm y bát, rồi đi vào ngôi làng Pilindi để khất thực. Trong khi đi khất thực tuần tự từng nhà ở ngôi làng Pilindi, đại đức Pilindivaccha đă đi đến căn nhà của người giúp việc tu viện nọ, sau khi đến đă hỏi những người hàng xóm rằng: - “Gia đ́nh người giúp việc tu viện này đă đi đâu?” - “Thưa ngài, bọn họ đă bị đức vua ra lệnh bắt giữ v́ nguyên nhân ṿng hoa bằng vàng ṛng ấy.”

 

64. Sau đó, đại đức Pilindivaccha đă đi đến ngự viện của đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha, sau khi đến đă ngồi xuống ở chỗ ngồi được sắp đặt sẵn. Khi ấy, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đă đi đến gặp đại đức Pilindivaccha, sau khi đến đă đảnh lễ đại đức Pilindivaccha rồi ngồi xuống một bên. Khi đức vua đă ngồi xuống một bên, đại đức Pilindivaccha đă nói với đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha điều này: - “Tâu đại vương, v́ sao gia đ́nh người giúp việc tu viện lại bị ra lệnh bắt giữ?” - “Thưa ngài, trong nhà của người giúp việc tu viện ấy có ṿng hoa bằng vàng ṛng đẹp đẽ, xinh xắn, duyên dáng; ngay cả trong nội cung của trẫm cũng không có được ṿng hoa bằng vàng ṛng như thế ấy. Đối với kẻ lâm cảnh khó khăn ấy th́ lấy đâu ra? Chắc chắn là có được do trộm cắp.”

 

65. Khi ấy, đại đức Pilindivaccha đă chú nguyện rằng: “Cung điện của đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha là vàng ṛng;” cung điện ấy đă trở thành hoàn toàn làm bằng vàng ṛng. - “Tâu đại vương, do đâu bệ hại lại có nhiều vàng ṛng đến thế này?” - “Thưa ngài, trẫm đă hiểu rồi. Việc này là năng lực thần thông của ngài đại đức,” rồi đă ra lệnh thả gia đ́nh người giúp việc tu viện ấy. Dân chúng (đồn rằng): “Nghe nói ngài đại đức Pilindivaccha đă phô bày điều kỳ diệu của thần thông là pháp thượng nhân ở triều thần có cả đức vua nữa!” nên đă hoan hỷ, có niềm tin cao độ, rồi đă đem đến dâng đại đức Pilindivaccha năm loại dược phẩm như là: “Bơ lỏng, bơ đặc, dầu ăn, mật ong, đường mía.”

 

66. Và theo lẽ tự nhiên, đại đức Pilindivaccha trở thành người thọ lănh năm loại dược phẩm. Đại đức phân phát cho hội chúng vật đă được thọ lănh. Và hội chúng của vị ấy trở nên dư dả. Họ chứa đầy vật đă được thọ lănh vào các hũ và các chum rồi cất đi. Họ chứa đầy các túi lọc nước và các túi xách rồi treo lên ở các cửa sổ. Các dược phẩm ấy đă bị rỉ xuống chảy ra và vẫn c̣n y nguyên. Các trú xá đă có các con chuột xuất hiện rải rác rồi tràn ngập. Dân chúng trong khi đi dạo quanh các trú xá nh́n thấy nên phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “Các Sa-môn Thích tử này là những người tích trữ đồ đạc trong nhà giống như là đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha vậy.”

 

67. Các tỳ khưu đă nghe được những người ấy phàn nàn, phê phán, chê bai. Các tỳ khưu nào ít ham muốn, các vị ấy phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “V́ sao các tỳ khưu lại chấp nhận sự thặng dư như thế này?” Sau đó, các vị tỳ khưu ấy đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, nghe nói các tỳ khưu chấp nhận sự thặng dư như thế ấy, có đúng không vậy?” - “Bạch Thế Tôn, đúng vậy.” ―(như trên)― Sau khi khiển trách, ngài đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, các loại dược phẩm thích hợp cho các tỳ khưu bị bệnh như là bơ lỏng, bơ đặc, dầu ăn, mật ong, đường mía, sau khi thọ lănh chúng nên thọ dụng trong thời hạn tích trữ tối đa là bảy ngày; nếu vượt quá thời hạn ấy th́ nên được hành xử theo Pháp.”[3]

 

Tụng phẩm về ‘dược phẩm đă được cho phép’ là phần thứ nhất.

 

*****

 

TỤNG PHẨM SUPPIYA

 

1. Sau đó, khi đă ngự tại thành Sāvatthi theo như ư thích, đức Thế Tôn đă ra đi du hành về phía thành Rājagaha.

 

2. Trên đường đi, đại đức Kaṅkhārevata[4] đă nh́n thấy ḷ nấu đường và đă bước xuống. Sau khi nh́n thấy (những người thợ) bỏ bột ḿ và tro vào trong mật đường, vị ấy (nghĩ rằng): “Mật đường trộn với vật thực là không được phép, (v́ thế) đường không được thọ dụng lúc phi thời,” trong lúc ngần ngại nên cùng với tập thể không thọ dụng đường. Thậm chí nhiều vị nghĩ rằng nên nghe theo vị ấy rồi cũng không thọ dụng đường. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, v́ mục đích ǵ mà họ bỏ bột ḿ và tro vào trong mật đường vậy?” - “Bạch Thế Tôn, v́ mục đích kết tinh.” - “Này các tỳ khưu, nếu v́ mục đích kết tinh mà họ bỏ bột ḿ và tro vào trong mật đường, (hỗn hợp) ấy kết thành khối vẫn gọi là ‘Đường’ vậy. Này các tỳ khưu, ta cho phép thọ dụng đường một cách thoải mái.”

 

3. Trên đường đi, đại đức Kaṅkhārevata đă nh́n thấy cây đậu mugga[5] sinh trưởng ở băi phân. Sau khi nh́n thấy, vị ấy (nghĩ rằng): “Các hạt đậu mugga là không được phép, dầu cho đă được nấu chín các hạt đậu mugga vẫn sinh trưởng” trong lúc ngần ngại nên cùng với tập thể không thọ dụng đậu mugga. Thậm chí nhiều vị nghĩ rằng nên nghe theo vị ấy rồi cũng không thọ dụng đậu mugga. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, dầu cho đă được nấu chín đậu mugga vẫn sinh trưởng. Này các tỳ khưu, ta cho phép thọ dụng đậu mugga một cách thoải mái.”

 

4. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ bị bệnh đau bụng băo. Vị ấy đă húp cháo chua có muối. Bệnh đau bụng băo ấy của vị ấy đă được thuyên giảm. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép thọ dụng cháo chua có muối đối với vị bị bệnh, đối với vị không bệnh th́ đă được pha trộn với nước như là thức uống.”

 

5. Sau đó, trong khi tuần tự du hành đức Thế Tôn đă ngự đến thành Rājagaha. Tại nơi đó ở Rājagaha, đức Thế Tôn ngự tại Veḷuvana, nơi nuôi dưỡng các con sóc. Vào lúc bấy giờ, đức Thế Tôn bị bệnh đau bụng băo.

 

6. Khi ấy, đại đức Ānanda (nghĩ rằng): “Trước đây, bệnh đau bụng băo của đức Thế Tôn được dịu đi nhờ cháo gồm có ba thứ” nên đă đích thân đi xin mè, gạo lức, và đậu mugga rồi tích trữ ở bên trong (khuôn viên), đích thân nấu ở bên trong, và đă đem đến dâng lên đức Thế Tôn: - “Xin Thế Tôn hăy húp cháo gồm có ba thứ.”

 

7. Các đấng Như Lai dầu biết vẫn hỏi, dầu biết các vị vẫn không hỏi, biết đúng thời các vị mới hỏi, biết đúng thời các vị vẫn không hỏi, có liên quan đến lợi ích các đấng Như lai mới hỏi và không (hỏi việc) không có liên quan đến lợi ích, khi không có liên quan đến lợi ích các đấng Như Lai có cách để cắt đứt vấn đề. Chư Phật Thế Tôn hỏi các vị tỳ khưu v́ hai lư do: “Hoặc là chúng ta sẽ thuyết Pháp hoặc là chúng ta sẽ quy định điều học cho các đệ tử.”

 

8. Khi ấy, đức Thế Tôn đă bảo đại đức Ānanda rằng: - “Này Ānanda, cháo này từ đâu vậy?”

 

9. Khi ấy, đại đức Ānanda đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. Đức Phật Thế Tôn đă khiển trách rằng: - “Thật không hợp lẽ, không thích đáng, không xứng pháp Sa-môn, không được phép, không nên làm. Này Ānanda, v́ sao ngươi lại nghĩ đến việc đa đoan như thế này?

 

 Này Ānanda, vật đă được tích trữ ở bên trong (khuôn viên) là không được phép, vật đă được nấu ở bên trong là không được phép, vật đă được tự ḿnh nấu là không được phép. Này Ānanda, sự việc này không đem lại niềm tin cho những kẻ chưa có đức tin, ―(như trên)― Sau khi khiển trách, ngài đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng (vật) đă được tích trữ ở bên trong, đă được nấu ở bên trong, đă được tự ḿnh nấu; vị nào thọ dụng th́ phạm tội dukkaṭa.

 

Này các tỳ khưu, nếu thọ dụng vật đă được tích trữ ở bên trong, đă được nấu ở bên trong, đă được tự ḿnh nấu th́ phạm ba tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, nếu thọ dụng vật đă được tích trữ ở bên trong, đă được nấu ở bên trong, đă được những người khác nấu th́ phạm hai tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, nếu thọ dụng vật đă được tích trữ ở bên trong, đă được nấu ở bên ngoài (khuôn viên), đă được tự ḿnh nấu th́ phạm hai tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, nếu thọ dụng vật đă được tích trữ ở bên ngoài, đă được nấu ở bên trong, đă được tự ḿnh nấu th́ phạm hai tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, nếu thọ dụng vật đă được tích trữ ở bên trong, đă được nấu ở bên ngoài, đă được những người khác nấu th́ phạm tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, nếu thọ dụng vật đă được tích trữ ở bên ngoài, đă được nấu ở bên trong, đă được những người khác nấu th́ phạm tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, nếu thọ dụng vật đă được tích trữ ở bên ngoài, đă được nấu ở bên ngoài, đă được tự ḿnh nấu th́ phạm tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, nếu thọ dụng vật đă được tích trữ ở bên ngoài, đă được nấu ở bên ngoài, đă được những người khác nấu th́ vô tội.”

 

10. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu (nghĩ rằng): “Việc tự ḿnh nấu đă được đức Thế Tôn cấm đoán” nên đă ngần ngại trong việc nấu lại lần nữa (hâm nóng thức ăn). Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép nấu (lại) vật đă được nấu.”

 

11. Vào lúc bấy giờ, thành Rājagaha bị khó khăn về vật thực. Dân chúng đă đem đến tu viện muối, dầu ăn, gạo lức, và vật thực cứng. Các vị tỳ khưu đă tích trữ các thức ấy ở bên ngoài. Các con thú hoang ăn đi, những kẻ trộm lấy đi, những người chuyên ăn vật thực thừa mang đi. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép tích trữ ở bên trong.” Sau khi tích trữ ở bên trong, các vị cho nấu ở bên ngoài. Những người chuyên ăn vật thực thừa vây quanh. Các vị tỳ khưu thọ dụng không được an toàn. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép nấu ở bên trong.” Trong thời gian khó khăn về vật thực, người làm thành được phép (các món vật thực) đă mang đi các phần nhiều hơn và dâng cho các vị tỳ khưu phần ít hơn. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép tự ḿnh nấu. Này các tỳ khưu, ta cho phép (vật) đă được tích trữ ở bên trong, đă được nấu ở bên trong, đă được tự ḿnh nấu.”

 

12. Vào lúc bấy giờ, nhiều vị tỳ khưu đă trải qua mùa (an cư) mưa ở xứ Kāsi đang đi đến Rājagaha để diện kiến đức Thế Tôn. Trên đường đi, các vị đă không được đầy đủ theo như nhu cầu về vật thực dầu là tầm thường hay hảo hạng. Và đă có nhiều vật ăn được là trái cây nhưng lại không có người làm (cho trái cây ấy) thành được phép. Sau đó, các vị tỳ khưu ấy với vóc dáng mệt mỏi đă đi đến Rājagaha, Veḷuvana, nơi nuôi dưỡng các con sóc, gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.

 

13. Điều này đă trở thành thông lệ đối với chư Phật Thế Tôn là niềm nở đối với các tỳ khưu đi đến. Khi ấy, đức Thế Tôn đă nói với các vị tỳ khưu ấy điều này: - “Này các tỳ-khưu, sức khoẻ có khá không? Mọi việc có được tốt đẹp không? Các ngươi đi đến đường xa có được ít mệt nhọc không? Và này các tỳ khưu, các ngươi từ đâu đến vậy?” - “Bạch Thế Tôn, sức khoẻ khá. Bạch Thế Tôn, mọi việc đều tốt đẹp. Bạch ngài, trường hợp chúng con khi đă trải mùa (an cư) mưa ở xứ Kāsi và đang đi đến Rājagaha để diện kiến đức Thế Tôn. Trên đường đi, chúng con đă không đạt được sự đầy đủ theo như nhu cầu về vật thực dầu là tầm thường hay hảo hạng, và có nhiều vật ăn được là trái cây nhưng lại không có người làm thành được phép; v́ thế, chúng con đă đi đến đường xa đến với vóc dáng mệt mỏi.”

 

14. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, ta cho phép ở nơi nào thấy trái cây có thể ăn được và không có người làm thành được phép th́ tự ḿnh nhặt lấy, mang đi, đến khi gặp được người làm thành được phép th́ đặt (trái cây) trên mặt đất, bảo (người ấy) trao lại, rồi thọ dụng. Này các tỳ khưu, ta cho phép thọ lănh (trái cây) đă được nhặt lên.”

 

15. Vào lúc bấy giờ, có người Bà-la-môn nọ thâu hoạch mè mới và mật đường mới. Khi ấy, người Bà-la-môn ấy đă khởi ư điều này: “Hay là ta nên dâng mè mới và mật đường mới đến hội chúng có đức Phật đứng đầu?” Sau đó, người Bà-la-môn ấy đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă tỏ vẻ thân thiện với đức Thế Tôn, sau khi trao đổi lời xă giao thân thiện rồi đă đứng một bên. Khi đă đứng một bên, người Bà-la-môn ấy đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, xin ngài Gotama hăy nhận lời tôi về bữa trai phạn vào ngày mai cùng với hội chúng tỳ khưu.” Đức Thế Tôn đă nhận lời bằng thái độ im lặng. Khi ấy, người Bà-la-môn ấy hiểu được sự nhận lời của đức Thế Tôn nên đă ra đi.

 

16. Sau đó, khi trải qua đêm ấy người Bà-la-môn ấy đă cho chuẩn bị sẵn sàng thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm rồi cho người thông báo thời giờ đến đức Thế Tôn: - “Bạch ngài Gotama, đă đến giờ, thức ăn đă chuẩn bị xong.” Khi ấy vào buổi sáng, đức Thế Tôn đă mặc y, cầm y bát, rồi đi đến tư gia của người Bà-la-môn ấy, sau khi đến đă ngồi xuống ở chỗ ngồi được sắp đặt sẵn cùng với hội chúng tỳ khưu.

 

17. Sau đó, người Bà-la-môn ấy đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm. Đến khi đức Thế Tôn đă thọ thực xong có bàn tay đă rời b́nh bát, người Bà-la-môn ấy đă ngồi xuống một bên. Khi người ấy đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho người Bà-la-môn ấy bằng bài Pháp thoại rồi đă từ chỗ ngồi đứng dậy ra đi.

 

18. Sau đó, khi đức Thế Tôn ra đi không lâu, người Bà-la-môn ấy đă khởi ư điều này: “Hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu đă được ta thỉnh mời v́ mục đích của những thứ này: ‘Ta sẽ dâng mè mới và mật đường mới,’ nhưng ta đă quên dâng chúng rồi. Hay là ta sẽ cho người mang mè mới và mật đường mới bằng các vại và các hũ đến tu viện vậy?”

 

19. Sau đó, người Bà-la-môn ấy đă cho người mang mè mới và mật đường mới bằng các vại và các hũ đến tu viện rồi đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đứng một bên. Khi đă đứng một bên, người Bà-la-môn ấy đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài Gotama, hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu đă được tôi thỉnh mời v́ mục đích của những thứ này: ‘Ta sẽ dâng mè mới và mật đường mới,’ nhưng tôi đă quên dâng chúng. Bạch ngài Gotama, xin hăy thọ lănh mè mới và mật đường mới của tôi.” - “Này Bà-la-môn, như vậy th́ ngươi hăy dâng đến các vị tỳ khưu đi.”

 

20. Vào lúc bấy giờ, trong thời kỳ khó khăn về vật thực các vị tỳ khưu nhận lănh chỉ chút ít rồi ngăn lại, cũng có những vị suy nghĩ rồi từ chối. Và toàn bộ hội chúng đă được thỉnh cầu. Các vị tỳ khưu trong lúc ngần ngại không thọ lănh. - “Này các tỳ khưu, hăy thọ lănh và hăy thọ dụng. Này các tỳ khưu, ta cho phép vị đă ăn xong khi được yêu cầu th́ được thọ dụng vật không phải c̣n thừa và đă được đem lại từ chỗ đă ăn xong.”

 

21. Vào lúc bấy giờ, gia đ́nh hộ độ của tỳ khưu Upananda con trai ḍng Sakya đă cho người đem lại vật thực loại cứng nhằm dâng đến hội chúng (dặn ḍ) rằng: “Nên tŕnh cho ngài đại đức Upananda thấy rồi mới dâng đến hội chúng.”

 

22. Vào lúc bấy giờ, đại đức Upananda con trai ḍng Sakya đă đi vào làng để khất thực.

 

23. Khi ấy, những người ấy sau khi đi đến tu viện đă hỏi các vị tỳ khưu rằng: - “Thưa các ngài, ngài đại đức Upananda ở đâu vậy?” - “Này các đạo hữu, đại đức Upananda con trai ḍng Sakya này đă đi vào làng để khất thực.” - “Thưa các ngài, vật thực loại cứng này nên được tŕnh cho ngài đại đức Upananda thấy rồi mới dâng đến hội chúng.” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, như vậy th́ sau khi thọ lănh các ngươi hăy để riêng ra đến khi Upananda trở về.”

 

24. Khi ấy, đại đức Upananda con trai ḍng Sakya sau khi đi giao thiệp với các gia đ́nh trước bữa ăn rồi về lại trong ngày.

 

25. Vào lúc bấy giờ, trong thời kỳ khó khăn về vật thực các vị tỳ khưu nhận lănh chỉ chút ít rồi ngăn lại, cũng có những vị suy nghĩ rồi từ chối. Và toàn bộ hội chúng đă được thỉnh cầu. Các vị tỳ khưu trong lúc ngần ngại không thọ lănh. - “Này các tỳ khưu, hăy thọ lănh và hăy thọ dụng. Này các tỳ khưu, ta cho phép vị đă ăn xong và đă ngăn (vật thực) được thọ dụng vật không phải c̣n thừa đă được thọ lănh trước bữa ăn.”

 

26. Sau đó, khi đă ngự tại thành Rājagaha theo như ư thích, đức Thế Tôn đă ra đi du hành về phía thành Sāvatthi. Trong khi tuần tự du hành, ngài đă ngự đến thành Sāvatthi. Tại nơi đó ở Sāvatthi, đức Thế Tôn ngự tại Jetavana, tu viện của ông Anāthapiṇḍika.

 

27. Vào lúc bấy giờ, đại đức Sāriputta bị bệnh sốt toàn thân.

 

28. Khi ấy, đại đức Mahāmoggallāna đă đi đến gặp đại đức Sāriputta, sau khi đến đă nói với đại đức Sāriputta điều này: - “Này đại đức Sāriputta, trước đây bịnh sốt toàn thân của đại đức được dịu đi nhờ vào thứ ǵ?” - “Này đại đức, tôi nhờ vào các củ sen và các cọng sen.”

 

29. Sau đó, giống như người đàn ông có sức mạnh có thể duỗi ra cánh tay đă được co lại hoặc có thể co lại cánh tay đă được duỗi ra, tương tợ như thế đại đức Mahāmoggallāna đă biến mất tại Jetavana rồi hiện ra ở bờ hồ sen Mandākinī.

 

30. Có con long tượng nọ đă nh́n thấy đại đức Mahāmoggallāna từ đàng xa đang đi lại, sau khi nh́n thấy đă nói với đại đức Mahāmoggallāna điều này: - “Thưa ngài, xin ngài đại đức Mahāmoggallāna hăy đến. Thưa ngài, xin hoan nghênh ngài đại đức Mahāmoggallāna. Thưa ngài, ngài đại đức có nhu cầu ǵ? Tôi sẽ dâng vật ǵ?” - “Này đạo hữu, ta có nhu cầu về các củ sen và các cọng sen.”

 

31. Khi ấy, con long tượng ấy đă ra lệnh cho con long tượng khác rằng: - “Này bạn, như vậy bạn hăy dâng đến ngài đại đức các củ sen và các cọng sen theo như nhu cầu.” Sau đó, con long tượng ấy đă lội xuống hồ sen Mandākinī dùng ṿi nhổ củ sen và cọng sen rồi rửa sạch sẽ, sau khi rửa xong đă buộc lại thành bó rồi đi đến gặp đại đức Mahāmoggallāna.

 

32. Khi ấy, giống như người đàn ông có sức mạnh có thể duỗi ra cánh tay đă được co lại hoặc có thể co lại cánh tay đă được duỗi ra, tương tợ như thế đại đức Mahāmoggallāna đă biến mất tại bờ hồ sen Mandākinī rồi hiện ra ở Jetavana.

 

33. Con long tượng ấy cũng đă biến mất tại bờ hồ sen Mandākinī và hiện ra ở Jetavana. Khi ấy, con long tượng ấy sau khi đă dâng đến đại đức Mahāmoggallāna các củ sen và các cọng sen rồi đă biến mất tại Jetavana và hiện ra ở bờ hồ sen Mandākinī.

 

34. Sau đó, đại đức Mahāmoggallāna đă đem lại các củ sen và các cọng sen cho đại đức Sāriputta. Khi ấy, vào lúc đại đức Sāriputta đă thọ dụng các củ sen và các cọng sen, bệnh sốt toàn thân đă được thuyên giảm. Nhiều củ sen và cọng sen c̣n thừa lại.

 

35. Vào lúc bấy giờ, trong thời kỳ khó khăn về vật thực các vị tỳ khưu nhận lănh chỉ chút ít rồi ngăn lại, cũng có những vị suy nghĩ rồi từ chối. Và toàn bộ hội chúng đă được thỉnh cầu. Các vị tỳ khưu trong lúc ngần ngại không thọ lănh. - “Này các tỳ khưu, hăy thọ lănh và hăy thọ dụng. Này các tỳ khưu, ta cho phép vị đă ăn xong và đă ngăn (vật thực) được thọ dụng vật không phải c̣n thừa đă được mọc ở rừng (hoặc) đă được mọc ở hồ nước.”

 

36. Vào lúc bấy giờ, ở thành Sāvatthi được phát sanh nhiều trái cây có thể ăn được. Và người làm (cho trái cây ấy) thành được phép là không có. Các vị tỳ khưu trong lúc ngần ngại không thọ dụng trái cây. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép thọ dụng trái cây không có hột, hoặc không c̣n hột, (cho dù) chưa được làm trở thành đúng phép.”

 

37. Sau đó, khi đă ngự tại thành Sāvatthi theo như ư thích, đức Thế Tôn đă ra đi du hành về phía thành Rājagaha. Trong khi tuần tự du hành, ngài đă ngự đến thành Rājagaha. Tại nơi đó trong thành Rājagaha, đức Thế Tôn ngự tại Veḷuvana, nơi nuôi dưỡng các con sóc.

 

38. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ bị bệnh lở loét. Thầy thuốc Ākāsagotta thực hiện công việc mổ xẻ. Sau đó, đức Thế Tôn trong khi đi dạo quanh các chỗ trú ngụ đă đi đến trú xá của vị tỳ khưu nọ. Thầy thuốc Ākāsagotta đă nh́n thấy đức Thế Tôn từ đàng xa đang đi lại, sau khi nh́n thấy đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài Gotama, xin hăy lại đây. Xin hăy nh́n xem hậu môn của vị tỳ khưu này, giống như là miệng của con kỳ nhông vậy.”

 

39. Khi ấy, đức Thế Tôn (nghĩ rằng): “Kẻ rồ dại này (muốn) đùa cợt ta!” từ chính nơi ấy đă quay trở về, rồi nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă triệu tập hội chúng tỳ khưu lại và đă hỏi các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, có phải trong trú xá kia có vị tỳ khưu bị bệnh?” - “Bạch Thế Tôn, thưa có.” - “Này các tỳ khưu, vị tỳ khưu ấy bị bệnh ǵ?” - “Bạch ngài, đại đức ấy bị bệnh lở loét. Thầy thuốc Ākāsagotta thực hiện công việc mổ xẻ.” Đức Phật Thế Tôn đă khiển trách rằng: - “Này các tỳ khưu, thật không đúng đắn cho kẻ rồ dại ấy, thật không hợp lẽ, không thích đáng, không xứng pháp Sa-môn, không được phép, không nên làm. Này các tỳ khưu, v́ sao kẻ rồ dại ấy lại cho người thực hiện công việc mổ xẻ ở chỗ kín (của cơ thể)? Này các tỳ khưu, da ở chỗ kín th́ mỏng, vết thương khó liền da, dao khó điều khiển. Này các tỳ khưu, sự việc này không đem lại niềm tin cho những kẻ chưa có đức tin, ―(như trên)― Sau khi khiển trách, ngài đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, không nên cho người thực hiện việc mổ xẻ ở chỗ kín (của cơ thể); vị nào cho người thực hiện th́ phạm tội thullaccaya.”

 

40. Vào lúc bấy giờ, các tỳ khưu nhóm Lục Sư (nghĩ rằng): “Đức Thế Tôn đă cấm đoán việc mổ xẻ” nên đă cho người thực hiện việc bơm thụt. Các tỳ khưu nào ít ham muốn, các vị ấy phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “V́ sao các tỳ khưu nhóm Lục Sư lại cho người thực hiện việc bơm thụt?” Sau đó, các vị tỳ khưu ấy đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn.

 

41. - “Này các tỳ khưu, nghe nói các tỳ khưu nhóm Lục Sư cho người thực hiện việc bơm thụt, có đúng không vậy?” - “Bạch Thế Tôn, đúng vậy.” ―(như trên)― Sau khi khiển trách, ngài đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, không nên cho người thực hiện việc mổ xẻ hoặc việc bơm thụt xung quanh chỗ kín (của cơ thể) hai lóng tay; vị nào cho người thực hiện th́ phạm tội thullaccaya.”

 

42. Sau đó, khi đă ngự tại thành Rājagaha theo như ư thích, đức Thế Tôn đă ra đi du hành về phía thành Bārāṇasī. Trong khi tuần tự du hành, ngài đă ngự đến thành Bārāṇasī. Tại nơi đó trong thành Bārāṇasī, đức Thế Tôn ngự tại Isipatana, ở vườn nai.

 

43. Vào lúc bấy giờ, trong thành Bārāṇasī có nam cư sĩ Suppiya và nữ cư sĩ Suppiyā. Cả hai đều mộ đạo, là thí chủ, là người phục vụ, là người hộ độ hội chúng. Khi ấy, nữ cư sĩ Suppiyā đi đến tu viện rồi đi từ trú xá này đến trú xá khác, từ pḥng này đến pḥng khác, và hỏi các vị tỳ khưu rằng: - “Thưa các ngài, vị nào bị bệnh? Vật ǵ cần được mang lại? Cho vị nào?”

 

44. Vào lúc bấy giờ, có vị tỳ khưu nọ đă uống thuốc xổ. Khi ấy, vị tỳ khưu ấy đă nói với nữ cư sĩ Suppiyā điều này: - “Này chị gái, tôi đă uống thuốc xổ. Tôi có nhu cầu về nước luộc thịt.” - “Thưa ngài, tốt lắm. (Nước luộc thịt) sẽ được mang lại.” Sau khi về nhà, nàng đă bảo người giúp việc rằng: - “Này chú em, hăy đi và t́m (mua) loại thịt đă được làm sẵn.” - “Thưa cô chủ, xin vâng.” Rồi người đàn ông ấy, nghe theo nữ cư sĩ Suppiyā, trong khi đi rảo khắp cả thành Bārāṇasī vẫn không thấy loại thịt đă được làm sẵn. Sau đó, người đàn ông ấy đă đi đến gặp nữ cư sĩ Suppiyā, sau khi đến đă nói với nữ cư sĩ Suppiyā điều này: - “Thưa cô chủ, không có thịt đă được làm sẵn. Hôm nay là ngày kiêng sát sanh.”

 

45. Khi ấy, nữ cư sĩ Suppiyā đă khởi ư điều này: “Vị tỳ khưu bị bệnh ấy mà không có được nước luộc thịt th́ bệnh sẽ trầm trọng hơn, hoặc sẽ chết. Đối với ta, việc ta đă hứa mà không cho người đem lại là việc không thích đáng,” nên đă cầm lấy con dao găm cắt ĺa miếng thịt ở đùi rồi trao cho người tớ gái (nói rằng): - “Này em, sau khi chuẩn bị miếng thịt này, ở trú xá kia có vị tỳ khưu bị bệnh, hăy dâng đến vị ấy. Và ai hỏi ta th́ hăy báo cho biết là: ‘Cô chủ bị bệnh.’” Rồi nàng đă lấy thượng y quấn quanh đùi, đi vào pḥng trong, và nằm xuống trên giường.

 

46. Sau đó, nam cư sĩ Suppiya đă trở về nhà và hỏi người tớ gái rằng: - “Suppiyā đâu rồi?” - “Thưa ông chủ, bà nằm ở pḥng trong.” Khi ấy, nam cư sĩ Suppiya đă đi đến gặp nữ cư sĩ Suppiyā, sau khi đến đă nói với nữ cư sĩ Suppiyā điều này: - “V́ sao nàng lại nằm vậy?” - “Thiếp bị bệnh.” - “Nàng bị bệnh ǵ vậy?” Khi ấy, nữ cư sĩ Suppiyā đă kể lại sự việc ấy cho nam cư sĩ Suppiya.

 

47. Khi ấy, nam cư sĩ Suppiya (nghĩ rằng): “Thật kỳ diệu thay! Thật phi thường thay! Nàng Suppiyā này có niềm tin, mộ đạo đến thế. Bởi v́ ngay cả các phần thịt của chính bản thân c̣n được dứt bỏ, th́ đối với nàng c̣n có vật ǵ khác nữa sẽ là không thể bố thí?” rồi đă mừng rỡ, phấn chấn đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.

 

48. Khi đă ngồi xuống một bên, nam cư sĩ Suppiya đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, xin đức Thế Tôn nhận lời bữa trai phạn của con vào ngày mai cùng với hội chúng tỳ khưu.” Đức Thế tôn đă nhận lời bằng thái độ im lặng. Khi ấy, nam cư sĩ Suppiya hiểu được sự nhận lời của đức Thế Tôn nên đă từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Thế Tôn, hướng vai phải nhiễu quanh, và ra đi.

 

49. Sau đó, khi trải qua đêm ấy nam cư sĩ Suppiya đă cho chuẩn bị sẵn sàng thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm rồi cho người thông báo thời giờ đến đức Thế Tôn: - “Bạch ngài, đă đến giờ, thức ăn đă chuẩn bị xong.” Khi ấy vào buổi sáng, đức Thế Tôn đă mặc y, cầm y bát, rồi đi đến tư gia của nam cư sĩ Suppiya, sau khi đến đă ngồi xuống ở chỗ ngồi được sắp đặt sẵn cùng với hội chúng tỳ khưu.

 

50. Sau đó, nam cư sĩ Suppiya đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi đứng một bên. Khi nam cư sĩ Suppiya đă đứng một bên, đức Thế Tôn đă nói với nam cư sĩ Suppiya điều này: - “Suppiyā đâu rồi?” - “Bạch Thế Tôn, nàng bị bệnh.” - “Như vậy th́ (nàng) hăy đi đến.” - “Bạch Thế Tôn, nàng không đủ sức.” - “Như vậy th́ hăy ẵm rồi đưa (nàng) lại.” Sau đó, nam cư sĩ Suppiya đă ẵm và đưa nữ cư sĩ Suppiyā lại. Đối với nàng, với ánh nh́n của đức Thế Tôn, ngay tức thời vết thương lớn đă được liền lại, có làn da đẹp, lông tơ đă mọc.

 

51. Khi ấy, nam cư sĩ Suppiya và nữ cư sĩ Suppiyā (nghĩ rằng): “Thật kỳ diệu thay! Thật phi thường thay! Đức Như Lai có đại thần lực, có đại oai lực! Bởi v́ ở đây với ánh nh́n của đức Thế Tôn, ngay tức thời vết thương lớn đă được liền lại, có làn da đẹp, lông tơ đă mọc” nên mừng rỡ phấn chấn rồi đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm. Đến khi đức Thế Tôn đă thọ thực xong có bàn tay đă rời khỏi b́nh bát, họ đă ngồi xuống một bên. Khi ấy, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho nam cư sĩ Suppiya và nữ cư sĩ Suppiyā bằng bài Pháp thoại rồi đă từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi.

 

52. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă triệu tập hội chúng tỳ khưu lại và đă hỏi các vị tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, vị nào đă yêu cầu nữ cư sĩ Suppiyā về thịt?” Khi được nói như thế, vị tỳ khưu ấy đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, chính con đă yêu cầu nữ cư sĩ Suppiyā về thịt.” - “Này tỳ khưu, có phải (thịt) đă được đem đến?” - “Bạch Thế Tôn, (thịt) đă được đem đến.” - “Này tỳ khưu, có phải ngươi đă thọ dụng?” - “Bạch Thế Tôn, con đă thọ dụng.” - “Này tỳ khưu, thế ngươi có suy xét (là thịt ǵ) hay không?” - “Bạch Thế Tôn, con đă không suy xét (là thịt ǵ).”

 

53. Đức Phật Thế Tôn đă khiển trách rằng: ―(như trên)― “Này kẻ rồ dại, v́ sao ngươi chưa suy xét mà lại thọ dụng thịt? Này kẻ rồ dại, ngươi đă thọ dụng thịt người. Này kẻ rồ dại, sự việc này không đem lại niềm tin cho những kẻ chưa có đức tin, ―(như trên)― Sau khi khiển trách, ngài đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, có những người có niềm tin, mộ đạo, ngay cả các phần thịt của chính bản thân c̣n được những người này dứt bỏ. Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng thịt người; vị nào thọ dụng th́ phạm tội thullaccaya. Và này các tỳ khưu, không nên thọ dụng thịt khi chưa suy xét; vị nào thọ dụng th́ phạm tội dukkaṭa.”

 

54. Vào lúc bấy giờ, các con voi của đức vua bị chết. Trong thời kỳ khó khăn về vật thực, dân chúng ăn thịt voi. Họ bố thí thịt voi đến các vị tỳ khưu đang đi khất thực. Các vị tỳ khưu thọ dụng thịt voi. Dân chúng phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “Tại sao các Sa-môn Thích tử lại thọ dụng thịt voi? Các con voi là biểu tượng của hoàng gia, nếu đức vua biết ngài sẽ không hoan hỷ với các vị ấy.” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng thịt voi; vị nào thọ dụng th́ phạm tội dukkaṭa.”

 

55. Vào lúc bấy giờ, các con ngựa của đức vua bị chết. Trong thời kỳ khó khăn về vật thực, dân chúng ăn thịt ngựa. Họ bố thí thịt ngựa đến các vị tỳ khưu đang đi khất thực. Các vị tỳ khưu thọ dụng thịt ngựa. Dân chúng phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “Tại sao các Sa-môn Thích tử lại thọ dụng thịt ngựa? Các con ngựa là biểu tượng của hoàng gia, nếu đức vua biết ngài sẽ không hoan hỷ với các vị ấy.” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng thịt ngựa; vị nào thọ dụng th́ phạm tội dukkaṭa.”

 

56. Vào lúc bấy giờ, trong thời kỳ khó khăn về vật thực dân chúng ăn thịt chó. Họ bố thí thịt chó đến các vị tỳ khưu đang đi khất thực. Các vị tỳ khưu thọ dụng thịt chó. Dân chúng phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “Tại sao các Sa-môn Thích tử lại thọ dụng thịt chó? Loài chó th́ ghê tởm và đáng ghét.” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng thịt chó; vị nào thọ dụng th́ phạm tội dukkaṭa.”

 

57. Vào lúc bấy giờ, trong thời kỳ khó khăn về vật thực dân chúng ăn thịt rắn. Họ bố thí thịt rắn đến các vị tỳ khưu đang đi khất thực. Các vị tỳ khưu thọ dụng thịt rắn. Dân chúng phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “Tại sao các Sa-môn Thích tử lại thọ dụng thịt rắn? Loài rắn th́ ghê tởm và đáng ghét.”

 

58. Vua của loài rắn là Suphassa cũng đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi đứng một bên. Khi đă đứng một bên, Suphassa vua của loài rắn đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, có những loài rắn không có đức tin, không có ḷng ngưỡng mộ, chúng có thể hăm hại các vị tỳ khưu dầu là việc không đáng. Bạch ngài, thật tốt đẹp thay các ngài đại đức chớ nên thọ dụng thịt rắn.”

 

59. Khi ấy, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho Suphassa vua của loài rắn bằng bài Pháp thoại. Sau đó, khi đă được đức Thế tôn chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi bằng bài Pháp thoại, Suphassa vua của loài rắn đă đảnh lễ đức Thế Tôn, hướng vai phải nhiễu quanh, rồi ra đi.

 

60. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng thịt rắn; vị nào thọ dụng th́ phạm tội dukkaṭa.”

 

61. Vào lúc bấy giờ, những người thợ săn giết chết con sư tử rồi ăn thịt sư tử. Họ bố thí thịt sư tử đến các vị tỳ khưu đang đi khất thực. Các vị tỳ khưu sau khi thọ dụng thịt sư tử rồi vào ngụ ở trong rừng. Những con sư tử vồ lấy các vị tỳ khưu bởi mùi của thịt. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng thịt sư tử; vị nào thọ dụng th́ phạm tội dukkaṭa.”

 

62. Vào lúc bấy giờ, những người thợ săn giết chết con hổ rồi ăn thịt hổ. Họ bố thí thịt hổ đến các vị tỳ khưu đang đi khất thực. Các vị tỳ khưu sau khi thọ dụng thịt hổ rồi vào ngụ ở trong rừng. Những con hổ vồ lấy các vị tỳ khưu bởi mùi của thịt. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng thịt hổ; vị nào thọ dụng th́ phạm tội dukkaṭa.”

 

63. Vào lúc bấy giờ, những người thợ săn giết chết con beo rồi ăn thịt beo. Họ bố thí thịt beo đến các vị tỳ khưu đang đi khất thực. Các vị tỳ khưu sau khi thọ dụng thịt beo rồi vào ngụ ở trong rừng. Những con beo vồ lấy các vị tỳ khưu bởi mùi của thịt. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng thịt beo; vị nào thọ dụng th́ phạm tội dukkaṭa.”

 

64. Vào lúc bấy giờ, những người thợ săn giết chết con gấu rồi ăn thịt gấu. Họ bố thí thịt gấu đến các vị tỳ khưu đang đi khất thực. Các vị tỳ khưu sau khi thọ dụng thịt gấu rồi vào ngụ ở trong rừng. Những con gấu vồ lấy các vị tỳ khưu bởi mùi của thịt. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng thịt gấu; vị nào thọ dụng th́ phạm tội dukkaṭa.”

 

65. Vào lúc bấy giờ, những người thợ săn giết chết con chó sói rồi ăn thịt chó sói. Họ bố thí thịt chó sói đến các vị tỳ khưu đang đi khất thực. Các vị tỳ khưu sau khi thọ dụng thịt chó sói rồi vào ngụ ở trong rừng. Những con chó sói vồ lấy các vị tỳ khưu bởi mùi của thịt. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng thịt chó sói; vị nào thọ dụng th́ phạm tội dukkaṭa.”

 

Tụng phẩm Suppiya là phần thứ nh́.

 

*****

 

TỤNG PHẨM LICCHAVI

 

1. Sau đó, khi đă ngự tại thành Bārāṇasī theo như ư thích, đức Thế Tôn đă ra đi du hành về phía Andhakavinda cùng với đại chúng tỳ khưu gồm có một ngàn hai trăm năm mươi vị tỳ khưu.

 

2. Vào lúc bấy giờ, dân chúng trong xứ sở cho người chất lên các xe hàng nhiều muối, dầu ăn, gạo lức, và vật thực loại cứng rồi lần lượt nối đuôi theo sau hội chúng tỳ khưu có đức Thế Tôn đứng đầu (nghĩ rằng): “Khi nào chúng tôi đến phiên, khi ấy chúng tôi sẽ thực hiện bữa trai phạn” và số lượng người ăn thức ăn c̣n thừa là năm trăm người.

 

3. Sau đó, trong khi tuần tự du hành đức Thế Tôn đă ngự đến Andhakavindaṃ. Khi ấy, có người Bà-la-môn nọ không nhận được phiên nên đă khởi ư điều này: “Hơn hai tháng nay, ta đă theo sau hội chúng tỳ khưu có đức Thế Tôn đứng đầu (nghĩ rằng): ‘Khi nào ta đến phiên, khi ấy ta sẽ thực hiện bữa trai phạn,’ và phiên của ta không được thành tựu. Mà ta th́ đơn chiếc, và nhiều công việc gia đ́nh đă bị ta bỏ bê. Hay là ta nên nh́n xem ở nhà ăn, món ǵ ở nhà ăn không có th́ ta nên chuẩn bị món đó?” Sau đó, người Bà-la-môn ấy trong khi nh́n xem ở nhà ăn đă không thấy hai món là cháo và mật viên.

 

4. Khi ấy, người Bà-la-môn ấy đă đi đến gặp đại đức Ānanda, sau khi đến đă nói với đại đức Ānanda điều này: - “Thưa ngài Ānanda, ở đây tôi không nhận được phiên nên đă khởi ư điều này: ‘Hơn hai tháng nay, ta đă theo sau hội chúng tỳ khưu có đức Thế Tôn đứng đầu (nghĩ rằng): -Khi nào ta đến phiên, khi ấy ta sẽ thực hiện bữa trai phạn,- và phiên của ta không được thành tựu. Mà ta th́ đơn chiếc, và nhiều công việc gia đ́nh đă bị ta bỏ bê. Hay là ta nên nh́n xem ở nhà ăn, món ǵ ở nhà ăn không có th́ ta nên chuẩn bị món đó?’ Thưa ngài Ānanda, trong khi nh́n xem ở nhà ăn tôi đây đă không thấy hai món là cháo và mật viên. Thưa ngài Ānanda, nếu tôi chuẩn bị sẵn sàng cháo và mật viên th́ Ngài Gotama có thọ nhận của tôi hay không?” - “Này ông Bà-la-môn, như thế th́ tôi sẽ hỏi đức Thế Tôn.”

 

5. Khi ấy, đại đức Ānanda đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế tôn. - “Này Ānanda, như vậy th́ bảo ông ta hăy chuẩn bị sẵn sàng.” - “Này ông Bà-la-môn, như vậy th́ ông hăy chuẩn bị sẵn sàng.” Sau đó, khi trải qua đêm ấy người Bà-la-môn ấy đă cho chuẩn bị sẵn sàng nhiều cháo và mật viên rồi đem dâng đến đức Thế Tôn: - “Bạch Ngài Gotama, xin hăy thọ lănh cháo và mật viên của tôi.” - “Này Bà-la-môn, như thế th́ hăy dâng đến các vị tỳ khưu.” Các vị tỳ khưu trong lúc ngần ngại không thọ lănh. - “Này các tỳ khưu, hăy thọ lănh, hăy thọ dụng.”

 

6. Khi ấy, người Bà-la-môn ấy đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với nhiều cháo và mật viên. Đến khi đức Thế Tôn có cánh tay đă được rửa, bàn tay đă rời khỏi b́nh bát, người Bà-la-môn ấy đă ngồi xuống một bên. Khi người Bà-la-môn ấy đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă nói với người Bà-la-môn ấy điều này: - “Này Bà-la-môn, đây là mười điều lợi ích của cháo. Mười điều ấy là ǵ? Trong khi bố thí cháo (người ấy) bố thí tuổi thọ, bố thí sắc đẹp, bố thí sự an lạc, bố thí sức mạnh, bố thí sự sáng suốt, những người đă húp cháo dứt hẳn cơn đói, chận đứng cơn khát, điều ḥa gió, làm sạch bàng quang, và làm tiêu hóa phần (vật thực) c̣n lại chưa tiêu. Này Bà-la-môn, đây là mười điều lợi ích của cháo.”

 

7. “Người nào bố thí cháo một cách trân trọng và hợp thời đến các vị đă được thu thúc, (sống nhờ) vật thực được bố thí bởi những kẻ khác, (người ấy) cho đến vị này mười điều lợi ích là: tuổi thọ, và sắc đẹp, sự an vui, và sức mạnh.

 

8. Nhờ đó sự sáng suốt được sanh khởi cho vị này, khiến xua đi cơn đói cơn khát, (điều ḥa) gió, làm trong sạch bàng quang, làm tiêu hóa vật đă được ăn vào. Dược phẩm này đă được ngợi khen bởi đấng Thiện Thệ.

 

9. Chính v́ điều ấy, người tầm cầu sự an vui đang ước nguyện về các sự an lạc thuộc cơi trời hoặc đang ước muốn về sự phồn vinh của nhân loại nên thường xuyên bố thí cháo thật đầy đủ.”

 

10. Khi ấy, sau khi nói lời tùy hỷ đến người Bà-la-môn ấy bằng những lời kệ này, đức Thế Tôn đă từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, ta cho phép (thọ dụng) cháo và mật viên.”

 

11. Dân chúng đă nghe rằng: “Nghe nói đức Thế Tôn cho phép cháo và mật viên đến các tỳ khưu.” Vào buổi sáng sớm, họ đă chuẩn bị sẵn sàng cháo đặc và mật viên. Các tỳ khưu vào buổi sáng sớm được thỏa măn với cháo đặc và mật viên nên không thọ thực được như ư ở chỗ thọ thực.

 

12. Vào lúc bấy giờ, hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu đă được vị quan đại thần nọ mới có đức tin thỉnh mời vào ngày hôm sau. Khi ấy, vị quan đại thần mới có đức tin ấy đă khởi ư điều này: “Hay là ta nên chuẩn bị sẵn sàng một ngàn hai trăm năm mươi đĩa thịt cho một ngàn hai trăm năm mươi vị tỳ khưu, rồi sẽ dâng đến cứ mỗi một vị tỳ khưu là mỗi một đĩa thịt?” Sau đó, khi trải qua đêm ấy vị quan đại thần mới có đức tin ấy đă cho chuẩn bị sẵn sàng thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm và một ngàn hai trăm năm mươi đĩa thịt rồi cho người thông báo thời giờ đến đức Thế Tôn: - “Bạch ngài, đă đến giờ, thức ăn đă chuẩn bị xong.” Khi ấy vào buổi sáng, đức Thế Tôn đă mặc y, cầm y bát, rồi đi đến tư dinh của vị quan đại thần mới có đức tin ấy, sau khi đến đă ngồi xuống ở chỗ ngồi được sắp đặt sẵn cùng với hội chúng tỳ khưu.

 

13. Sau đó, vị quan đại thần mới có đức tin ấy phục vụ các tỳ khưu ở trong nhà ăn. Các tỳ khưu đă nói như vầy: - “Này đạo hữu, hăy dâng chút ít thôi.” - “Thưa các ngài, chớ có thọ lănh chỉ chút ít thôi (v́ nghĩ rằng): ‘Vị quan đại thần này mới có đức tin.’ Tôi đă chuẩn bị nhiều vật thực loại cứng loại mềm và một ngàn hai trăm năm mươi đĩa thịt, tôi sẽ dâng đến mỗi một vị tỳ khưu là mỗi một đĩa thịt. Thưa các ngài, xin hăy thọ lănh theo như ước muốn.” - “Này đạo hữu, không phải v́ lư do ấy mà chúng tôi thọ lănh chỉ chút ít; tuy nhiên vào sáng sớm chúng tôi đă được bồi bổ với cháo đặc và mật viên rồi, cho nên chúng tôi thọ lănh chỉ chút ít.”

 

14. Khi ấy, vị quan đại thần mới có đức tin ấy phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “Tại sao các đại đức đă được tôi thỉnh mời lại thọ dụng cháo đặc của người khác? Không lẽ tôi không đủ khả năng để bố thí theo như ước muốn hay sao?” Rồi trở nên giận dữ, không hoan hỷ, và có ư muốn lăng mạ nên đă đi đến và trong khi để đầy b́nh bát của các vị tỳ khưu (nói rằng): - “Hăy ăn đi hoặc hăy mang đi.”

 

15. Sau đó, vị quan đại thần mới có đức tin ấy đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm. Đến khi đức Thế Tôn đă thọ thực xong có bàn tay đă rời khỏi b́nh bát, vị quan đại thần mới có đức tin ấy đă ngồi xuống một bên. Khi vị quan đại thần mới có đức tin ấy đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho vị quan đại thần mới có đức tin ấy bằng bài Pháp thoại rồi đă từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi.

 

16. Khi đức Thế Tôn ra đi không lâu, vị quan đại thần mới có đức tin ấy đă khởi lên nỗi phân vân, đă khởi lên sự ân hận: “Thật là điều không lợi ích đă có cho ta! Thật là điều lợi ích đă không có cho ta! Ta đă đạt được điều xấu! Ta đă không đạt được điều tốt! Là việc ta đă trở nên giận dữ, không hoan hỷ, và có ư muốn lăng mạ nên đă đi đến và trong khi để đầy b́nh bát của các vị tỳ khưu (nói rằng): ‘Hăy ăn đi hoặc hăy mang đi.’ Ta đă tạo ra được nhiều điều ǵ, là phước báu hay là vô phước?”

 

17. Sau đó, vị quan đại thần mới có đức tin ấy đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Khi đă ngồi xuống một bên, vị quan đại thần mới có đức tin ấy đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, ở đây khi đức Thế Tôn ra đi không lâu, con đă khởi lên nỗi phân vân, đă khởi lên sự ân hận: ‘Thật là điều không lợi ích đă có cho ta! Thật là điều lợi ích đă không có cho ta! Ta đă đạt được điều xấu! Ta đă không đạt được điều tốt! Là việc ta đă trở nên giận dữ, không hoan hỷ, và có ư muốn lăng mạ nên đă đi đến và trong khi để đầy b́nh bát của các vị tỳ khưu (nói rằng): -Hăy ăn đi hoặc hăy mang đi.- Ta đă tạo ra được nhiều điều ǵ, là phước báu hay là vô phước?’ Bạch ngài, con đă tạo ra được nhiều điều ǵ, là phước báu hay là vô phước?” - “Này đạo hữu, kể từ lúc ngươi thỉnh mời hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu cho ngày hôm sau, từ lúc ấy ngươi đă tạo ra được nhiều phước báu. Kể từ lúc mỗi một miếng cơm của ngươi được mỗi một vị tỳ khưu thọ lănh, từ lúc ấy ngươi đă tạo ra được nhiều phước báu. Các cơi trời đă được thành tựu cho ngươi rồi.”

 

18. Khi ấy, vị quan đại thần mới có đức tin ấy (nghĩ rằng): “Nghe nói ta có được điều lợi ích! Nghe nói ta đă đạt được điều tốt! Nghe nói ta đă tạo ra được nhiều phước báu! Nghe nói các cơi trời đă được thành tựu cho ta!” nên mừng rỡ phấn chấn đă từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Thế Tôn, hướng vai phải nhiễu quanh, rồi ra đi. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă triệu tập hội chúng tỳ khưu lại và đă hỏi các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, nghe nói các tỳ khưu thọ dụng cháo đặc của người khác khi đă được thỉnh mời của một nơi khác, có đúng không vậy?” - “Bạch Thế Tôn, đúng vậy.” Đức Phật Thế Tôn đă khiển trách rằng: - “Này các tỳ khưu, v́ sao những kẻ rồ dại ấy lại thọ dụng cháo đặc của người khác khi đă được thỉnh mời của một nơi khác? Này các tỳ khưu, sự việc này không đem lại niềm tin cho những kẻ chưa có đức tin, ―(như trên)― Sau khi khiển trách, ngài đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng:

 

- “Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng cháo đặc của người khác khi đă được thỉnh mời của một nơi khác; vị nào thọ dụng th́ nên được hành xử theo Pháp” (liên quan đến tội pācittiya 33).

 

19. Sau đó, khi đă ngự tại Andhakavinda theo như ư thích, đức Thế Tôn đă ra đi du hành về phía thành Rājagaha cùng với đại chúng tỳ khưu gồm có một ngàn hai trăm năm mươi vị tỳ khưu.

 

20. Vào lúc bấy giờ, Belaṭṭha Kaccāna đang đi đường xa từ thành Rājagaha đến Andhakavinda cùng với năm trăm xe hàng toàn bộ đều chất đầy các hũ mật đường. Đức Thế Tôn đă nh́n thấy Belaṭṭha Kaccāna từ đàng xa đang đi lại, sau khi nh́n thấy đă rời đường lộ và ngồi xuống ở gốc cây nọ.

 

21. Sau đó, Belaṭṭha Kaccāna đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi đứng một bên. Khi đă đứng một bên, Belaṭṭha Kaccāna đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, con muốn dâng đến mỗi một vị tỳ khưu một hũ mật đường.” - “Này Kaccāna, như vậy th́ ngươi hăy mang lại chỉ một hũ mật đường thôi.” - “Bạch ngài, xin vâng.” Rồi Belaṭṭha Kaccāna nghe theo đức Thế Tôn đă cầm lấy chỉ một hũ mật đường rồi đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă nói với đứcThế Tôn điều này: - “Bạch ngài, hũ mật đường đă được mang lại. Bạch ngài, con sẽ thực hành như thế nào đây?” - “Này Kaccāna, như thế th́ ngươi hăy dâng mật đường đến các vị tỳ khưu.” - “Bạch ngài, xin vâng.” Rồi Belaṭṭha Kaccāna nghe theo đức Thế Tôn sau khi dâng mật đường đến các vị tỳ khưu rồi đă nói đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, mật đường đă được dâng đến các vị tỳ khưu, và nhiều mật đường này c̣n thừa lại. Bạch ngài, con sẽ thực hành như thế nào đây?” - “Này Kaccāna, như thế th́ ngươi hăy dâng mật đường đến các vị tỳ khưu theo như ước muốn.” - “Bạch ngài, xin vâng.” Rồi Belaṭṭha Kaccāna nghe theo đức Thế Tôn sau khi dâng mật đường đến các vị tỳ khưu theo như ước muốn rồi đă nói đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, mật đường đă được dâng đến các vị tỳ khưu theo như ước muốn, và nhiều mật đường này c̣n thừa lại. Bạch ngài, con sẽ thực hành như thế nào đây?” - “Này Kaccāna, như thế th́ ngươi hăy làm cho các vị tỳ khưu được thỏa măn với nhiều mật đường.” - “Bạch ngài, xin vâng.” Rồi Belaṭṭha Kaccāna nghe theo đức Thế Tôn đă làm cho các vị tỳ khưu được thỏa măn với nhiều mật đường. Một số các vị tỳ khưu đă chứa đầy các b́nh bát, đă chứa đầy các túi lọc nước và luôn cả các túi xách.

 

22. Rồi Belaṭṭha Kaccāna sau khi đă làm cho các vị tỳ khưu được thỏa măn với nhiều mật đường rồi đă nói đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, các vị tỳ khưu đă được thỏa măn với nhiều mật đường, và nhiều mật đường này c̣n thừa lại. Bạch ngài, con sẽ thực hành như thế nào đây?” - “Này Kaccāna, như thế th́ ngươi hăy cho mật đường đến những người ăn vật thực c̣n thừa.” - “Bạch ngài, xin vâng.” Rồi Belaṭṭha Kaccāna nghe theo đức Thế Tôn sau khi đă cho mật đường đến những người ăn vật thực c̣n thừa rồi đă nói đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, mật đường đă được cho đến những người ăn vật thực c̣n thừa, và nhiều mật đường này c̣n thừa lại. Bạch ngài, con sẽ thực hành như thế nào đây?” - “Này Kaccāna, như thế th́ ngươi hăy cho mật đường đến những người ăn vật thực c̣n thừa theo như ước muốn.” - “Bạch ngài, xin vâng.” Rồi Belaṭṭha Kaccāna nghe theo đức Thế Tôn sau khi đă cho mật đường đến những người ăn thức ăn c̣n thừa theo như ước muốn rồi đă nói đức Thế Tôn điều này:

 

- “Bạch ngài, mật đường đă được cho đến những người ăn thức ăn c̣n thừa theo như ước muốn, và nhiều mật đường này c̣n thừa lại. Bạch ngài, con sẽ thực hành như thế nào đây?” - “Này Kaccāna, như thế th́ ngươi hăy làm cho những người ăn thức ăn c̣n thừa được thỏa măn với nhiều mật đường.” - “Bạch ngài, xin vâng.” Rồi Belaṭṭha Kaccāna nghe theo đức Thế Tôn đă làm cho những người ăn thức ăn c̣n thừa được thỏa măn với nhiều mật đường. Một số người ăn thức ăn c̣n thừa đă chứa đầy các lọ, các b́nh, đă chứa đầy các giỏ, và dùng luôn cả phần y ở phía trước (đă được buộc lại).

 

23. Rồi Belaṭṭha Kaccāna sau khi đă làm cho những người ăn thức ăn c̣n thừa được thỏa măn với nhiều mật đường rồi đă nói đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, những người ăn thức ăn c̣n thừa đă được thỏa măn với nhiều mật đường, và nhiều mật đường này c̣n thừa lại. Bạch ngài, con sẽ thực hành như thế nào đây?” - “Này Kaccāna, ta không thấy người nào trong thế gian tính luôn cơi của chư Thiên, cơi Ma Vương, cơi Phạm Thiên, cho đến ḍng dơi Sa-môn, Bà-la-môn, các hạng chư Thiên và loài người mà đường này khi được người ấy ăn vào có thể đem lại sự tiêu hóa tốt đẹp, ngoại trừ Như Lai hay đệ tử của Như Lai. Này Kaccāna, chính v́ điều ấy ngươi hăy đổ bỏ đường ấy ở nơi không có cỏ xanh hoặc đổ xuống nước không có sinh vật.” - “Bạch ngài, xin vâng.” Rồi Belaṭṭha Kaccāna nghe theo đức Thế Tôn đă đổ mật đường ấy xuống nước không có sinh vật. Khi ấy, mật đường ấy khi được đổ vào trong nước liền sủi bọt x́ xèo, bốc hơi, và tỏa khói. Cũng giống như lưỡi cày đă được nung đỏ trọn ngày khi được bỏ vào trong nước liền sủi bọt x́ xèo, bốc hơi, và tỏa khói; tương tợ như thế, mật đường ấy khi được đổ vào trong nước liền sủi bọt x́ xèo, bốc hơi, và tỏa khói.

 

24. Khi ấy, Belaṭṭha Kaccāna trở nên hoảng hốt, lông dựng đứng lên, rồi đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Khi Belaṭṭha Kaccāna đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă thuyết Pháp theo thứ lớp đến Belaṭṭha Kaccāna. Tức là ngài đă giảng giải bài thuyết về bố thí, bài thuyết về giới cấm, bài thuyết về cơi trời, sự tai hại sự thấp kém sự ô nhiễm của các dục, sự lợi ích của việc xuất ly. Khi đức Thế Tôn biết được Belaṭṭha Kaccāna có tâm đă sẵn sàng, dễ uốn nắn, không c̣n chướng ngại, hướng thượng, tịnh tín, ngài đă phô bày Pháp thuyết giảng đă được chư Phật khai mở là: Khổ, Tập, Diệt, Đạo. Cũng giống như tấm vải đă được làm sạch, không c̣n vết nhơ, có thể nhuộm màu một cách toàn vẹn; tương tợ như thế, ngay tại chỗ ngồi ấy Pháp nhăn không nhiễm bụi trần, không vết nhơ đă sanh khởi đến Belaṭṭha Kaccāna: “Điều ǵ có bản tánh được sanh lên, toàn bộ điều ấy đều có bản tánh hoại diệt.”

 

25. Sau đó, khi đă thấy được Pháp, đă thành tựu được Pháp, đă hiểu được Pháp, đă thấm nhuần Pháp, hoài nghi đă không c̣n, sự lưỡng lự đă dứt hẳn, đă thành tựu niềm tin vào Giáo Pháp của bậc đạo sư, không c̣n cần sự trợ duyên của người khác, Belaṭṭha Kaccāna đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, thật là tuyệt vời! Bạch ngài, thật là tuyệt vời! Bạch ngài, giống như người có thể lật ngửa vật đă được úp lại, mở ra vật đă bị che kín, chỉ đường cho kẻ lạc lối, đem lại cây đèn dầu nơi bóng tối (nghĩ rằng): ‘Những ai có mắt sẽ thấy được các h́nh dáng;’ tương tợ như thế, Pháp đă được đức Thế Tôn chỉ rơ bằng nhiều phương tiện. Bạch ngài, con đây xin đi đến nương nhờ đức Thế Tôn, Giáo Pháp, và Hội Chúng tỳ khưu. Xin đức Thế Tôn chấp nhận con là nam cư sĩ đă đi đến nương nhờ kể từ hôm nay cho đến trọn đời.”

 

26. Sau đó, trong khi tuần tự du hành đức Thế Tôn đă ngự đến thành Rājagaha. Tại nơi ấy trong thành Rājagaha, đức Thế Tôn ngự tại Veḷuvana, nơi nuôi dưỡng các con sóc. Vào lúc bấy giờ, ở trong thành Rājagaha mật đường được dồi dào. Các tỳ khưu (nghĩ rằng): “Mật đường đă được đức Thế Tôn cho phép đến chính vị bị bệnh, không cho đối với vị không bị bệnh,” trong lúc ngần ngại không thọ dụng mật đường. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép mật đường đối với vị bị bệnh và nước (có pha) mật đường đối với vị không bị bệnh.”

 

27. Sau đó, khi đă ngự tại thành Rājagaha theo như ư thích, đức Thế Tôn đă ra đi du hành về phía Pāṭaligāma[6] cùng với đại chúng tỳ khưu gồm có một ngàn hai trăm năm mươi vị tỳ khưu. Sau đó, trong khi tuần tự du hành đức Thế Tôn đă ngự đến Pāṭaligāma. Các cư sĩ ở tại Pāṭaligāma đă nghe rằng: “Nghe nói đức Thế Tôn đă ngự đến Pāṭaligāma.” Sau đó, các cư sĩ ở tại Pāṭaligāma đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi đă ngồi xuống một bên. Khi các cư sĩ ở tại Pāṭaligāma đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho các cư sĩ ở tại Pāṭaligāma bằng bài Pháp thoại. Sau đó, khi đă được đức Thế Tôn chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi bằng bài Pháp thoại các cư sĩ ở tại Pāṭaligāma đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, xin đức Thế Tôn nhận lời (trú tại) nhà nghỉ trọ cùng với hội chúng Tỳ khưu.” Đức Thế Tôn đă nhận lời bằng thái độ im lặng.

 

28. Khi ấy, các cư sĩ ở tại Pāṭaligāma hiểu được sự nhận lời của đức Thế Tôn nên đă từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Thế Tôn, hướng vai phải nhiễu quanh, rồi đi đến nhà nghỉ trọ, sau khi đến đă trải thảm toàn bộ nhà nghỉ trọ với thảm trải, cho sắp đặt các chỗ ngồi, cho bố trí lu nước, cho treo lên cây đèn dầu, rồi đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi đứng một bên. Khi đă đứng một bên, các cư sĩ ở tại Pāṭaligāma đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, nhà nghỉ trọ đă trải thảm toàn bộ với thảm trải, các chỗ ngồi đă được cho sắp đặt, lu nước đă được cho bố trí, cây đèn dầu đă được treo lên. Bạch ngài, bây giờ là thời điểm của việc ǵ xin đức Thế Tôn hăy suy tính về việc ấy.” Sau đó, đức Thế Tôn đă mặc y, cầm y bát, rồi cùng với đại chúng tỳ khưu đi đến nhà nghỉ trọ, sau khi đến đă rửa sạch hai bàn chân rồi đi vào nhà nghỉ trọ và ngồi xuống chỗ cột nhà ở chính giữa, mặt nh́n về hướng đông. Hội chúng tỳ khưu cũng đă rửa sạch các bàn chân, rồi đi vào nhà nghỉ trọ và ngồi xuống chỗ bức tường ở phía tây, mặt nh́n về hướng đông, và có đức Thế Tôn trong tầm nh́n. Các cư sĩ ở tại Pāṭaligāma cũng đă rửa sạch các bàn chân, rồi đi vào nhà nghỉ trọ và ngồi xuống chỗ bức tường ở phía đông, mặt nh́n về hướng tây, và có đức Thế Tôn trong tầm nh́n.

 

29. Khi ấy, đức Thế Tôn đă bảo các cư sĩ ở tại Pāṭaligāma rằng: - “Này các cư sĩ, đây là năm điều tai hại của kẻ ác giới có sự hư hỏng về giới. Năm điều ấy là ǵ?” Này các cư sĩ, ở đây kẻ ác giới có sự hư hỏng về giới gánh chịu sự mất mát lớn về tài sản do nguyên nhân xao lăng. Đây là điều tai hại thứ nhất của kẻ ác giới có sự hư hỏng về giới. Này các cư sĩ, c̣n có điều khác nữa là tiếng đồn xấu xa của kẻ ác giới có sự hư hỏng về giới lan rộng. Đây là điều tai hại thứ nh́ của kẻ ác giới có sự hư hỏng về giới.

 

Này các cư sĩ, c̣n có điều khác nữa là kẻ ác giới có sự hư hỏng về giới đi vào tập thể nào khác dầu là tập thể những người Sát-đế-lỵ, dầu là tập thể những người Bà-la-môn, dầu là tập thể các gia chủ, dầu là tập thể các Sa-môn, kẻ ấy đi vào thiếu sự tự chủ và trở nên bối rối. Đây là điều tai hại thứ ba của kẻ ác giới có sự hư hỏng về giới. Này các cư sĩ, c̣n có điều khác nữa là kẻ ác giới có sự hư hỏng về giới bị mê muội khi từ trần. Đây là điều tai hại thứ tư của kẻ ác giới có sự hư hỏng về giới. Này các cư sĩ, c̣n có điều khác nữa là kẻ ác giới có sự hư hỏng về giới khi thân này bị tan ră, sau khi chết đi sẽ tái sanh vào chốn bất hạnh, cơi khổ, nơi trừng phạt, địa ngục. Đây là điều tai hại thứ năm của kẻ ác giới có sự hư hỏng về giới. Này các cư sĩ, đây là năm điều tai hại của kẻ ác giới có sự hư hỏng về giới.

 

30. Này các cư sĩ, đây là năm điều lợi ích của người giữ giới có sự thành tựu về giới. Năm điều ấy là ǵ? Này các cư sĩ, người giữ giới có sự thành tựu về giới thành tựu khối lượng tài sản lớn do nguyên nhân không xao lăng. Đây là điều lợi ích thứ nhất của người giữ giới có sự thành tựu về giới. Này các cư sĩ, c̣n có điều khác nữa là tiếng đồn tốt đẹp của người giữ giới có sự thành tựu về giới lan rộng. Đây là điều lợi ích thứ nh́ của người giữ giới có sự thành tựu về giới. Này các cư sĩ, c̣n có điều khác nữa là người giữ giới có sự thành tựu về giới đi vào tập thể nào khác dầu là tập thể những người Sát-đế-lỵ, dầu là tập thể những người Bà-la-môn, dầu là tập thể các gia chủ, dầu là tập thể các Sa-môn, người ấy đi vào có sự tự chủ và không có bối rối. Đây là điều lợi ích thứ ba của người giữ giới có sự thành tựu về giới. Này các cư sĩ, c̣n có điều khác nữa là người giữ giới có sự thành tựu về giới không bị mê muội khi từ trần. Đây là điều lợi ích thứ tư của người giữ giới có sự thành tựu về giới. Này các cư sĩ, c̣n có điều khác nữa là người giữ giới có sự thành tựu về giới khi thân này bị tan ră, sau khi chết đi sẽ tái sanh vào chốn an vui, cơi trời, cơi người. Đây là điều lợi ích thứ năm của người giữ giới có sự thành tựu về giới. Này các cư sĩ, đây là năm điều lợi ích của người giữ giới có sự thành tựu về giới.”

 

31. Sau đó, khi đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho các cư sĩ ở tại Pāṭaligāma bằng bài Pháp thoại đến tận đêm khuya, đức Thế Tôn đă giải tán (bảo rằng): - “Này các cư sĩ, đêm đă khuya. Bây giờ là thời điểm của việc ǵ th́ các ngươi hăy suy tính về việc ấy.” - “Bạch ngài, xin vâng.” Các cư sĩ ở tại Pāṭaligāma nghe theo đức Thế Tôn đă từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Thế Tôn, hướng vai phải nhiễu quanh, rồi ra đi. Sau đó, khi các cư sĩ ở tại Pāṭaligāma ra đi không lâu, đức Thế Tôn đă đi vào ngôi nhà trống vắng.

 

32. Vào lúc bấy giờ, Sunīdha và Vassakāra, hai vị quan đại thần xứ Magadha, cho xây thành lũy ở Pāṭaligāma để ngăn cản người Vajji. Và đức Thế Tôn, sau khi thức dậy trong đêm vào lúc hừng sáng, bằng Thiên nhăn thanh tịnh vượt xa loài người đă nh́n thấy nhiều vị trời đang chiếm giữ các khu vực ở Pāṭaligāma. Các vị trời có oai lực lớn chiếm giữ khu vực nào th́ các vị sai khiến tâm của các quan đại thần của các vị vua có oai lực lớn ở khu vực đó cho xây các dinh thự. Các vị trời có oai lực trung b́nh chiếm giữ khu vực nào th́ các vị sai khiến tâm của các quan đại thần của các vị vua có oai lực trung b́nh ở khu vực đó cho xây các dinh thự. Các vị trời có oai lực kém chiếm giữ khu vực nào th́ các vị sai khiến tâm của các quan đại thần của các vị vua có oai lực kém ở khu vực đó cho xây các dinh thự.

 

33. Khi ấy, đức Thế Tôn đă bảo đại đức Ānanda rằng: - “Này Ānanda, những ai là người cho xây thành lũy ở Pāṭaligāma vậy?” - “Bạch ngài, Sunīdha và Vassakāra, hai vị quan đại thần xứ Magadha, cho xây thành lũy ở Pāṭaligāma để ngăn cản các người Vajji.” - “Này Ānanda, cũng giống như là đă thỉnh ư với chư Thiên ở cơi Tāvatiṃsa, này Ānanda, tương tợ như thế Sunīdha và Vassakāra, hai vị quan đại thần xứ Magadha, đă cho xây thành lũy ở Pāṭaligāma để ngăn cản người Vajji. Này Ānanda, ở đây sau khi thức dậy trong đêm vào lúc hừng sáng, bằng Thiên nhăn thanh tịnh vượt trên loài người ta đă nh́n thấy nhiều vị trời đang chiếm giữ các khu vực ở trong Pāṭaligāma. Các vị trời có oai lực lớn chiếm giữ khu vực nào th́ các vị sai khiến tâm của các quan đại thần của các vị vua có oai lực lớn ở khu vực đó cho xây các dinh thự. Các vị trời có oai lực trung b́nh chiếm giữ khu vực nào th́ các vị sai khiến tâm của các quan đại thần của các vị vua có oai lực trung b́nh ở khu vực đó cho xây các dinh thự. Các vị trời có oai lực kém chiếm giữ khu vực nào th́ các vị sai khiến tâm của các quan đại thần của các vị vua có oai lực kém ở khu vực đó cho xây các dinh thự. Này Ānanda, cho đến tận lănh thổ của những người Ariyan và đến tận con đường của những nhà thương buôn, Pāṭaliputta này sẽ trở thành thành phố hàng đầu, là nơi bốc dở các loại hàng hóa. Này Ānanada, thành Pāṭaliputta sẽ xảy ra ba tai họa hoặc do lửa, hoặc do nước, hoặc do sự chia hai từ trong nội bộ.”

 

34. Sau đó, Sunīdha và Vassakāra, hai vị quan đại thần xứ Magadha, đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă tỏ vẻ thân thiện với đức Thế Tôn, sau khi trao đổi lời xă giao thân thiện rồi đă đứng một bên. Khi đă đứng một bên, Sunīdha và Vassakāra, hai vị quan đại thần xứ Magadha, đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Xin ngài Gotama hăy nhận lời chúng tôi về bữa trai phạn vào ngày mai cùng với hội chúng tỳ khưu.” Đức Thế Tôn đă nhận lời bằng thái độ im lặng. Khi ấy, Sunīdha và Vassakāra, hai vị quan đại thần xứ Magadha, sau khi hiểu được sự nhận lời của đức Thế Tôn, đă ra đi.

 

35. Sau đó, Sunīdha và Vassakāra, hai vị quan đại thần xứ Magadha, đă cho chuẩn bị sẵn sàng thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm rồi cho người thông báo thời giờ đến đức Thế Tôn: - “Bạch ngài Gotama, đă đến giờ, thức ăn đă chuẩn bị xong.” Khi ấy vào buổi sáng, đức Thế Tôn đă mặc y, cầm y bát, rồi đi đến nơi phân phối thức ăn của Sunīdha và Vassakāra, hai vị quan đại thần xứ Magadha, sau khi đến đă ngồi xuống ở chỗ ngồi được sắp đặt sẵn cùng với hội chúng tỳ khưu.

 

36. Khi ấy, Sunīdha và Vassakāra, hai vị quan đại thần xứ Magadha, đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm. Đến khi đức Thế Tôn đă thọ thực xong có bàn tay đă rời khỏi b́nh bát, hai vị quan đại thần đă ngồi xuống một bên. Khi Sunīdha và Vassakāra, hai vị quan đại thần xứ Magadha, đă ngồi xuống một bên, Đức Thế Tôn đă nói lời tùy hỷ đến hai vị quan đại thần bằng những lời kệ này:

 

37. Ở tại khu vực nào, chỗ trú ngụ được sắp đặt cho các bậc có bản chất sáng suốt, tại nơi ấy sau khi dâng thức ăn đến các vị có giới, thu thúc, hành Phạm hạnh -

 

38. Nên tỏ sự kính trọng đến chư Thiên đă ngụ ở nơi ấy. Chư Thiên ấy, được cúng dường, sẽ cúng dường người ấy, được tôn kính, sẽ tôn kính người ấy.


 

39. Do đó, chư Thiên thương mến người ấy, như người mẹ thương xót đứa con trai ruột thịt. Được chư Thiên thương mến, người ấy sẽ luôn luôn gặp được các điều tốt lành.”

 

40. Sau đó, khi đă nói lời tùy hỷ đến Sunīdha và Vassakāra, hai vị quan đại thần xứ Magadha, bằng những lời kệ này, đức Thế Tôn đă từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi. Vào lúc bấy giờ, Sunīdha và Vassakāra, hai vị quan đại thần xứ Magadha, đă đi theo phía sau đức Thế Tôn (nghĩ rằng): “Hôm nay, Sa-môn Gotama đi ra bằng cửa thành nào th́ cửa thành ấy sẽ có tên là Cửa thành Gotama, và băng qua sông Gaṅgā bằng bến tàu nào th́ bến tàu ấy sẽ có tên là Bến tàu Gotama.” Sau đó, cửa thành nào mà đức Thế Tôn đă đi ra, cửa thành ấy đă có tên là Cửa thành Gotama. Rồi đức Thế Tôn đă đi đến sông Gaṅgā. Vào lúc bấy giờ, sông Gaṅgā luôn tràn đầy, mấp mé bờ khiến chim quạ có thể uống nước. Dân chúng, một số đi kiếm thuyền, một số đi kiếm xuồng, một số buộc thành chiếc bè với ước muốn đi từ bờ này sang bờ kia.

 

41. Đức Thế Tôn đă nh́n thấy những người ấy, một số đang đi kiếm thuyền, một số đang đi kiếm xuồng, một số đang buộc thành chiếc bè với ước muốn đi từ bờ này sang bờ kia. Sau khi nh́n thấy, cũng giống như người đàn ông có sức mạnh có thể duỗi ra cánh tay đă được co lại hoặc có thể co lại cánh tay đă được duỗi ra, tương tợ như thế đức Thế Tôn đă biến mất tại bờ bên này của sông Gaṅgā và hiện ra đứng ở bờ bên kia cùng với hội chúng tỳ khưu. Sau đó, khi đă biết sự việc ấy, đức Thế Tôn vào thời điểm ấy đă thốt lên lời cảm hứng này:

 

42. “Những người băng qua biển cả ao hồ, sau khi xây dựng cây cầu vượt qua các hồ nhỏ. (Trong khi) người c̣n đang buộc chiếc bè nhỏ th́ các bậc trí đă vượt qua (bờ kia).”

 

43. Sau đó, đức Thế Tôn đă ngự đến Koṭigāma. Tại nơi ấy, đức Thế Tôn ngụ tại Koṭigāma. Ở đó, đức Thế Tôn đă bảo các vị tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, do sự không giác ngộ, không thấu triệt được bốn Chân Lư Cao Thượng, chính v́ như thế mà ngay cả ta và các ngươi đă trải qua, đă luân hồi thời gian dài thăm thẳm. Bốn điều ấy là ǵ? Này các tỳ khưu, do sự không giác ngộ, không thấu triệt được Chân Lư Cao Thượng của Khổ, chính v́ như thế mà ngay cả ta và các ngươi đă trải qua, đă luân hồi thời gian dài ... thăm thẳm. Do sự không giác ngộ, không thấu triệt được Chân Lư Cao Thượng của Nguồn Gốc Sanh Khởi của Khổ, ―(như trên)― Chân Lư Cao Thượng của Sự Chấm Dứt của Khổ, ―(như trên)― Chân Lư Cao Thượng của Sự Thực Hành đưa đến Sự Chấm Dứt của Khổ, chính v́ như thế mà ngay cả ta và các ngươi đă trải qua, đă luân hồi thời gian dài thăm thẳm. Này các tỳ khưu, Chân Lư Cao Thượng của Khổ này đây đă được giác ngộ đă được thấu triệt, Chân Lư Cao Thượng của Nguồn Gốc Sanh Khởi của Khổ đă được giác ngộ đă được thấu triệt, Chân Lư Cao Thượng của Sự Chấm Dứt của Khổ đă được giác ngộ đă được thấu triệt, Chân Lư Cao Thượng của Sự Thực Hành đưa đến Sự Chấm Dứt của Khổ đă được giác ngộ đă được thấu triệt, (th́) nỗi khao khát về sự tái sanh đă được cắt đứt, lối đưa đến sự tái sanh đă cạn kiệt, giờ đây không c̣n tái sanh nữa.”

 

44. “Do không nh́n thấy đúng theo bản thể của bốn Chân Lư Cao Thượng, nên bị luân hồi dài thăm thẳm trong những lần tái sanh kiếp này kiếp khác.

 

45. Khi những điều này đây đă được nh́n thấy th́ lối dẫn đi tái sanh không c̣n, nguồn sanh khổ đă đoạn, giờ đây không c̣n tái sanh nữa.”

 

46. Nàng kỹ nữ Ambapālī đă nghe rằng: “Nghe nói đức Thế Tôn đă ngự đến Koṭigāma.” Khi ấy, nàng kỹ nữ Ambapālī đă cho thắng (ngựa vào) những cỗ xe vô cùng lộng lẫy, rồi bước lên cỗ xe lộng lẫy, sau đó rời khỏi thành Vesāli với những cỗ xe vô cùng lộng lẫy để diện kiến đức Thế Tôn. Sau khi đă đi bằng cỗ xe hết khoảng đường dành cho xe, nàng đă xuống xe rồi làm người bộ hành đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Khi nàng đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho nàng kỹ nữ Ambapālī bằng bài Pháp thoại. Sau đó, khi đă được đức Thế Tôn chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi bằng bài Pháp thoại, nàng kỹ nữ Ambapālī đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, xin đức Thế Tôn cùng với hội chúng Tỳ khưu nhận lời bữa thọ trai vào ngày mai của con.” Đức Thế Tôn đă nhận lời bằng thái độ im lặng. Khi ấy, nàng kỹ nữ Ambapālī hiểu được sự nhận lời của đức Thế Tôn nên đă từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Thế Tôn, hướng vai phải nhiễu quanh, rồi ra đi.

 

47. Các vị ḍng dơi Licchavi ở Vesāli đă nghe rằng: “Nghe nói đức Thế Tôn đă ngự đến Koṭigāma.” Khi ấy, các vị ḍng dơi Licchavi ở Vesāli đă cho thắng (ngựa vào) những cỗ xe vô cùng lộng lẫy, rồi bước lên cỗ xe vô cùng lộng lẫy, sau đó rời khỏi thành Vesāli với những cỗ xe vô cùng lộng lẫy để diện kiến đức Thế Tôn. Một số các vị ḍng dơi Licchavi chuộng màu xanh, có vẻ bên ngoài màu xanh, y phục màu xanh, đồ trang sức màu xanh. Một số các vị ḍng dơi Licchavi chuộng màu vàng, có vẻ bên ngoài màu vàng, y phục màu vàng, đồ trang sức màu vàng. Một số các vị ḍng dơi Licchavi chuộng màu đỏ, có vẻ bên ngoài màu đỏ, y phục màu đỏ, đồ trang sức màu đỏ. Một số các vị ḍng dơi Licchavi chuộng màu trắng, có vẻ bên ngoài màu trắng, y phục màu trắng, đồ trang sức màu trắng.

 

48. Khi ấy, nàng kỹ nữ Ambapālī di chuyển đối đầu gọng xe với gọng xe, càng xe với càng xe, bánh xe với bánh xe, trục bánh xe với trục bánh xe của các vương tử rất trẻ tuổi ḍng Licchavi. Khi ấy, các vị ḍng dơi Licchavi ấy đă nói với nàng kỹ nữ Ambapālī điều này: - “Này nàng Ambapālī, v́ sao nàng lại di chuyển đối đầu gọng xe với gọng xe, càng xe với càng xe, bánh xe với bánh xe, trục bánh xe với trục bánh xe của các vương tử rất trẻ tuổi ḍng Licchavi của chúng tôi vậy?” - “Này các cậu công tử, chính là v́ tôi đă thỉnh mời được hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu vào ngày mai.” - “Này nàng Ambapālī, hăy nhường lại cho chúng tôi bữa thọ trai ấy với giá một trăm ngàn.” - “Này các cậu công tử, cho dù các cậu chịu nhường lại thành Vesāli luôn cả dân cư cho tôi, tôi cũng không chịu nhường lại bữa thọ trai.”

 

49. Khi ấy, các vị ḍng dơi Licchavi ấy đă búng ngón tay (nói rằng): - “Đúng là cô nàng vườn xoài đă cho chúng ta đo ván rồi! Đúng là cô nàng vườn xoài đă cho chúng ta đo ván rồi!”

 

50. Sau đó, các vị ḍng dơi Licchavi ấy đă đi đến gặp đức Thế Tôn. Đức Thế Tôn đă nh́n thấy các vị ḍng dơi Licchavi ấy từ đàng xa đang đi lại, sau khi nh́n thấy đă bảo các vị tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, chư Thiên ở cơi Tāvatiṃsa chưa được các tỳ khưu nh́n thấy trước đây. Này các tỳ khưu, hăy nh́n tập thể các vị ḍng dơi Licchavi. Này các tỳ khưu, hăy nh́n tập thể các vị ḍng dơi Licchavi. Này các tỳ khưu, hăy so sánh tập thể các vị ḍng dơi Licchavi với tập thể chư Thiên cơi Tāvatiṃsa.”

 

51. Khi ấy, sau khi đă đi bằng cỗ xe hết khoảng đường dành cho xe, các vị ḍng dơi Licchavi ấy đă xuống xe rồi làm người bộ hành đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Khi họ đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho các vị ḍng dơi Licchavi ấy bằng bài Pháp thoại. Sau đó, khi đă được đức Thế Tôn chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi bằng bài Pháp thoại, các vị ḍng dơi Licchavi ấy đă nói đă với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, xin đức Thế Tôn cùng với hội chúng tỳ khưu nhận lời bữa thọ trai vào ngày mai của chúng tôi.” - “Này các vị Licchavi, ta đă nhận lời nàng kỹ nữ Ambapālī về bữa thọ trai vào ngày mai rồi.” Khi ấy, các vị ḍng dơi Licchavi ấy đă búng ngón tay (nói rằng): - “Đúng là cô nàng vườn xoài đă cho chúng ta đo ván rồi! Đúng là cô nàng vườn xoài đă cho chúng ta đo ván rồi!” Sau đó, khi đă được hoan hỷ và thỏa măn với lời nói của đức Thế Tôn, các vị ḍng dơi Licchavi ấy đă từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Thế Tôn, hướng vai phải nhiễu quanh, rồi ra đi.

 

52. Sau đó, khi đă ngự tại Koṭigāma như ư thích, đức Thế Tôn đă đi đến Nātikā. Tại nơi ấy ở Nātikā, đức Thế Tôn ngự tại Giñjakāvasatha (căn nhà bằng gạch). Sau đó, khi trải qua đêm ấy nàng kỹ nữ Ambapālī đă cho chuẩn bị sẵn sàng thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm trong khu vườn của ḿnh rồi cho người thông báo thời giờ đến đức Thế Tôn: - “Bạch ngài, đă đến giờ, thức ăn đă chuẩn bị xong.” Khi ấy vào buổi sáng, đức Thế Tôn đă mặc y, cầm y bát, rồi đi đến chỗ dâng cúng vật thực của nàng kỹ nữ Ambapālī, sau khi đến đă ngồi xuống ở chỗ ngồi được sắp đặt sẵn cùng với hội chúng tỳ khưu.

 

53. Sau đó, nàng kỹ nữ Ambapālī đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm. Đến khi đức Thế Tôn đă thọ thực xong có bàn tay đă rời khỏi b́nh bát, nàng đă ngồi xuống một bên. Khi đă ngồi xuống một bên, nàng kỹ nữ Ambapālī đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, con xin dâng khu Ambavana (vườn xoài) này đến hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu.” Đức Thế Tôn đă thọ nhận khu vườn.

 

54. Sau đó, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho nàng kỹ nữ Ambapālī bằng bài Pháp thoại rồi đă từ chỗ ngồi đứng dậy và đi đến Mahāvana. Tại nơi ấy ở Vesāli, đức Thế Tôn ngự tại Mahāvana, giảng đường Kūṭāgāra.

 

Tụng phẩm Licchavi là thứ ba.

 

*****

 

 TỤNG PHẨM SĪHA

 

1. Vào lúc bấy giờ, các vị ḍng dơi Licchavi rất nổi tiếng đă tụ hội lại ngồi chung trong nhà hội họp rồi tán thán đức Phật, tán thán Giáo Pháp, tán thán Hội Chúng bằng nhiều phương thức.

 

2. Vào lúc bấy giờ, tướng quân Sīha là đệ tử của Nigaṇṭha đă ngồi xuống ở tập thể ấy. Khi ấy, tướng quân Sīha đă khởi ư điều này: “Không c̣n nghi ngờ ǵ nữa, đức Thế Tôn ấy phải là bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác. Chính bởi v́ các vị ḍng dơi Licchavi rất nổi tiếng này khi tụ hội lại ngồi chung trong nhà hội họp đều tán thán đức Phật, tán thán Giáo Pháp, tán thán Hội Chúng bằng nhiều phương thức như thế; có lẽ ta nên đi đến để diện kiến đức Thế Tôn là bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác ấy?”

 

3. Sau đó, tướng quân Sīha đă đi đến gặp Nigaṇṭha Nāṭaputta,[7] sau khi đến đă đảnh lễ Nigaṇṭha Nāṭaputta rồi ngồi xuống một bên. Khi đă ngồi xuống một bên, tướng quân Sīha đă nói với Nigaṇṭha Nāṭaputta điều này: - “Thưa ngài, tôi muốn đi đến để diện kiến Sa-môn Gotama.” - “Này Sīha, ngươi là người theo thuyết hành động, sao lại đi đến diện kiến Sa-môn Gotama là người thuyết về không hành động? Này Sīha, chính Sa-môn Gotama là người thuyết về không hành động, giảng về pháp không hành động, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.” Khi ấy, ước muốn đi đến để diện kiến đức Thế Tôn của tướng quân Sīha đă được lắng dịu đi.

 

4. Đến lần thứ nh́, ―(như trên)― Đến lần thứ ba, các vị ḍng dơi Licchavi rất nổi tiếng đă tụ hội lại ngồi chung trong nhà hội họp rồi tán thán đức Phật, tán thán Giáo Pháp, tán thán Hội Chúng bằng nhiều phương thức. Đến lần thứ ba tướng quân Sīha đă khởi ư điều này: “Không c̣n nghi ngờ ǵ nữa, đức Thế Tôn ấy phải là bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác. Chính bởi v́ các vị ḍng dơi Licchavi rất nổi tiếng này khi tụ hội lại ngồi chung trong nhà hội họp đều tán thán đức Phật, tán thán Giáo Pháp, tán thán Hội Chúng bằng nhiều phương thức như thế. Những người Nigaṇṭha dầu có được hỏi ư kiến hay không được hỏi ư kiến th́ sẽ làm được điều ǵ đối với ta? Có lẽ ta không cần hỏi ư kiến các Nigaṇṭha và nên đi đến để diện kiến đức Thế Tôn là bậc A-la-hán Chánh Đẳng Giác ấy?”

 

5. Sau đó, vào lúc xế trưa tướng quân Sīha cùng với năm trăm cỗ xe đă rời thành Vesāli để diện kiến đức Thế Tôn. Sau khi đă đi bằng cỗ xe hết khoảng đường dành cho xe, tướng quân Sīha đă xuống xe rồi làm người bộ hành đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Khi ngồi xuống một bên, tướng quân Sīha đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, tôi được nghe rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thuyết về không hành động, giảng về pháp không hành động, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’ Bạch ngài, những người nào đă nói như vầy: ‘Sa-môn Gotama là người thuyết về không hành động, giảng về pháp không hành động, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy,’ bạch ngài, phải chăng những người ấy nói đúng về đức Thế Tôn, không gièm pha đức Thế Tôn với sự sai trái, và tuyên bố về pháp phù hợp với Pháp (của ngài) không? Và phải chăng bất cứ người nào sống theo pháp có lời nói hợp với giáo lư đều không phải là đối tượng để chê bai? Bạch ngài, chúng tôi thật t́nh không có ư lên án đức Thế Tôn.”

 

6. - “Này Sīha, có pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thuyết về không hành động, giảng về pháp không hành động, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

7. Này Sīha, có pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thuyết về hành động, giảng về pháp hành động, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

8. Này Sīha, có pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thuyết về đoạn diệt, giảng về pháp đoạn diệt, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

9. Này Sīha, có pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người có sự ghê tởm, giảng về pháp ghê tởm, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

10. Này Sīha, có pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người cách ly, giảng về pháp cách ly, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

11. Này Sīha, có pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thiêu đốt, giảng về pháp thiêu đốt, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

12. Này Sīha, có pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thoát khỏi bào thai, giảng về pháp thoát khỏi bào thai, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

13. Này Sīha, có pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người tự tin, giảng về pháp tự tin, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

14. Này Sīha, thế nào là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thuyết về không hành động, giảng về pháp không hành động, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy’? Này Sīha, bởi v́ ta giảng về không hành động của thân làm ác, của miệng nói ác, của ư nghĩ ác; ta giảng về không hành động của các pháp ác bất thiện có nhiều dạng. Này Sīha, đây là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thuyết về không hành động, giảng về pháp không hành động, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

15. Này Sīha, thế nào là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thuyết về hành động, giảng về pháp hành động, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy’? Này Sīha, bởi v́ ta giảng về hành động của thân làm thiện, của miệng nói thiện, của ư nghĩ thiện; ta giảng về hành động của các thiện pháp dưới nhiều dạng. Này Sīha, đây là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thuyết về hành động, giảng về pháp hành động, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

16. Này Sīha, thế nào là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thuyết về đoạn diệt, giảng về pháp đoạn diệt, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy’? Này Sīha, bởi v́ ta giảng về sự đoạn diệt của luyến ái, của sân, của si; ta giảng về sự đoạn diệt của các pháp ác bất thiện có nhiều dạng. Này Sīha, đây là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thuyết về đoạn diệt, giảng về pháp đoạn diệt, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

17. Này Sīha, thế nào là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người có sự ghê tởm, giảng về pháp ghê tởm, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy’? Này Sīha, bởi v́ ta ghê tởm với việc làm ác của thân, với lời nói ác của miệng, với suy nghĩ ác của ư; ta giảng pháp về điều ghê tởm trong sự tạo thành các pháp ác bất thiện có nhiều dạng. Này Sīha, đây là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người có sự ghê tởm, giảng về pháp ghê tởm, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

18. Này Sīha, thế nào là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người cách ly, giảng về pháp cách ly, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy’? Này Sīha, bởi v́ ta giảng pháp về sự cách ly đối với luyến ái, đối với sân, đối với si; ta giảng pháp về sự cách ly đối với các pháp ác bất thiện có nhiều dạng. Này Sīha, đây là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người cách ly, giảng về pháp cách ly, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

19. Này Sīha, thế nào là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thiêu đốt, giảng về pháp thiêu đốt, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy’? Này Sīha, ta giảng về các pháp ác và bất thiện là việc làm ác của thân, lời nói ác của miệng, suy nghĩ ác của ư cần được thiêu đốt. Này Sīha, người nào có các pháp ác và bất thiện cần được thiêu đốt đă được diệt tận, các rễ đă được cắt ĺa, như cây thốt nốt đă bị bứng gốc, đă bị làm cho không c̣n sự sống, không c̣n các điều kiện sanh khởi trong tương lai; ta gọi người ấy là: ‘Người thiêu đốt.’ Này Sīha, các pháp ác và bất thiện cần được thiêu đốt của Như Lai đă được diệt tận, các rễ đă được cắt ĺa, như cây thốt nốt đă bị bứng gốc, đă bị làm cho không c̣n sự sống, không c̣n các điều kiện sanh khởi trong tương lai. Này Sīha, đây là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thiêu đốt, giảng về pháp thiêu đốt, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

20. Này Sīha, thế nào là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thoát khỏi bào thai, giảng về pháp thoát khỏi bào thai, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy’? Này Sīha, sự sanh vào bào thai trong ngày vị lai của người nào, tức là sự tái sanh và hiện hữu lần nữa đă được diệt tận, các rễ đă được cắt ĺa, như cây thốt nốt đă bị bứng gốc, đă bị làm cho không c̣n sự sống, không c̣n các điều kiện sanh khởi trong tương lai; ta gọi người ấy là: ‘Người thoát khỏi bào thai.’ Này Sīha, sự sanh vào bào thai trong ngày vị lai của Như Lai, tức là sự hiện hữu lần nữa và là sự tái sanh đă được diệt tận, các rễ đă được cắt ĺa, như cây thốt nốt đă bị bứng gốc, đă bị làm cho không c̣n sự sống, không c̣n các điều kiện sanh khởi trong tương lai. Này Sīha, đây là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người thoát khỏi bào thai, giảng về pháp thoát khỏi bào thai, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’

 

21. Này Sīha, thế nào là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người tự tin, giảng về pháp tự tin, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy’? Này Sīha, bởi v́ ta là người tự tin, ta giảng về sự tự tin với sự tự tin tối thượng, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy. Này Sīha, đây là pháp môn mà với pháp môn ấy, trong khi nói một cách đúng đắn về ta th́ có thể nói rằng: ‘Sa-môn Gotama là người tự tin, giảng về pháp tự tin, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.’”

 

22. Khi được nói như thế, tướng quân Sīha đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, thật là tuyệt vời! Bạch ngài, thật là tuyệt vời! Bạch ngài, giống như người có thể lật ngửa vật đă được úp lại, mở ra vật đă bị che kín, chỉ đường cho kẻ lạc lối, đem lại cây đèn dầu nơi bóng tối (nghĩ rằng): ‘Những ai có mắt sẽ thấy được các h́nh dáng;’ tương tợ như thế, Pháp đă được đức Thế Tôn chỉ rơ bằng nhiều phương tiện. Bạch ngài, con đây xin đi đến nương nhờ đức Thế Tôn, Giáo Pháp, và Hội Chúng tỳ khưu. Xin đức Thế Tôn chấp nhận con là nam cư sĩ đă đi đến nương nhờ kể từ hôm nay cho đến trọn đời.”

 

23. - “Này Sīha, ông hăy tiến hành việc suy xét. Việc suy xét đối với những người nổi tiếng như ông là tốt đẹp.” - “Bạch ngài, với lời nói này của đức Thế Tôn con càng thêm hoan hỷ và phấn khởi; bởi v́ đức Thế Tôn đă nói với con như vầy: ‘Này Sīha, ông hăy tiến hành việc suy xét. Việc suy xét đối với những người nổi tiếng như ông là tốt đẹp.’ Bạch ngài, bởi v́ các ngoại đạo sau khi thâu nhận con làm đệ tử có thể vác cờ đi khắp cả Vesāli (rêu rao) rằng: ‘Tướng quân Sīha đă trở thành đệ tử của chúng tôi!’ thế mà đức Thế Tôn đă nói với con như vầy: ‘Này Sīha, ông hăy tiến hành việc suy xét. Việc suy xét đối với những người nổi tiếng như ông là tốt đẹp.’ Bạch ngài, lần thứ nh́ con đây xin đi đến nương nhờ đức Thế Tôn, Giáo Pháp, và Hội Chúng tỳ khưu. Xin đức Thế Tôn chấp nhận con là nam cư sĩ đă đi đến nương nhờ kể từ hôm nay cho đến trọn đời.”

 

24. - “Này Sīha, lâu nay gia đ́nh ông là nguồn nước cho những người Nigaṇṭha, v́ thế đối với những người ấy ông nên suy nghĩ đến vật thực cần được bố thí khi họ đi đến.” - “Bạch ngài, với lời nói này của đức Thế Tôn con càng thêm hoan hỷ và phấn khởi bởi v́ đức Thế Tôn đă nói với con như vầy: ‘Này Sīha, lâu nay gia đ́nh ông là nguồn nước cho những người Nigaṇṭha, v́ thế đối với những người ấy ông nên suy nghĩ đến vật thực cần được bố thí khi họ đi đến.’

 

25. Bạch ngài, con đă được nghe điều này, Sa-môn Gotama đă nói như vầy: ‘Vật bố thí chỉ nên dâng đến ta thôi, vật bố thí không nên dâng đến những người khác. Vật bố thí chỉ nên dâng đến các đệ tử của ta thôi, vật bố thí không nên dâng đến các đệ tử của những người khác. Đă dâng đến riêng ta thôi th́ có quả báu lớn, đă dâng đến những người khác th́ không có quả báu lớn. Đă dâng đến các đệ tử của ta thôi th́ có quả báu lớn, đă dâng đến các đệ tử của những người khác th́ không có quả báu lớn,’ thế mà đức Thế Tôn lại khuyến khích con việc bố thí cho những người Nigaṇṭha. Bạch ngài, tuy nhiên trong trường hợp này chúng con sẽ biết thời điểm. Bạch ngài, lần thứ ba con đây xin đi đến nương nhờ đức Thế Tôn, Giáo Pháp, và Hội Chúng tỳ khưu. Xin đức Thế Tôn chấp nhận con là nam cư sĩ đă đi đến nương nhờ kể từ hôm nay cho đến trọn đời.”

 

26. Sau đó, đức Thế Tôn đă thuyết Pháp theo thứ lớp đến tướng quân Sīha. Tức là ngài đă giảng giải bài thuyết về bố thí, bài thuyết về giới cấm, bài thuyết về cơi trời, sự tai hại sự thấp kém sự ô nhiễm của các dục, sự lợi ích của việc xuất ly. Khi đức Thế Tôn biết được tướng quân Sīha có tâm đă sẵn sàng, dễ uốn nắn, không c̣n chướng ngại, hướng thượng, tịnh tín, ngài đă phô bày Pháp thuyết giảng đă được chư Phật khai mở là: Khổ, Tập, Diệt, Đạo. Cũng giống như tấm vải đă được làm sạch, không c̣n vết nhơ, có thể nhuộm màu một cách toàn vẹn; tương tợ như thế, ngay tại chỗ ngồi ấy Pháp nhăn không nhiễm bụi trần, không vết nhơ đă sanh khởi đến tướng quân Sīha: “Điều ǵ có bản tánh được sanh lên, toàn bộ điều ấy đều có bản tánh hoại diệt.”

 

27. Sau đó, khi đă thấy được Pháp, đă thành tựu được Pháp, đă hiểu được Pháp, đă thấm nhuần Pháp, hoài nghi đă không c̣n, sự lưỡng lự đă dứt hẳn, đă thành tựu niềm tin vào Giáo Pháp của bậc đạo sư, không c̣n cần sự trợ duyên của người khác, tướng quân Sīha đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, xin đức Thế Tôn và hội chúng tỳ khưu nhận lời bữa trai phạn của con vào ngày mai.” Đức Thế Tôn đă nhận lời bằng thái độ im lặng. Khi ấy, tướng quân Sīha hiểu được sự nhận lời của đức Thế Tôn nên đă từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Thế Tôn, hướng vai phải nhiễu quanh, rồi ra đi.

 

28. Sau đó, tướng quân Sīha đă ra lệnh cho người đàn ông nọ rằng: - “Này ngươi, hăy đi và t́m (mua) loại thịt đă được làm sẵn.” Sau đó, khi trải qua đêm ấy tướng quân Sīha đă cho chuẩn bị sẵn sàng thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm rồi cho người thông báo thời giờ đến đức Thế Tôn: - “Bạch ngài, đă đến giờ, thức ăn đă chuẩn bị xong.” Khi ấy vào buổi sáng, đức Thế Tôn đă mặc y, cầm y bát, rồi đi đến tư dinh của tướng quân Sīha, sau khi đến đă ngồi xuống ở chỗ ngồi được sắp đặt sẵn cùng với hội chúng tỳ khưu.

 

29. Vào lúc bấy giờ, có nhiều người Nigaṇṭha, từ đường phố (này) đến đường phố (khác) từ giao lộ (này) đến giao lộ (khác), huơ tay kêu gào rằng: “Hôm nay, tướng quân Sīha đă giết con thú lớn và làm bữa trai phạn cho Sa-môn Gotama. Sa-môn Gotama trong khi biết điều ấy, vẫn thọ dụng thịt đă được làm có liên quan (đến ḿnh); (đó là) nghiệp có tính cách liên đới.”

 

30. Sau đó, có người đàn ông nọ đă đi đến gặp tướng quân Sīha, sau khi đến đă th́ thầm vào tai của tướng quân Sīha rằng: - “Thưa tướng quân, ngài có biết không? Những người Nigaṇṭha ấy, từ đường phố (này) đến đường phố (khác) từ giao lộ (này) đến giao lộ (khác), huơ tay kêu gào rằng: ‘Hôm nay, tướng quân Sīha đă giết con thú lớn và đă làm bữa trai phạn cho Sa-môn Gotama. Sa-môn Gotama trong khi biết điều ấy, vẫn thọ dụng thịt đă được làm có liên quan (đến ḿnh); (đó là) nghiệp có tính cách liên đới.’”

 

31. - “Ông bạn ơi, thôi đi! Đă từ lâu nay, các ngài đại đức ấy có ư muốn phỉ báng đức Phật, có ư muốn phỉ báng Giáo Pháp, có ư muốn phỉ báng Hội Chúng. Nhưng các ngài đại đức ấy không lượng sức, phí công, láo khoét, trong khi vu khống với điều không thật mà vẫn không làm tổn hại được đức Thế Tôn ấy. Và chúng tôi, cho dầu v́ lư do sống c̣n, cũng không cố ư tước đoạt mạng sống của chúng sanh.”

 

32. Sau đó, tướng quân Sīha đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm. Đến khi đức Thế Tôn đă thọ thực xong có bàn tay đă rời khỏi b́nh bát, tướng quân Sīha đă ngồi xuống một bên. Khi tướng quân Sīha đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho tướng quân Sīha bằng bài Pháp thoại, rồi đă từ chỗ ngồi đứng dậy, và ra đi.

 

33. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, trong khi biết thịt được làm (giết) có liên quan (đến bản thân) th́ không nên thọ dụng; vị nào thọ dụng phạm tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, ta cho phép (thọ dụng) cá và thịt có được ba điều tuyệt đối thanh tịnh: không được thấy, không được nghe, không nghi ngờ.”[8]

 

34. Vào lúc bấy giờ, thành Vesāli có sự sung túc về vật thực, các vụ mùa tốt đẹp, vật thực kiếm được dễ dàng, sự sinh sống được dễ dàng bằng sự mót nhặt hoặc sự tốt bụng (của người khác).

 

35. Vào lúc bấy giờ, đức Thế Tôn trong lúc thiền tịnh ở nơi thanh vắng có ư nghĩ suy tầm như vầy đă sanh khởi: “Những điều ǵ mà ta đă cho phép các tỳ khưu trong lúc khó khăn về vật thực, mùa màng bị thất thu, vật thực kiếm được khó khăn như là (vật thực) đă được tích trữ ở bên trong (khuôn viên), đă được nấu ở bên trong (khuôn viên), đă được tự ḿnh nấu, do việc thọ lănh (trái cây) đă được nhặt lên, (vật thực) đă được đem lại từ chỗ đă ăn xong, đă được thọ lănh trước bữa ăn, đă được mọc ở rừng, đă được mọc ở hồ nước, phải chăng ngay cả hôm nay các tỳ khưu vẫn c̣n thọ dụng những thứ ấy?”

 

36. Sau đó vào lúc chiều tối, khi xuất khỏi thiền tịnh đức Thế Tôn đă bảo đại đức Ānanda rằng: - “Này Ānanda, những điều ǵ mà ta đă cho phép các tỳ khưu trong lúc khó khăn về vật thực, mùa màng bị thất thu, vật thực kiếm được khó khăn như là (vật thực) đă được tích trữ ở bên trong (khuôn viên), đă được nấu ở bên trong (khuôn viên), đă được tự ḿnh nấu, do việc thọ lănh (trái cây) đă được nhặt lên, đă được đem lại từ chỗ đă ăn xong, đă được thọ lănh trước bữa ăn, đă được mọc ở rừng, đă được mọc ở hồ nước, phải chăng ngay cả hôm nay các tỳ khưu vẫn c̣n thọ dụng những thứ ấy?” - “Bạch đức Thế Tôn, các vị vẫn thọ dụng.”

 

37. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, những điều ǵ mà ta đă cho phép các tỳ khưu trong lúc khó khăn về vật thực, mùa màng bị thất thu, vật thực kiếm được khó khăn như là (vật thực) đă được tích trữ ở bên trong (khuôn viên), đă được nấu ở bên trong (khuôn viên), đă được tự ḿnh nấu, do việc thọ lănh (trái cây) đă được nhặt lên, (vật thực) đă được đem lại từ chỗ đă ăn xong, đă được thọ lănh trước bữa ăn, đă được mọc ở rừng, đă được mọc ở hồ nước, kể từ hôm nay ta hủy bỏ những điều ấy. Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng (vật thực) đă được tích trữ ở bên trong (khuôn viên), đă được nấu ở bên trong (khuôn viên), đă được tự ḿnh nấu, do việc thọ lănh (trái cây) đă được nhặt lên; vị nào thọ dụng th́ phạm tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, không nên thọ dụng (vật thực) đă được đem lại từ chỗ đă ăn xong, đă được thọ lănh trước bữa ăn, đă được mọc ở rừng, đă được mọc ở hồ nước; vị nào thọ dụng th́ nên được hành xử theo Pháp.”

 

38. Vào lúc bấy giờ, dân chúng trong xứ sở cho người chất lên các xe hàng nhiều muối, dầu ăn, gạo lức, và vật thực loại cứng rồi đánh xe quây thành ṿng tṛn ở phía bên ngoài cổng lớn của tu viện và chờ đợi (nghĩ rằng): “Khi nào chúng tôi nhận được phiên, chúng tôi sẽ thực hiện bữa trai phạn.” Và có đám mây đen lớn kéo đến.

 

39. Khi ấy, những người ấy đă đi đến gặp đại đức Ānanda, sau khi đến đă nói với đại đức Ānanda điều này: - “Thưa ngài Ānanda, ở đây nhiều muối, dầu ăn, gạo lức, và vật thực loại cứng đă được chất trong các xe hàng và chúng đang c̣n đó. Giờ có đám mây đen lớn kéo đến. Thưa ngài Ānanda, vậy chúng tôi nên thực hành như thế nào?”

 

40. Khi ấy, đại đức Ānanda đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này Ānanda, như thế th́ hội chúng hăy chỉ định trú xá ở ven rào là khu vực làm thành được phép; hăy tích trữ vật mà hội chúng mong muốn ở nơi ấy, (có thể) là trú xá, hoặc nhà một mái, hoặc ṭa nhà dài, hoặc khu nhà lớn, hoặc hang động. Và này các tỳ khưu, nên được chỉ định như vầy: Hội chúng cần được thông báo bởi vị tỳ khưu kinh nghiệm, có năng lực:

 

‘Bạch các ngài, xin hội chúng hăy lắng nghe tôi. Nếu là thời điểm thích hợp cho hội chúng, hội chúng nên chỉ định trú xá tên (như vầy) là khu vực làm thành được phép. Đây là lời đề nghị.

 

Bạch các ngài, xin hội chúng hăy lắng nghe tôi. Hội chúng chỉ định trú xá tên (như vầy) là khu vực làm thành được phép. Đại đức nào đồng ư việc chỉ định trú xá tên (như vầy) là khu vực làm thành được phép xin im lặng; vị nào không đồng ư có thể nói lên.

 

Trú xá tên (như vầy) đă được hội chúng chỉ định là khu vực làm thành được phép. Sự việc được hội chúng đồng ư nên mới im lặng, tôi ghi nhận sự việc này là như vậy.’”

 

41. Vào lúc bấy giờ, ngay tại chỗ đă được chỉ định là khu vực làm thành được phép, dân chúng nấu các loại cháo, nấu các món thức ăn, chuẩn bị các món xúp, băm các thứ thịt, chẻ những thanh củi.

 

42. Sau khi thức dậy trong đêm vào lúc hừng sáng, đức Thế Tôn đă nghe tiếng ồn ào, tiếng ầm ĩ, tiếng kêu của những con quạ, sau khi nghe đă hỏi đại đức Ānanda rằng: - “Này Ānanda, tiếng ồn ào, tiếng ầm ĩ ấy, tiếng kêu của những con quạ là ǵ vậy?” - “Bạch ngài, hiện nay dân chúng nấu các loại cháo, nấu các món thức ăn, chuẩn bị các món xúp, băm các thứ thịt, chẻ những thanh củi ngay tại chỗ đă được chỉ định là khu vực làm thành được phép; bạch Thế Tôn, đó chính là tiếng ồn ào, tiếng ầm ĩ, tiếng kêu của những con quạ.”

 

43. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, không nên sử dụng khu vực làm thành được phép đă được chỉ định; vị nào sử dụng th́ phạm tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, ta cho phép ba loại khu vực làm thành được phép là loại do sự công bố, loại do sự ngẫu nhiên, và loại có liên quan gia chủ.”

 

44. Vào lúc bấy giờ, đại đức Yasoja bị bệnh. Các dược phẩm thuộc về nhu cầu của vị ấy được mang đến. Các vị tỳ khưu đă tích trữ chúng ở bên ngoài (khuôn viên). Các con thú hoang đă ăn đi. Những kẻ trộm đă lấy đi. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép sử dụng khu vực làm thành được phép đă được chỉ định. Này các tỳ khưu, ta cho phép bốn loại khu vực làm thành được phép là loại do sự công bố, loại do sự ngẫu nhiên, loại có liên quan đến gia chủ, và loại đă được chỉ định.”

 

Tụng phẩm Sīha là thứ tư.

 

*****

 

TỤNG PHẨM THỨ NĂM

 

1. Vào lúc bấy giờ, gia chủ Meṇḍaka cư ngụ ở thành phố Bhaddiya. Vị ấy có năng lực thần thông như vầy: Sau khi gội rửa đầu và bảo người quét kho lúa rồi vị ấy ngồi xuống ở bên ngoài cánh cửa th́ có trận mưa thóc từ trên trời rơi xuống và làm ngập đầy kho lúa.

 

2. Người vợ có năng lực thần thông như vầy: Sau khi ngồi xuống bên cạnh cái tô bằng kim loại dung tích chỉ một āḷhaka và có một phần xúp, nàng phân phát thức ăn cho nô tỳ, người làm công, và người hầu; cho đến khi nào nàng chưa đứng dậy th́ cái tô vẫn không hết.

 

3. Cậu con trai có năng lực thần thông như vầy: Sau khi cầm cái túi chứa chỉ một ngàn đồng, cậu ta trả lương sáu tháng cho nô tỳ, người làm công, và người hầu; cho đến khi nào cái túi c̣n ở trong tay của cậu ta th́ cái túi vẫn không cạn (tiền).

 

4. Cô con dâu có năng lực thần thông như vầy: Sau khi ngồi xuống bên cạnh chỉ một cái giỏ có dung tích bốn doṇi, nàng cho nô tỳ, người làm công, và người hầu lương thực sáu tháng; cho đến khi nào nàng chưa đứng dậy th́ cái giỏ vẫn không cạn.

 

5. Người tớ trai có năng lực thần thông như vầy: Khi anh ta kéo cày một đường th́ bảy luống cày xuất hiện.

 

6. Đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đă nghe rằng: “Nghe nói trong vương quốc của chúng ta có gia chủ Meṇḍaka cư ngụ ở thành phố Bhaddiya. Vị ấy có năng lực thần thông như vầy: Sau khi gội rửa đầu và bảo người quét kho lúa rồi vị ấy ngồi xuống ở bên ngoài cánh cửa th́ có trận mưa thóc từ trên trời rơi xuống và làm ngập đầy kho lúa. Người vợ có năng lực thần thông như vầy: Sau khi ngồi xuống bên cạnh cái tô bằng kim loại dung tích chỉ một āḷhaka và có một phần xúp, nàng phân phát thức ăn cho nô tỳ, người làm công, và người hầu; cho đến khi nào nàng chưa đứng dậy th́ cái tô vẫn không hết. Cậu con trai có năng lực thần thông như vầy: Sau khi cầm cái túi chứa chỉ một ngàn đồng, cậu ta trả lương sáu tháng cho nô tỳ, người làm công, và người hầu; cho đến khi nào cái túi c̣n ở trong tay của cậu ta th́ cái túi vẫn không cạn (tiền). Cô con dâu có năng lực thần thông như vầy: Sau khi ngồi xuống bên cạnh chỉ một cái giỏ có dung tích bốn doṇi, nàng cho nô tỳ, người làm công, và người hầu lương thực sáu tháng; cho đến khi nào nàng chưa đứng dậy th́ cái giỏ vẫn không cạn. Người tớ trai có năng lực thần thông như vầy: Khi anh ta kéo cày một đường th́ bảy luống cày xuất hiện.”

 

7. Khi ấy, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đă bảo viên quan đại thần nọ là vị tổng quản rằng: - “Này khanh, nghe nói trong vương quốc của chúng ta có gia chủ Meṇḍaka cư ngụ ở thành phố Bhaddiya. Vị ấy có năng lực thần thông như vầy: Sau khi gội rửa đầu và bảo người quét kho lúa rồi vị ấy ngồi xuống ở bên ngoài cánh cửa th́ có trận mưa thóc từ trên trời rơi xuống và làm ngập đầy kho lúa. Người vợ ―(như trên)― Cậu con trai ―(như trên)― Cô con dâu ―(như trên)― Người tớ trai có năng lực thần thông như vầy: Khi anh ta kéo cày một đường th́ bảy luống cày xuất hiện. Này khanh, hăy đi. Hăy biết rằng đích thân trẫm xem xét như thế nào, th́ ngươi sẽ xem xét như thế ấy.”

 

8. - “Tâu đại vương, xin tuân lệnh.” Rồi viên quan đại thần ấy nghe theo đức vua Seniya Bimbisāsa xứ Magadha cùng với đội quân gồm bốn loại binh chủng đă khởi hành đi thành phố Bhaddiya, tuần tự đă đến thành phố Bhaddiya gặp gia chủ Meṇḍaka, sau khi đến đă nói với gia chủ Meṇḍaka điều này: - “Này gia chủ, chính ta đă được đức vua ra lệnh rằng: ‘Này khanh, nghe nói trong vương quốc của chúng ta có gia chủ Meṇḍaka cư ngụ ở thành phố Bhaddiya. Vị ấy có năng lực thần thông như vầy: Sau khi gội rửa đầu và bảo người quét kho lúa rồi vị ấy ngồi xuống ở bên ngoài cánh cửa th́ có trận mưa thóc từ trên trời rơi xuống và làm ngập đầy kho lúa. ―(như trên)― Người tớ trai có năng lực thần thông như vầy: Khi anh ta kéo cày một đường th́ bảy luống cày xuất hiện. Này khanh, hăy đi và t́m hiểu. Đích thân trẫm xem xét như thế nào th́ ngươi sẽ xem xét như thế ấy.’ Này gia chủ, hăy cho chúng ta nh́n thấy năng lực thần thông của ngươi.”

 

9. Khi ấy, gia chủ Meṇḍaka đă gội rửa đầu và bảo người quét kho lúa rồi ngồi xuống ở bên ngoài cánh cửa th́ có trận mưa thóc từ trên trời rơi xuống và làm ngập đầy kho lúa.

 

10. - “Này gia chủ, năng lực thần thông của ngươi đă được nh́n thấy. Chúng ta hăy xem năng lực thần thông của vợ ngươi.” Khi ấy, gia chủ Meṇḍaka đă ra lệnh cho người vợ rằng: - “Như vậy th́ nàng hăy phân phát thức ăn cho đội quân gồm bốn loại binh chủng đi.” Khi ấy, sau khi ngồi xuống bên cạnh cái tô bằng kim loại dung tích chỉ một āḷhaka và có một phần xúp, người vợ của gia chủ Meṇḍaka đă phân phát thức ăn cho đội quân gồm bốn loại binh chủng; cho đến khi nào nàng chưa đứng dậy th́ cái tô vẫn không hết.

 

11. - “Này gia chủ, năng lực thần thông của vợ ngươi đă được nh́n thấy. Chúng ta hăy xem năng lực thần thông của con trai ngươi.” Khi ấy, gia chủ Meṇḍaka đă ra lệnh cho người con trai rằng: - “Như vậy th́ con hăy trả lương sáu tháng cho đội quân gồm bốn loại binh chủng đi.” Khi ấy, sau khi cầm một cái túi chứa chỉ một ngàn đồng, người con trai của gia chủ Meṇḍaka đă trả lương sáu tháng cho đội quân gồm bốn loại binh chủng; cho đến khi nào cái túi c̣n ở trong tay của cậu ta th́ cái túi vẫn không cạn (tiền).

 

12. - “Này gia chủ, năng lực thần thông của con trai ngươi đă được nh́n thấy. Chúng ta hăy xem năng lực thần thông của con dâu ngươi.” Khi ấy, gia chủ Meṇḍaka đă ra lệnh cho người con dâu rằng: - “Như vậy th́ con hăy cho đội quân gồm bốn loại binh chủng lương thực sáu tháng đi.” Khi ấy, sau khi ngồi xuống bên cạnh chỉ một cái giỏ có dung tích bốn doṇi, người con dâu của gia chủ Meṇḍakanàng đă cho đội quân gồm bốn loại binh chủng lương thực sáu tháng; cho đến khi nào nàng chưa đứng dậy th́ cái giỏ vẫn không cạn.

 

13. - “Này gia chủ, năng lực thần thông của con dâu ngươi đă được nh́n thấy. Chúng ta hăy xem năng lực thần thông của người tớ trai của ngươi.” - “Thưa ngài, năng lực thần thông của người tớ trai của tôi sẽ được nh́n thấy ở ngoài ruộng.” - “Này gia chủ, thôi đi. Năng lực thần thông của người tớ trai của ngươi cũng đă được nh́n thấy rồi.”

 

14. Sau đó, viên quan đại thần ấy cùng với đội quân gồm bốn loại binh chủng đă quay trở về lại thành Rājagaha rồi đi đến gặp đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha, sau khi đến đă tŕnh sự việc ấy lên đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha.

 

15. Sau đó, khi đă ngự tại thành Vesāli theo như ư thích, đức Thế Tôn đă ra đi du hành về phía Bhaddiya cùng với đại chúng tỳ khưu gồm có một ngàn hai trăm năm mươi vị tỳ khưu.

 

16. Sau đó, trong khi tuần tự du hành đức Thế Tôn đă ngự đến Bhaddiya. Tại nơi đó ở Bhaddiya, đức Thế Tôn ngự tại khu rừng Jātiyā.

 

17. Gia chủ Meṇḍaka đă nghe rằng: “Quả thật ngài Sa-môn Gotama con trai ḍng Sakya, từ ḍng dơi Sakya đă xuất gia, nay đă ngự đến Bhaddiya và ngụ tại khu rừng Jātiyā. Tiếng đồn tốt đẹp về ngài Gotama ấy đă được lan rộng ra như vầy: Đức Thế Tôn ấy là bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Tối Thượng Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật, Thế Tôn. Với thắng trí của ḿnh, vị ấy chứng ngộ và công bố về thế gian này tính luôn cơi chư Thiên, cho đến ḍng dơi Sa-môn, Bà-la-môn, các hạng chư Thiên và loài người. Vị ấy thuyết giảng Pháp toàn hảo ở đoạn đầu, toàn hảo ở đoạn giữa, và toàn hảo ở đoạn kết, thành tựu về ư nghĩa, thành tựu về văn tự, giảng giải về Phạm hạnh thanh tịnh một cách trọn vẹn và đầy đủ. Tốt thay cho việc diện kiến các vị A-la-hán như thế ấy.”

 

18. Sau đó, gia chủ Meṇḍaka đă cho thắng (ngựa vào) những cỗ xe vô cùng lộng lẫy, rồi bước lên cỗ xe lộng lẫy, sau đó rời khỏi Bhaddiya với những cỗ xe vô cùng lộng lẫy để diện kiến đức Thế Tôn.

 

19. Nhiều du sĩ ngoại đạo đă nh́n thấy gia chủ Meṇḍaka từ đàng xa đang đi lại, sau khi nh́n thấy đă nói với gia chủ Meṇḍaka điều này: - “Này gia chủ, ngươi đi đâu vậy?” - “Thưa các ngài, tôi đi để diện kiến đức Thế Tôn là Sa-môn Gotama.” - “Này gia chủ, ngươi là người theo thuyết hành động, sao lại đi đến diện kiến Sa-môn Gotama là người thuyết về không hành động? Này gia chủ, chính Sa-môn Gotama là người thuyết về không hành động, giảng về Pháp không hành động, và huấn luyện các đệ tử với điều ấy.”

 

20. Khi ấy, gia chủ Meṇḍaka đă khởi ư điều này: “Theo như cách những người du sĩ ngoại đạo này ganh tị th́ quả nhiên không c̣n nghi ngờ về đức Thế Tôn ấy là bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác.” Sau khi đă đi bằng cỗ xe hết khoảng đường dành cho xe, gia chủ Meṇḍaka đă xuống xe rồi làm người bộ hành đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Khi gia chủ Meṇḍaka đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă thuyết Pháp theo thứ lớp đến gia chủ Meṇḍaka. Tức là ngài đă giảng giải bài thuyết về bố thí, bài thuyết về giới cấm, bài thuyết về cơi trời, sự tai hại sự thấp kém sự ô nhiễm của các dục, sự lợi ích của việc xuất ly.

 

21. Khi đức Thế Tôn biết được Gia chủ Meṇḍaka có tâm đă sẵn sàng, dễ uốn nắn, không c̣n chướng ngại, hướng thượng, tịnh tín, ngài đă phô bày Pháp thuyết giảng đă được chư Phật khai mở là: Khổ, Tập, Diệt, Đạo. Cũng giống như tấm vải đă được làm sạch, không c̣n vết nhơ, có thể nhuộm màu một cách toàn vẹn; tương tợ như thế, ngay tại chỗ ngồi ấy Pháp nhăn không nhiễm bụi trần, không vết nhơ đă sanh khởi đến gia chủ Meṇḍaka: “Điều ǵ có bản tánh được sanh lên, toàn bộ điều ấy đều có bản tánh hoại diệt.”

 

22. Sau đó, khi đă thấy được Pháp, đă thành tựu được Pháp, đă hiểu được Pháp, đă thấm nhuần Pháp, hoài nghi đă không c̣n, sự lưỡng lự đă dứt hẳn, đă thành tựu niềm tin vào Giáo Pháp của bậc đạo sư, không c̣n cần sự trợ duyên của người khác, gia chủ Meṇḍaka đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, thật là tuyệt vời! Bạch ngài, thật là tuyệt vời! Bạch ngài, giống như người có thể lật ngửa vật đă được úp lại, mở ra vật đă bị che kín, chỉ đường cho kẻ lạc lối, đem lại cây đèn dầu nơi bóng tối (nghĩ rằng): ‘Những ai có mắt sẽ thấy được các h́nh dáng;’ tương tợ như thế, Pháp đă được đức Thế Tôn chỉ rơ bằng nhiều phương tiện. Bạch ngài, con đây xin đi đến nương nhờ đức Thế Tôn, Giáo Pháp, và Hội Chúng tỳ khưu. Xin đức Thế Tôn chấp nhận con là nam cư sĩ đă đi đến nương nhờ kể từ hôm nay cho đến trọn đời. Bạch ngài, xin đức Thế Tôn nhận lời con về bữa trai phạn vào ngày mai cùng với hội chúng tỳ khưu.” Đức Thế Tôn đă nhận lời bằng thái độ im lặng. Khi ấy, gia chủ Meṇḍaka hiểu được sự nhận lời của đức Thế Tôn nên đă từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Thế Tôn, hướng vai phải nhiễu quanh, rồi ra đi.

 

23. Sau đó, khi trải qua đêm ấy gia chủ Meṇḍaka đă cho chuẩn bị sẵn sàng thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm rồi cho người thông báo thời giờ đến đức Thế Tôn: - “Bạch ngài, đă đến giờ, thức ăn đă chuẩn bị xong.”

 

24. Khi ấy vào buổi sáng, đức Thế Tôn đă mặc y, cầm y bát, rồi đi đến tư gia của gia chủ Meṇḍaka, sau khi đến đă ngồi xuống ở chỗ ngồi được sắp đặt sẵn cùng với hội chúng tỳ khưu.

 

25. Sau đó, người vợ của gia chủ Meṇḍaka cùng với con trai, con dâu, và người tớ trai đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Đức Thế Tôn đă thuyết Pháp theo thứ lớp đến những người ấy. Tức là ngài đă giảng giải bài thuyết về bố thí, bài thuyết về giới cấm, bài thuyết về cơi trời, sự tai hại sự thấp kém sự ô nhiễm của các dục, sự lợi ích của việc xuất ly.

 

26. Khi đức Thế Tôn biết được những người ấy có tâm đă sẵn sàng, dễ uốn nắn, không c̣n chướng ngại, hướng thượng, tịnh tín, ngài đă phô bày Pháp thuyết giảng đă được chư Phật khai mở là: Khổ, Tập, Diệt, Đạo. Cũng giống như tấm vải đă được làm sạch, không c̣n vết nhơ, có thể nhuộm màu một cách toàn vẹn; tương tợ như thế, ngay tại chỗ ngồi ấy Pháp nhăn không nhiễm bụi trần, không vết nhơ đă sanh khởi đến những người ấy: “Điều ǵ có bản tánh được sanh lên, toàn bộ điều ấy đều có bản tánh hoại diệt.”

 

27. Khi đă thấy được Pháp, đă thành tựu được Pháp, đă hiểu được Pháp, đă thấm nhuần Pháp, hoài nghi đă không c̣n, sự lưỡng lự đă dứt hẳn, đă thành tựu niềm tin vào Giáo Pháp của bậc đạo sư, không c̣n cần sự trợ duyên của người khác, những người ấy đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, thật là tuyệt vời! Bạch ngài, thật là tuyệt vời! Bạch ngài, giống như người có thể lật ngửa vật đă được úp lại, mở ra vật đă bị che kín, chỉ đường cho kẻ lạc lối, đem lại cây đèn dầu nơi bóng tối (nghĩ rằng): ‘Những ai có mắt sẽ thấy được các h́nh dáng;’ tương tợ như thế, Pháp đă được đức Thế Tôn chỉ rơ bằng nhiều phương tiện. Bạch ngài, chúng con đây xin đi đến nương nhờ đức Thế Tôn, Giáo Pháp, và Hội Chúng tỳ khưu. Xin đức Thế Tôn chấp nhận chúng con là những cư sĩ đă đi đến nương nhờ kể từ hôm nay cho đến trọn đời.”

 

28. Sau đó, gia chủ Meṇḍaka đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm. Đến khi đức Thế Tôn đă thọ thực xong có bàn tay đă rời khỏi b́nh bát, gia chủ Meṇḍaka đă ngồi xuống một bên. Khi đă ngồi xuống một bên, gia chủ Meṇḍaka đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, con xin dâng vật thực thường xuyên đến hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu cho đến khi nào đức Thế Tôn c̣n ngụ tại Bhaddiya.” Khi ấy, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho gia chủ Meṇḍaka bằng bài Pháp thoại rồi đă từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi.

 

29. Sau đó, khi đă ngự tại Bhaddiya theo như ư thích, đức Thế Tôn không thông báo cho gia chủ Meṇḍaka rồi đă ra đi du hành về phía Aṅguttarāpa cùng với đại chúng tỳ khưu gồm có một ngàn hai trăm năm mươi vị tỳ khưu.

 

30. Gia chủ Meṇḍaka đă nghe rằng: “Nghe nói đức Thế Tôn đang đi du hành về phía Aṅguttarāpa cùng với đại chúng tỳ khưu gồm có một ngàn hai trăm năm mươi vị tỳ khưu.”

 

31. Khi ấy, gia chủ Meṇḍaka đă ra lệnh cho những người nô lệ và những người làm công rằng: - “Này các người, như thế th́ hăy chất lên các xe hàng nhiều muối, dầu ăn, gạo lức, và vật thực loại cứng rồi hăy đi đến. Và một ngàn hai trăm năm mươi người chăn ḅ hăy lấy ra một ngàn hai trăm năm mươi con ḅ cái rồi hăy đi đến. Nơi nào chúng ta gặp được đức Thế Tôn, chúng ta sẽ dâng sữa tươi để (ngài) thọ dụng.”

 

32. Sau đó, gia chủ Meṇḍaka đă gặp được đức Thế Tôn ở khu rừng vắng trên đường đi. Khi ấy, gia chủ Meṇḍaka đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi đứng một bên. Khi đă đứng một bên, gia chủ Meṇḍaka đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, xin đức Thế Tôn nhận lời con về bữa trai phạn vào ngày mai cùng với hội chúng tỳ khưu.” Đức Thế Tôn đă nhận lời bằng thái độ im lặng. Khi ấy, gia chủ Meṇḍaka hiểu được sự nhận lời của đức Thế Tôn nên đă từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Thế Tôn, hướng vai phải nhiễu quanh, rồi ra đi.

 

33. Sau đó, khi trải qua đêm ấy gia chủ Meṇḍaka đă cho chuẩn bị sẵn sàng thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm rồi cho người thông báo thời giờ đến đức Thế Tôn: - “Bạch ngài, đă đến giờ, thức ăn đă chuẩn bị xong.”

 

34. Khi ấy vào buổi sáng, đức Thế Tôn đă mặc y, cầm y bát, rồi đi đến chỗ cúng dường thức ăn của gia chủ Meṇḍaka, sau khi đến đă ngồi xuống ở chỗ ngồi được sắp đặt sẵn cùng với hội chúng tỳ khưu.

 

35. Khi ấy, gia chủ Meṇḍaka đă ra lệnh cho một ngàn hai trăm năm mươi người chăn ḅ rằng: - “Này các người, như vậy th́ hăy dắt mỗi một con ḅ cái đến đứng gần mỗi một vị tỳ khưu. Chúng ta sẽ dâng sữa tươi để (các vị) thọ dụng.”

 

36. Khi ấy, gia chủ Meṇḍaka đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm và sữa tươi. Các vị tỳ khưu trong lúc ngần ngại không thọ lănh sữa. - “Này các tỳ khưu, hăy thọ lănh và hăy thọ dụng.”

 

37. Sau đó, gia chủ Meṇḍaka đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm và sữa tươi. Đến khi đức Thế Tôn đă thọ thực xong có bàn tay đă rời khỏi b́nh bát, gia chủ Meṇḍaka đă ngồi xuống một bên. Khi đă ngồi xuống một bên, gia chủ Meṇḍaka đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, có những con đường, những khu rừng vắng, ít nước, ít vật thực, công việc không được thuận tiện nếu đi không có vật thực đi đường. Bạch ngài, tốt thay xin đức Thế Tôn hăy cho phép vật thực đi đường đến các vị tỳ khưu.” Khi ấy, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho gia chủ Meṇḍaka bằng bài Pháp thoại rồi đă từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi.

 

38. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, ta cho phép năm sản phẩm từ ḅ là sữa tươi, sữa đông, sữa bơ, bơ đặc, bơ lỏng. Này các tỳ khưu, có những con đường, những khu rừng vắng, ít nước, ít vật thực, công việc không được thuận tiện nếu đi không có vật thực đi đường. Này các tỳ khưu, ta cho phép tầm cầu vật thực đi đường là gạo lức với vị có nhu cầu về gạo lức, đậu mugga với vị có nhu cầu về đậu mugga, đậu māsa với vị có nhu cầu về đậu māsa, muối với vị có nhu cầu về muối, đường với vị có nhu cầu về đường, dầu ăn với vị có nhu cầu về dầu ăn, bơ lỏng với vị có nhu cầu về bơ lỏng. Này các tỳ khưu, có những người dân có niềm tin, mộ đạo, những người này để tiền vàng ở tay của người làm thành được phép (nói rằng): ‘Hăy dâng đến ngài đại đức vật đă làm trở thành được phép từ vật này.’ Này các tỳ khưu, ta cho phép chấp nhận vật đă làm trở thành được phép từ điều ấy, nhưng này các tỳ khưu ta không nói rằng: ‘Vàng và bạc có thể được chấp nhận, có thể được tầm cầu bởi bất cứ cách thức nào.’”

 

39. Sau đó, trong khi tuần tự du hành đức Thế Tôn đă ngự đến Āpaṇa. Đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă nghe rằng: “Quả thật ngài Sa-môn Gotama con trai ḍng Sakya, từ ḍng dơi Sakya đă xuất gia, nay đă ngự đến Bhaddiya và ngụ tại Āpaṇa. Tiếng đồn tốt đẹp về ngài Gotama ấy đă được lan rộng ra như vầy: Đức Thế Tôn ấy là bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Tối Thượng Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật, Thế Tôn. Với thắng trí của ḿnh, vị ấy chứng ngộ và công bố về thế gian này tính luôn cơi chư Thiên, cơi Ma Vương, cơi Phạm Thiên, cho đến ḍng dơi Sa-môn, Bà-la-môn, các hạng chư Thiên và loài người. ―(như trên)― Tốt thay cho việc diện kiến các vị A-la-hán như thế ấy.”

 

40. Khi ấy, đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă khởi ư điều này: “Ta nên cho người đem đến cho Sa-môn Gotama vật ǵ đây?” Sau đó, đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă khởi ư điều này: “Những người ẩn sĩ trước đây là Bà-la-môn, là những người làm ra chú thuật, là những người sử dụng chú thuật, những người ấy có h́nh thức chú thuật cổ điển đă được đọc tụng, đă được nói ra, đă được thực hiện mà những người Bà-la-môn hiện nay cũng đọc tụng theo h́nh thức ấy, nói ra theo h́nh thức ấy, giảng giải theo điều đă được giảng giải, nói lại điều đă được nói, (các vị ấy) như là: Aṭṭaka, Vāmaka, Vāmadeva, Vessāmitta, Yamataggi, Aṅgīrasa, Bhāradvāja, Vāseṭṭha, Kassapa, Bhagu đă không ăn vào buổi tối, đă kiêng cữ việc ăn phi thời, các vị ấy chấp nhận các thức uống như thế này. Sa-môn Gotama cũng không ăn vào buổi tối và kiêng cữ việc ăn phi thời nên Sa-môn Gotama cũng xứng đáng được chấp nhận các thức uống như thế này” nên đă cho chuẩn bị sẵn sàng nhiều thức uống và cho người đem đi bằng những giỏ mang sau vai rồi đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă tỏ vẻ thân thiện với đức Thế Tôn, sau khi trao đổi lời xă giao thân thiện rồi đă đứng một bên. Khi đă đứng một bên, đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Xin ngài Gotama hăy thọ lănh thức uống của tôi.” - “Này Keṇiya, như vậy th́ hăy dâng cho các tỳ khưu.” Các vị tỳ khưu trong lúc ngần ngại không thọ lănh. - “Này các tỳ khưu, hăy thọ lănh và hăy thọ dụng.”

 

41. Sau đó, đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với nhiều loại thức uống. Đến khi đức Thế Tôn có cánh tay đă được rửa, bàn tay đă rời khỏi b́nh bát, đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă ngồi xuống một bên. Khi đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho đạo sĩ bện tóc Keṇiya bằng bài Pháp thoại.

 

42. Sau đó, khi đă được đức Thế tôn chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi bằng bài Pháp thoại, đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, xin ngài Gotama hăy nhận lời tôi về bữa trai phạn vào ngày mai cùng với hội chúng tỳ khưu.” - “Này Keṇiya, hội chúng tỳ khưu rất đông có đến một ngàn hai trăm năm chục vị tỳ khưu và ngươi đă đặt nhiều niềm tin vào các vị Bà-la-môn.” Đến lần thứ nh́, đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài Gotama, dầu cho hội chúng tỳ khưu rất đông có đến một ngàn hai trăm năm chục vị tỳ khưu và (dầu cho) tôi đă đặt nhiều niềm tin vào các vị Bà-la-môn, xin ngài Gotama hăy nhận lời tôi về bữa trai phạn vào ngày mai cùng với hội chúng tỳ khưu.” - “Này Keṇiya, hội chúng tỳ khưu rất đông có đến một ngàn hai trăm năm chục vị tỳ khưu và ngươi đă đặt nhiều niềm tin vào các vị Bà-la-môn.” Đến lần thứ ba, đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài Gotama, dầu cho hội chúng tỳ khưu rất đông có đến một ngàn hai trăm năm chục vị tỳ khưu và (dầu cho) tôi đă đặt nhiều niềm tin vào các vị Bà-la-môn, xin ngài Gotama hăy nhận lời tôi về bữa trai phạn vào ngày mai cùng với hội chúng tỳ khưu.” Đức Thế Tôn đă nhận lời bằng thái độ im lặng. Khi ấy, đạo sĩ bện tóc Keṇiya hiểu được sự nhận lời của đức Thế Tôn nên đă từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi.

 

43. Sau đó, đức Thế Tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, ta cho phép tám loại thức uống: nước xoài, nước mận, nước chuối hột, nước chuối không hột, nước mật ong, nước nho, nước ngó sen, nước dâu. Này các tỳ khưu, ta cho phép tất cả các loại nước cốt trái cây ngoại trừ nước cốt của ngũ cốc. Này các tỳ khưu, ta cho phép tất cả các loại nước cốt của lá cây ngoại trừ nước cốt của rau cải nấu chín. Này các tỳ khưu, ta cho phép tất cả các loại nước cốt của bông hoa ngoại trừ nước cốt của bông cây cam thảo. Này các tỳ khưu, ta cho phép nước cốt của cây mía.”

 

44. Sau đó, khi trải qua đêm ấy đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă cho chuẩn bị sẵn sàng thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm tại khu ẩn cư của ḿnh rồi cho người thông báo thời giờ đến đức Thế Tôn: - “Bạch ngài Gotama, đă đến giờ, thức ăn đă chuẩn bị xong.” Khi ấy vào buổi sáng, đức Thế Tôn đă mặc y, cầm y bát, rồi đi đến khu ẩn cư của đạo sĩ bện tóc Keṇiya, sau khi đến đă ngồi xuống ở chỗ ngồi được sắp đặt sẵn cùng với hội chúng tỳ khưu.

 

45. Sau đó, đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với thức ăn hảo hạng loại cứng loại mềm. Đến khi đức Thế Tôn đă thọ thực xong có bàn tay đă rời khỏi b́nh bát, đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă ngồi xuống một bên. Khi đạo sĩ bện tóc Keṇiya đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă nói lời tùy hỷ đến đạo sĩ bện tóc Keṇiya đang ngồi một bên bằng những lời kệ này:

 

i.    “Các việc cúng tế có sự cúng dường lửa là đứng đầu, kinh cổ Sāvittī là đứng đầu về niêm luật, đức vua là đứng đầu loài người, biển cả đứng đầu các con sông.

 

ii. Mặt trăng đứng đầu các v́ sao, mặt trời đứng đầu các vật tỏa sáng. Đối với những người mong mỏi phước đang cúng dường th́ Hội Chúng là đứng đầu.”

 

46. Sau đó, khi đă nói lời tùy hỷ đến đạo sĩ bện tóc Keṇiya bằng những lời kệ này, đức Thế Tôn đă từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi. Sau đó, khi đă ngự tại Āpaṇa theo như ư thích, đức Thế Tôn đă ra đi du hành về phía Kusinārā cùng với đại chúng tỳ khưu gồm có một ngàn hai trăm năm mươi vị tỳ khưu.

 

47. Những người dân Malla ở Kusinārā đă nghe rằng: “Nghe nói đức Thế Tôn đi đến Kusinārā cùng với đại chúng tỳ khưu gồm có một ngàn hai trăm năm mươi vị tỳ khưu.” Họ đă ra quy định là: “Ai không thực hiện việc đi ra đón đức Thế Tôn, h́nh phạt dành cho người này là năm trăm (tiền).”

 

48. Vào lúc bấy giờ, Roja người Malla là bạn của đại đức Ānanda. Sau đó, trong khi tuần tự du hành đức Thế Tôn đă ngự đến Kusinārā. Khi ấy, những người dân Malla ở Kusinārā đă thực hiện việc đi ra đón đức Thế Tôn.

 

49. Sau đó, khi đă thực hiện việc đi ra đón đức Thế Tôn, Roja người Malla đă đi đến gặp đại đức Ānanda, sau khi đến đă đảnh lễ đại đức Ānanda rồi đứng một bên. Khi Roja người Malla đă đứng một bên, đại đức Ānanda đă nói với Roja người Malla điều này: - “Này bạn Roja, thật là tuyệt vời khi bạn đă thực hiện việc đi ra đón đức Thế Tôn.” - “Thưa ngài Ānanda, tôi không có nhiều niềm tin đối với đức Phật, Giáo Pháp, hay Hội Chúng. Chỉ v́ thân quyến đă ra quy định là: ‘Ai không thực hiện việc đi ra đón đức Thế Tôn, h́nh phạt dành cho người này là năm trăm (tiền).’ Thưa ngài Ānanda, chính v́ nỗi lo sợ về h́nh phạt của thân quyến nên tôi đă thực hiện việc đi ra đón đức Thế Tôn.”

 

50. Khi ấy, đại đức Ānanda đă không được hoan hỷ (nghĩ rằng): “V́ sao Roja người Malla lại nói như thế?” Sau đó, đại đức Ānanda đă đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đă đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồ́ xuống một bên. Khi đă ngồi xuống một bên, đại đức Ānanda đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, Roja này người Malla được nổi tiếng, là người có danh tiếng. Những người có danh tiếng như thế nếu có được niềm tin trong Pháp và Luật này sẽ có sự thuận lợi lớn. Bạch ngài, thật tốt đẹp thay xin đức Thế Tôn hăy làm như thế nào đó để Roja người Malla có thể an trú niềm tin vào Pháp và Luật này.” - “Này Ānanda, điều ấy không phải là việc khó làm đối với đức Như Lai như là việc Roja người Malla có thể an trú niềm tin vào Pháp và Luật này.”

 

51. Sau đó, đức Thế Tôn đă phát ra luồng tâm bác ái đến Roja người Malla rồi từ chỗ ngồi đứng dậy và đi vào trú xá. Khi ấy, bị xúc chạm bởi luồng tâm bác ái của đức Thế Tôn, cũng giống như con bê con (đi t́m) ḅ mẹ, tương tợ như thế Roja người Malla đi đến trú xá này đến trú xá khác, pḥng này đến pḥng khác và hỏi các vị tỳ khưu rằng: - “Thưa ngài, bây giờ đức Thế Tôn bậc A-la-hán Chánh Đẳng Giác ấy đang ngụ ở đâu vậy, bởi v́ chúng tôi có ư muốn diện kiến đức Thế Tôn bậc A-la-hán đấng Chánh Đẳng Giác ấy?” - “Này đạo hữu Roja, là trú xá có cánh cửa đóng lại kia. Hăy đi đến với sự nhẹ nhàng và chớ có vượt qua (cánh cửa), hăy bước vào hành lang, đằng hắng, và gơ vào thanh cài cửa, rồi đức Thế Tôn sẽ mở cửa cho đạo hữu.”

 

52. Sau đó, Roja người Malla đă đi đến trú xá có cánh cửa đóng lại kia với sự nhẹ nhàng, không có vượt qua (cánh cửa), rồi bước vào hành lang, đằng hắng, và gơ vào thanh cài cửa. Đức Thế Tôn đă mở cánh cửa ra. Khi ấy, Roja người Malla đă bước vào trú xá, đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Khi Roja người Malla đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă thuyết Pháp theo thứ lớp đến Roja người Malla. Tức là ngài đă giảng giải bài thuyết về bố thí, bài thuyết về giới cấm, bài thuyết về cơi trời, sự tai hại sự thấp kém sự ô nhiễm của các dục, sự lợi ích của việc xuất ly.

 

53. Khi đức Thế Tôn biết được Roja người Malla có tâm đă sẵn sàng, dễ uốn nắn, không c̣n chướng ngại, hướng thượng, tịnh tín, ngài đă phô bày Pháp thuyết giảng đă được chư Phật khai mở là: Khổ, Tập, Diệt, Đạo. Cũng giống như tấm vải đă được làm sạch, không c̣n vết nhơ, có thể nhuộm màu một cách toàn vẹn; tương tợ như thế, ngay tại chỗ ngồi ấy Pháp nhăn không nhiễm bụi trần, không vết nhơ đă sanh khởi đến Roja người Malla: “Điều ǵ có bản tánh được sanh lên, toàn bộ điều ấy đều có bản tánh hoại diệt.”

 

54. Sau đó, khi đă thấy được Pháp, đă thành tựu được Pháp, đă hiểu được Pháp, đă thấm nhuần Pháp, hoài nghi đă không c̣n, sự lưỡng lự đă dứt hẳn, đă thành tựu niềm tin vào Giáo Pháp của bậc đạo sư, không c̣n cần sự trợ duyên của người khác, Roja người Malla đă nói với đức Thế Tôn điều này: - “Bạch ngài, tốt đẹp thay nếu các ngài đại đức có thể thọ lănh vật dụng là y phục, vật thực, chỗ trú ngụ, và thuốc men trị bịnh của riêng ḿnh con thôi, không phải của người khác.” - “Này Roja, nếu những người đă thấy được Pháp với trí tuệ của vị hữu học, với tầm nh́n của vị hữu học như là ngươi đây th́ những người ấy cũng khởi ư như vầy: ‘Đương nhiên các ngài đại đức có thể thọ lănh vật dụng là y phục, vật thực, chỗ trú ngụ, và thuốc men trị bịnh của riêng ḿnh chúng ta thôi, không phải của người khác.’ Này Roja, chính v́ điều ấy các vị (tỳ khưu) sẽ thọ lănh của chính ngươi và của những người khác nữa.”

 

55. Vào lúc bấy giờ, ở Kusinārā sự dâng vật thực theo tuần tự của các bữa ăn hảo hạng đă được xác lập. Khi ấy, Roja người Malla đă không nhận được phiên nên đă khởi ư điều này: “Hay là ta nên nh́n xem ở nhà ăn, món ǵ ở nhà ăn không có th́ ta nên chuẩn bị món đó?” Sau đó, Roja người Malla trong khi nh́n xem ở nhà ăn đă không thấy hai món là rau xanh và bánh bột. Khi ấy, Roja người Malla đă đi đến gặp đại đức Ānanda, sau khi đến đă nói với đại đức Ānanda điều này: - “Thưa ngài Ānanda, ở đây trong khi tôi không nhận được phiên nên đă khởi ư điều này: ‘Hay là ta nên nh́n xem ở nhà ăn, món ǵ ở nhà ăn không có th́ ta nên chuẩn bị món đó?’ Thưa ngài Ānanda, rồi trong khi nh́n xem ở nhà ăn tôi đây đă không thấy hai món là rau xanh và bánh bột. Thưa ngài Ānanda, nếu tôi chuẩn bị sẵn sàng rau xanh và bánh bột, đức Thế Tôn có thể nhận lănh của tôi không?” - “Này Roja, như thế th́ tôi sẽ hỏi đức Thế Tôn.”

 

56. Sau đó, đại đức Ānanda đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này Ānanda, như thế th́ (Roja) hăy chuẩn bị sẵn sàng.” - “Này Roja, như thế th́ bạn hăy chuẩn bị sẵn sàng.”

 

57. Sau đó, khi trải qua đêm ấy Roja người Malla đă cho chuẩn bị sẵn sàng rau cải và bánh bột, rồi đă đem dâng đến đức Thế Tôn. - “Bạch ngài, xin đức Thế Tôn hăy nhận lănh rau cải và bánh bột.” - “Này Roja, như vậy th́ hăy dâng cho các vị tỳ khưu.” Các vị tỳ khưu trong lúc ngần ngại không thọ lănh. - “Này các tỳ khưu, hăy thọ lănh và hăy thọ dụng.”

 

58. Sau đó, Roja người Malla đă tự tay làm hài ḷng và toại ư hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu với nhiều rau cải và bánh bột. Đến khi đức Thế Tôn có cánh tay đă được rửa, bàn tay đă rời khỏi b́nh bát, Roja người Malla đă ngồi xuống một bên. Khi Roja người Malla đă ngồi xuống một bên, đức Thế Tôn đă chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho Roja người Malla bằng bài Pháp thoại rồi đă từ chỗ ngồi đứng dậy và ra đi.

 

59. Sau đó, đức Thế tôn nhân lư do ấy nhân sự kiện ấy đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, ta cho phép tất cả các loại rau xanh và tất cả các loại bánh bột.”

 

60. Sau đó, khi đă ngự tại Kusinārā theo như ư thích, đức Thế Tôn đă ra đi du hành về phía Ātumā cùng với đại chúng tỳ khưu gồm có một ngàn hai trăm năm mươi vị tỳ khưu.

 

61. Vào lúc bấy giờ, có vị xuất gia lúc tuổi già nọ, trước đây là thợ cạo, ngụ tại Ātumā. Vị ấy có hai người con trai ăn nói ngọt ngào, khôn ngoan, khéo léo, thiện nghệ trong nghề thợ cạo từ thầy của họ. Vị xuất gia lúc tuổi già ấy đă nghe rằng: “Nghe nói đức Thế Tôn đi đến Ātumā cùng với đại chúng tỳ khưu gồm có một ngàn hai trăm năm mươi vị tỳ khưu.”

 

62. Khi ấy, vị xuất gia lúc tuổi già ấy đă nói với hai người con trai ấy rằng: - “Này hai con thương, nghe nói đức Thế Tôn đi đến Ātumā cùng với đại chúng tỳ khưu gồm có một ngàn hai trăm năm mươi vị tỳ khưu. Này hai con thương, hai con hăy đi và mang theo thùng dao cạo, hăy viếng từng nhà với thùng và bao bị, hăy gom góp muối, dầu ăn, gạo lức, và vật thực loại cứng; chúng ta sẽ thực hiện việc dâng cúng cháo đến đức Thế Tôn khi ngài đi đến.” - “Thưa cha, xin vâng.” Rồi hai người con trai ấy nghe theo vị xuất gia lúc tuổi già ấy mang theo thùng dao cạo đi viếng từng nhà với thùng và bao bị, trong lúc gom góp muối, dầu ăn, gạo lức, và vật thực loại cứng. Dân chúng sau khi nh́n thấy hai người con trai ăn nói ngọt ngào, khôn ngoan ấy, dầu không có ư muốn thuê làm cũng bảo chúng làm, và sau khi bảo chúng làm lại c̣n thưởng rất nhiều. Khi ấy, hai người con trai ấy đă gom góp nhiều muối, dầu ăn, gạo lức, và vật thực loại cứng.

 

63. Sau đó, trong khi tuần tự du hành đức Thế Tôn đă ngự đến Ātumā. Tại nơi ấy ở Ātumā, đức Thế Tôn ngự tại Bhusāgāra.

 

64. Sau đó, khi trải qua đêm ấy vị xuất gia lúc tuổi già ấy đă cho chuẩn bị sẵn sàng rất nhiều cháo, rồi đă đem dâng đến đức Thế Tôn. - “Bạch ngài, xin đức Thế Tôn hăy thọ lănh cháo của con.”

 

65. Các đấng Như Lai dầu biết vẫn hỏi, dầu biết các vị vẫn không hỏi, biết đúng thời các vị mới hỏi, biết đúng thời các vị vẫn không hỏi, có liên quan đến lợi ích các đấng Như lai mới hỏi và không (hỏi việc) không có liên quan đến lợi ích, khi không có liên quan đến lợi ích các đấng Như Lai có cách để cắt đứt vấn đề. Chư Phật Thế Tôn hỏi các vị tỳ khưu v́ hai lư do: “Hoặc là chúng ta sẽ thuyết Pháp, hoặc là chúng ta sẽ quy định điều học cho các đệ tử.”

 

66. Khi ấy, đức Thế Tôn đă nói với vị xuất gia lúc tuổi già ấy điều này: - “Này tỳ khưu, cháo này từ đâu vậy?” Khi ấy, vị xuất gia lúc tuổi già ấy đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. Đức Thế Tôn đă khiển trách rằng: - “Này kẻ rồ dại, thật không đúng đắn, không hợp lẽ, không thích đáng, không xứng pháp Sa-môn, không được phép, không nên làm. Này kẻ rồ dại, v́ sao ngươi lại bảo các vị xuất gia làm việc không được phép? Này kẻ rồ dại, sự việc này không đem lại niềm tin cho những kẻ chưa có đức tin, ―(như trên)― Sau khi khiển trách, ngài đă nói Pháp thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng: - “Này các tỳ khưu, không nên bảo các vị xuất gia làm việc không được phép; vị nào bảo làm th́ phạm tội dukkaṭa. Này các tỳ khưu, vị trước đây là thợ cạo không nên mang theo thùng dao cạo; vị nào mang theo th́ phạm tội dukkaṭa.”

 

67. Sau đó, khi đă ngự tại Ātumā theo như ư thích, đức Thế Tôn đă ra đi du hành về phía thành Sāvatthi. Sau đó, trong khi tuần tự du hành đức Thế Tôn đă ngự đến thành Sāvatthi. Tại nơi ấy ở thành Sāvatthi, đức Thế Tôn ngụ tại Jetavana, tu viện của ông Anāthapiṇḍika.

 

68. Vào lúc bấy giờ, ở trong thành Sāvatthi nhiều loại vật thực cứng là trái cây được phát sanh. Khi ấy, các vị tỳ khưu đă khởi ư điều này: “Loại vật thực cứng là trái cây nào được cho phép, loại nào không được cho phép?” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, ta cho phép tất cả các loại vật thực cứng là trái cây.”

 

69. Vào lúc bấy giờ, các hạt giống của hội chúng được gieo trồng trên vùng đất của cá nhân, các hạt giống của các cá nhân được gieo trồng trên vùng đất của hội chúng. Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, các hạt giống của hội chúng đă được gieo trồng trên vùng đất của cá nhân nên được thọ dụng sau khi đă trao cho phần chia. Các hạt giống của các cá nhân đă được gieo trồng trên vùng đất của hội chúng nên được thọ dụng sau khi đă trao cho phần chia.”

 

70. Vào lúc bấy giờ, các vị tỳ khưu khởi lên sự phân vân về vấn đề này về vấn đề nọ: “Điều nào đă được đức Thế Tôn cho phép, điều nào đă không được cho phép?” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn. - “Này các tỳ khưu, điều nào ta chưa cấm rằng: ‘Điều này không được phép,’ và điều ấy phù hợp với điều không được phép và trái nghịch với điều được phép, đối với các ngươi điều ấy là không được phép. Này các tỳ khưu, điều nào ta chưa cấm rằng: ‘Điều này không được phép,’ và điều ấy phù hợp với điều được phép và trái nghịch với điều không được phép, đối với các ngươi điều ấy là được phép. Này các tỳ khưu, điều nào ta chưa cho phép rằng: ‘Điều này được phép,’ và điều ấy phù hợp với điều không được phép và trái nghịch với điều được phép, đối với các ngươi điều ấy là không được phép. Này các tỳ khưu, điều nào ta chưa cho phép rằng: ‘Điều này được phép,’ và điều ấy phù hợp với điều được phép và trái nghịch với điều không được phép, đối với các ngươi điều ấy là được phép.”

 

71. Khi ấy, các vị tỳ khưu đă khởi ư điều này: “Vật dùng đến hết đêm (trộn lẫn) với vật dùng đến hết ngọ là được phép, hay là không được phép? Vật dùng trong bảy ngày (trộn lẫn) với vật dùng đến hết ngọ là được phép, hay là không được phép? Vật dùng suốt đời (trộn lẫn) với vật dùng đến hết ngọ là được phép, hay là không được phép? Vật dùng trong bảy ngày (trộn lẫn) với vật dùng đến hết đêm là được phép, hay là không được phép? Vật dùng suốt đời (trộn lẫn) với vật dùng đến hết đêm là được phép, hay là không được phép? Vật dùng suốt đời (trộn lẫn) với vật dùng trong bảy ngày là được phép, hay là không được phép?” Các vị đă tŕnh sự việc ấy lên đức Thế Tôn.

 

- “Này các tỳ khưu, vật dùng đến hết đêm (trộn lẫn) với vật dùng đến hết ngọ (nếu) được thọ lănh trong ngày hôm ấy th́ được phép lúc đúng thời, phi thời không được phép. Vật dùng trong bảy ngày (trộn lẫn) với vật dùng đến hết ngọ (nếu) được thọ lănh trong ngày hôm ấy th́ được phép lúc đúng thời, phi thời không được phép. Vật dùng suốt đời (trộn lẫn) với vật dùng đến hết ngọ (nếu) được thọ lănh trong ngày hôm ấy th́ được phép lúc đúng thời, phi thời không được phép. Này các tỳ khưu, vật dùng trong bảy ngày (trộn lẫn) với vật dùng đến hết đêm (nếu) được thọ lănh trong ngày hôm ấy th́ được phép trong đêm, không được phép khi đêm đă trôi qua. Vật dùng suốt đời (trộn lẫn) với vật dùng đến hết đêm (nếu) được thọ lănh trong ngày hôm ấy th́ được phép trong đêm, không được phép khi đêm đă trôi qua. Này các tỳ khưu, vật dùng suốt đời (trộn lẫn) với vật dùng trong bảy ngày (nếu) được thọ lănh trong ngày hôm ấy th́ được phép trong bảy ngày, không được phép khi bảy ngày đă trôi qua.”

 

Dứt chương Dược Phẩm là thứ sáu.

 

*****

 

 

Trong chương này có một trăm lẻ sáu sự việc.

 

 

TÓM LƯỢC CHƯƠNG NÀY

 

 

1. Vào mùa thu, vào lúc phi thời nữa, mỡ thú vật, các loại rễ cây, với các loại bột nghiền, các loại nước sắc, lá cây, trái cây, nhựa cây, và muối gồm sáu loại.

 

2. Bột tắm, cái rây bột, và thịt sống, thuốc bôi, bột nghiền nát, hộp thuốc bôi đặc biệt, không được đậy lại, que bôi thuốc, hộp đựng que bôi thuốc.

 

3. Túi đựng, có dây mang vai, sợi chỉ, dầu xoa ở đầu, và lỗ mũi, cái muỗng đặt ở mũi, và ống dẫn khói, nắp đậy, túi kép.

 

4. Và rượu trong các loại dầu nấu, được thêm vào quá nhiều, thuốc thoa, b́nh chứa, hơi nóng, và của nhiều loại lá cây, nhiều hơi nóng, và nước nấu của nhiều loại lá cây là tương tợ.

 

5. Bể nước ngâm, và trích máu, ống sừng, thuốc cao bôi chân, sự pḥng ngừa, dao mổ, và nước làm đông máu, cao hạt mè, vải cầm máu.

 

6. Vải băng vết thương, và bột mù-tạt, việc xông khói, và mảnh sứ, dầu xức vết thương, băng vải, vật dơ, và việc thọ lănh.

 

7. (Uống) phân, trong lúc làm, và đất ở lưỡi cày, nước tro, (hợp chất) nước tiểu và trái hariṭakī, (mỡ có) mùi thơm, và luôn cả thuốc xổ, nước súp không chất béo, thêm chút ít chất béo.

 

8. Nước luộc thịt, hang núi, tu viện, năm trăm ngựi, đường, đậu mugga, và cháo chua, tự ḿnh nấu, nấu lại.

 

9. Ngài đă cho phép lần nữa, vào lúc khó khăn về vật thực, và trái cây, mè, và vật nhai, trước bữa ăn, bệnh sốt toàn thân, và được lấy hết hột, bệnh lở loét.

 

10. Và công việc bơm thụt, và nàng Suppiyā, lại thêm chuyện thịt người, voi, ngựa, và chó nhà, rắn, sư tử, và beo.

 

11. Và thịt gấu rừng, chó sói, chờ đến phiên, và cháo, (đức tin) c̣n non trẻ, thêm chuyện nữa về đường, vị quan Sunīdha, nhà nghỉ trọ.

 

12. Sông Gaṅgā, làng Koṭi, sự thuyết giảng về Chân Lư, nàng Ambapālī, và các vị Licchavi, đă được làm có liên quan (đến người thọ dụng), lúc vật thực dễ dàng, Ngài cũng đă ngăn cấm lại.

 

13. Đám mây đen, vị Yasoja, và Meṇḍaka, sản phẩm từ loài ḅ, và vật thực đi đường, đạo sĩ Keṇiya, nước xoài, nước mận, chuối có hột, không hột, nước mật ong, nước nho, nước ngó sen.

 

14. Nước dâu, rau xanh và bánh bột, người thợ cạo ở Ātumā, ở Sāvatthi, trái cây, hột giống, thuộc về trường hợp nào, và (vật thực) liên quan đến thời gian.”

 

--ooOoo--

 

 

 


[1] Trong trường hợp liên quan đến vật thực, đúng thời là trước ngọ, phi thời là sau ngọ cho đến rạng đông của ngày kế (ND).

[2] Liên quan đến tội pācittiya 51 (ND).

[3] Liên quan đến tội nissaggiya pācittiya 23 (ND).

[4] Kaṅkhārevata: Kaṅkhā có nghĩa là sự hoài nghi, sự nghi ngờ, sự không chắc chắn. Dựa vào nội dung, có thể suy luận rằng đây là biệt hiệu của vị tỳ khưu tên Revata; như thế tên vị ấy có thể dịch là ‘Revata đa nghi’ (ND).

[5] Đậu mugga: Không rơ loại đậu này là loại đậu ǵ? Ngài Buddhaghosa giải thích: “Chính v́ đă được nấu chín nên chúng vẫn được phép” (VinA. v, 1092). Chúng tôi không nghĩ ra được loại hạt ǵ đă được nấu chín, đă được ăn vào, và trải qua quá tŕnh tiêu hóa rồi được thải ra theo đường phân mà vẫn có thể nẩy mầm và mọc thành cây.

[6] Pāṭaligāma là một làng (gāma) thuộc xứ Magadha, nay là thành phố Patna, Ấn Độ (ND).

[7] Một trong sáu vị đứng đầu sáu nhóm ngoại đạo thời đó (ND).

[8] Nếu cá và thú ấy bị giết với sự xác định là sẽ làm thức ăn cho một cá nhân nào đó thọ dụng th́ cá nhân người ấy không nên ăn (ND).

 

 

| 00 | 01 | 02 | 03 | 04 | 05 |

<Mục Lục><Đầu Trang>