147.
Nhìn kìa! thể xác"mê hồn!
Một đống thịt thối,
một hòm đớn đau!
bận tâm tính việc đâu đâu
Có chi bền vững
mà cầu trường sanh?!

148.
Thân này sẽ bị suy già
Thường hay tật bệnh
lại hòa uế nhơ
Mỏng manh mạng sống từng giờ
Tử thần bên cửa
đợi chờ mang đi!

149.
Mùa thu, nhìn trái bầu khô
Người ta quăng bỏ
vất vơ xó đường
Như bồ câu trắng- trắng xương
Quý gì? thích thú,
mà trương mắt nhìn?!

150
Thành trì ngoài đựng thịt xương
Ðắp thêm máu thịt,
tô hường, quét son!
Mang thêm tật bệnh, tử vong
Chứa đầy ngã mạn,
lại gom dối lừa!

151
Xe vua đẹp đẽ dường bao
Trang hoàng lộng lẫy -
hư hao đến kỳ
Thân này đến lúc lão suy
Pháp từ bậc thiện,
vô vi chẳng già!
Pháp của đức Gotama
Sáng tỏ giáo pháp
chan hòa thiện nhân!

152
Kẻ kia kém học, ít nghe
Nở nang, cường tráng
to bè như trâu!
Lớn lên, đống thịt lớn mau
Nhưng mà trí tuệ
có đâu lớn cùng!?

153.154
Lang thang bao kiếp luân hồi
Tim không gặp kẻ
xây ngôi nhà này! [*]
Ôi! đời sống thật buồn thay!
Bèo mây bến cũ
vần xoay lối về

Hỡi này anh thợ nhà kia!
Rui, mè, kèo, cột
gãy lìa nát tan
bao tham ái thảy tiêu tàn
Tâm ta thắng đạt
Niết bàn thảnh thơi! (Tâm Cao)

155.156
Trẻ không sớm biết tu hành
Chẳng lo tài sản
để dành mai sau!
Cò già ủ rủ bên ao
Cá tôm chẳng có
xanh xao chết mòn!
Trẻ không sớm biết tu hành
Chẳng lo tài sản
để dành mai sau
Như cung vô dụng gãy đầu
Nhìn về dĩ vãng
rầu rầu thở than! (Tâm Cao)

158.
Tự mình kiện định không sờn
Tự mình củng cố
chánh chơn Con đường
Mới đi giáo hóa muôn phương
Bậc trí như vậy
chẳng vương nhiễm gì!

159.
Tự mình hành động thế nào
Mới mong giáo hóa
ra sao cho người
Hãy nên chế ngự mình rồi
Mới mong điều phục
cõi đời lao xao!

160.
Tự ta nương tựa cho ta
Có ai "y chỉ" [*]
gần xa mà cầu!
Tự mình điều phục làm đầu
"Y chỉ" khó được,
tu lâu, được rồi!

[*] nương tựa

161.
Việc dữ vốn tự mình sanh
Tự khởi, tự tạo,
tự hành ác tri!
Nó nghiền nát kẻ ngu si
Kim cương rạch vết
sá gì bảo châu!

162.
Như dây leo màluvà
Bám ghì, đeo siết -
sàlà chết dần
Nếu ta quá nhiễm dục trần
Kẻ thù không giết,
"tự thân giết mình"!

Như dây leo bám siết cây
Cội cành tàn tạ
đợi ngày chết khô
Quá nhiều dục lạc nhiễm ô
Là ta đã tự
đào mồ chôn ta!

163.
Những việc xấu quấy đã làm
Những điều tự hại
lại càng dễ thôi!
Việc hay, thật khó, than ôi!
Việc lành, việc tốt
quá trời khó hơn!

164.
Cũng vì cuồng dại, mê lầm
Người kia phỉ báng
diệu âm Phật đà
Cười chê thánh hạnh Tăng già
Miệt thị chánh pháp
thật là chua cay!
Bởi do ác kiến sâu dày
Quả kàshà chín,
diệt ngay chính mình!

165.
Làm điều ác dữ do ta
Với điều ô nhiễm
cũng là mình thôi!
Tự tôi "thanh tịnh bởi tôi"
Ai người
"thanh tịnh cho người", có đâu!

166.
Không vì an lạc cho đời
Chẳng vì lợi lạc
cho người thế gian
Mà quên tối thượng Con đàng
Mà quên tự lợi:
Niết bàn chánh tri!

168.
Có người khất sĩ trang nghiêm
Trì bình chánh hạnh
lắng yên tục trần
Giới tâm, tĩnh định tinh cần
Sống đời an lạc:
đời gần, đời xa!

169.
Có người khất sĩ trang nghiêm
Trì bình chánh hạnh
lắng yên tục trần
Viễn ly tà hạnh, ác nhân
Sống đời an lạc
đời gần, đời xa!

170.
Hãy xem bọt nước lao xao!
Hãy nhìn ảo ảnh
chiêm bao chập chờn
Thế gian hoa đốm,mộng trường
Thấy được như vậy,
tử vương khó dò!

171.
Thế gian đẹp đẽ xiết bao
Long xa mỹ lệ,
lụa đào, gấm hương!
Mê nhân chết sững bên đường
Trí nhân thanh thản
thấy dường như không!

172.
Trước kia phóng túng, mê mờ
Ngày sau tỉnh niệm
hướng bờ giác xa
Ðưa tay vén đám mây qua
Vầng trăng ló dạng
nguy nga hạ huyền!

173.
Hồi đầu làm các hạnh lành
Xóa mờ ác nghiệp
đã sanh thuở nào
Trí nhân chiếu sáng trần lao
Trời quang, mây tạnh-
trăng sao đời này!

174.
Thế gian loáng quáng mù manh!
Hiếm thay
ít kẻ mắt lành sáng trong!
Lưới trùm, chim khó thoát lồng
Bay lên nhàn cảnh
quả không mấy người!

175.
Thiên nga cất cánh thênh thang
Thần thông
bay lượn không gian nghìn trùng
Còn đâu cá chậu, chim lồng!
Trí nhân thắng phục
giống dòng ma vương!

176.
Những ai quen thói vọng ngôn
Dửng dưng ác nhỏ
lại còn rẻ khinh
Luân hồi, nhân quả không tin
Ác trí như vậy,
Ác dìm ác thôi!

177.
Làm sao bủn xỉn sanh thiên?
Khen người rộng lượng,
kẻ điên, mong gì!
Trí nhân bố thí, xả ly
Hỷ hoan nhân quả
có chi phải ngờ!

178.
Ðịa cầu bá chủ, bá quyền
Hoặc là thượng giới,
chư thiên hưởng nhàn
Uy danh vũ trụ vinh vang
Thua xa, xa tít-
dự hàng thánh lưu!

180.
Rối ren, hỗn tạp hết rồi
Ái dục, triền phược
kéo lôi ngõ nào?
Ði không dấu tích trần lao
Phật giới tối thượng
biết sao mà bàn?
Vinh thay! uy lực vĩnh hằng
Ma vương lần vết
xuất phàm được ư?!

181.
Trí nhân vui hạnh khước từ
Tinh cần thiền quán
an như lòng mình
chư thiên ái kính hoan nghinh
Phật luôn chánh niệm
giác minh tròn đầy!

182.
Hiếm thay! sanh được làm người!
Hiếm thay! sống được
một đời lành trong!
Hiếm thay! nghe pháp chánh tông!
Hiếm thay!
Vị Phật trần hồng giáng sinh!

183.
Vui thay! điều ác không làm!
Vui thay!
Việc thiện lại chăm làm hoài
Tự tâm thanh lọc trong ngoài
Âúy là giáo pháp
trọn đời Tôn Sư!

184.
Nhớ xưa: chư Phật lời vàng:
Khổ hạnh: nhẫn nại,
Niết bàn tối cao!
Xuất gia không hại người nào
Sa môn chẳng dính
trượng đao giữa đời!

185.
Sống đời vô hại, vô vi
Sống đời ẩn dật
hộ trì giới căn
Sống đời tiết độ uống ăn
Sống đời tỉnh niệm
Phật hằng ngợi khen!

186.187.
Trận mưa bảy báu đầy tràn
Chẳng làm thỏa mãn
dục tham lòng người
Than ôi! dục đắng khó trôi
Dính rây chút ngọt,
vui rồi khổ thêm!

Biết vậy, đệ tử thánh hiền
Chẳng tìm thỏa thích
triền miên cảnh trời
Chỉ mong ái diệt mà thôi
Niết bàn vắng lặng
nghỉ ngơi vẹn toàn!

188.189.190.191.192.
Loài người hoảng hốt hãi kinh
Ði tìm nhiều chỗ
cho mình tựa nương
Vào nơi cây cối, ruộng vườn
Hoặc là đền tháp,
núi rừng, miếu hoang!

Ấy đâu phải chỗ an toàn
Là nơi nương tựa
cho hàng trí nhân?
Chẳng đâu thoát khỏi mê trần
Chẳng đâu ẩn trốn
dấu chân khổ hình!

Quy y Phật bảo quang vinh
Quy y Pháp bảo
cao minh rạng ngời
Quy y Tăng chúng ba đời
Quy y như vậy -
chính nơi hướng về!

Chánh tri đâu khổ, đâu mê!
Chánh tri tứ đế,
Bồ đề tự tâm!
Lần theo bát chánh, giác phần
Vượt qua khổ nạn,
mê tân đời này!

Quy y ấy quả cao dày
Quy y tối thượng
đâu tày mà so!
Quy y tận khổ, vô lo!
Quy y chánh tuệ,
vẫy đò sang sông!

193.
Khó thay! có ít hạng người
Trí tuệ cao viễn
ra đời ở đây!
Chỉ đâu phúc đủ, duyên đầy
Nơi ấy, thiện trí
đợi ngày giáng sinh!

194.
Lành thay! chư Phật giáng sinh!
Lành thay! chánh pháp
quang minh ba tòa!
Lành thay! Tăng bảo lục hòa
Lành thay! tứ chúng
một nhà đồng tu!

195.196.
Xứng thay! Bậc đáng cúng dường
Thế tôn, môn đệ
các hàng Thinh văn!
Quý ngài an tĩnh lục căn
Vượt qua hý luận,
tham sân, não phiền
Vô vi, vô úy, tịch nhiên
Cúng dường như vậy,
Vô biên phước mầu

Chánh chơn - thì lại bỏ bên
Chăm chuyên những việc
chẳng nên chút nào!
Xa mục đích - dục tuôn rào
Chạy theo những việc
tào lao giữa đời
Lại còn dè bỉu, ỉ ôi!
Tỵ ganh những bậc
chẳng rời hướng tu!

210.
Thương yêu thì chớ tìm gần
Còn người mình ghét
phải cần tránh mau!
Người thương không gặp thì sầu
Gặp người mình ghét -
mày chau ích gì!

211.
Vậy nên chớ có yêu ai
Yêu người
mà phải xa người, khổ thay!
Ghét, yêu - là chuyện đặt bày
Người không yêu, ghét -
đêm ngày vô ưu!

212.213.214.215.216.
Do ái sinh bệnh sầu ưu
Lại sinh sợ hãi
lo âu nhiều bề
Ái không đắm, dục không mê
U sầu sợ hãi
ê chề trốn xa!

Ái luyến sinh bệnh sầu ưu
Lại sinh sợ hãi
lo âu nhiều bề
Người mà ái luyến không mê
U sầu sợ hãi
cận kề được đâu!

Hỷ ái sinh bệnh sầu ưu
Lại sinh sợ hãi, lo âu
nhiều bề
Người mà hỷ ái không mê
U sầu, sợ hãi -
chúng chê dở mồi!

Dục ái sinh bệnh sầu ưu
Lại sinh sợ hãi
lo âu nhiều bề
Người mà dục ái không mê
U sầu, sợ hãi
chán chê chẳng gần!

Tham ái sinh bệnh sầu ưu
Lại sinh sợ hãi
lo âu nhiều bề
Người mà tham ái, không mê
u sầu sợ hãi -
đã thề viễn ly!

217.
Giới đức, trí giác trọn lành
Kiên trú giáo pháp,
đạo hành viên dung
Làm xong công việc cuối cùng
Trời người ái kính
đón mừng hân hoan!

218.
Nguyện thành quả vị "ly ngôn" [i]
Chẳng còn xúc động
thánh môn đầu dòng [ii]
Tế vi các ái tiêu vong
Những bậc như vậy
xứng đồng thượng lưu [iii]

[i] Niết bàn
[ii] Ba quả thánh đầu
[iii] A-La-Hán

219.220.
Lâu ngày làm khách ly hương
An toàn trở lại
hỏi đường về thăm
Bà con quyến thuộc xa gần
Bạn bè hoan hỉ,
thôn lân đón chào!

Ví người hành thiện khác nào
Ðời này đời nọ
xiết bao phước dành
Ðón đưa tốt đẹp an lành
Bà con thân thuộc
chân thành mừng vui!

222.
Tâm sân bộc phát rất nhanh
Chiếc xe trượt dốc
hãm phanh khó chừ!
Có người chế ngự được ư?
Như Lai sẽ gọi
trượng phu đời này!

Ai người chận được tâm sân
Như dừng ngay lại
xe lăn trượt bờ
Ðánh xe thiện xảo chẳng ngờ
Còn bao kẻ khác
cầm hờ giây cương!

223.
Không sân chế ngự hận sân
Với điều xấu ác
phải cần tốt, vui
Xả ly thắng niệm kiết còi
Lấy lòng chân thật
cứu nòi dối gian!

224.
Chân thật là đức làm đầu
Chẳng nên phẫn hận
là câu nằm lòng
Dẫu nghèo vẫn chẳng rít rong
Ba điều tốt ấy -
thong dong cảnh trời!

225.
Hãy xem những bậc Hiền nhơn
Nói, làm, suy nghĩ
chánh nhơn chế mình
Thấm sâu trạng thái quang minh
Chẳng sầu, chẳng muộn
vô sinh Niết bàn!

226.
Niệm niệm tỉnh giác ngày đêm
Kỷ cương, tự chế
tinh chuyên pháp hành
Tâm chơn hướng cõi Vô sanh
Bao nhiêu lậu hoặc
tan tành còn đâu!

227.228.229.230.
Nên biết, này a tu la!
Ðời này cũng vậy,
đời qua khác gì
Ngồi im là bị chúng nghi!
Nói nhiều liền bị
chúng khi lắm lời

Nói vừa cũng bị chê cười
Nói ít
vẫn bị miệng người thế gian!
Tuy nhiên, định luật bất toàn
Không đâu có kẻ
được hoàn toàn khen
Hoàn toàn bị chúng chê gièm
Hoàn toàn
chẳng có khen luôn, chê hoài!
Trí nhân thẩm xét hằng ngày
Khen bậc giác hạnh
đủ đầy uy nghi
Sáng trong như tấm vàng y
Có ai lại dám
chê khi các ngài
Chư thiên, phạm đế, loài người
Cũng đều hoan hỷ
hết lời tán dương!

231.232.233.234.
Giữ thân, phải biết canh phòng
Gìn thân,
bảo vệ hết lòng nay mai!
Xả ly hành ác mới tài
Trang nghiêm thân hạnh,
hỡi ai, mặc dầu!

Gìn ngôn, giữ khẩu phải phòng
Khẩu ngôn bảo vệ
hết lòng mới hay!
Xả ly ác khẩu, làm ngay!
Trang nghiêm khẩu hạnh
mới tày trượng phu!

Gìn tâm, giữ ý phải phòng
Ý tâm bảo vệ
hết lòng mới hay!
Xả ly ác ý - làm ngay!
Trang nghiêm ý hạnh
mới tày trượng phu!

Người khôn biết chế phục thân
Chế ngăn lời nói
do sân ác hành
Thu thúc tâm ý trong lành
Khéo thay!
bảo vệ ba sanh nghiệp nầy!

236.
Tự xây hòn đảo mà nương
Tinh cần gấp rút
dọn đường tuệ tri
Gỡ bao nhơ bợn ngu si!
Mở cửa thánh địa
ra đi nhẹ nhàng!

237.
Ðời người sự sống sắp tàn
Cứ thêm mỗi bước mỗi gần
tử vong!
Bên đường chỗ nghỉ cũng không
Xa xăm
chẳng có dự phòng tư lương!

238.
Tự xây hòn đảo mà nương
Tinh cần gấp rút
dọn đường tuệ tri
Gỡ bao dục vọng mê si
Tử sinh
quyết chẳng lộn đi, trở vào!

239.
Từ từ, chút chút mà hay
Từng sát na một gỡ ngay
ác mầm!
Thợ vàng lọc bụi trong ngần
Cũng dường thế ấy
chắt dần uế nhơ!

240.
Rỉ sét vốn từ sắt sanh
Ăn mòn tiêu hoại
rất nhanh sắt nầy
Hành động bất hảo, biết hay!
Tự nghiệp, tự dẫn
trắng tay, khốn cùng!

241.
Không tụng niệm: rỉ sét kinh!
Không chùi lau:
rỉ sét sinh cửa nhà!
Biếng nhác: sắc đẹp rỉ nhòa!
Canh phòng sơ hở,
rỉ trà trộn ngay!

242.
Tà hạnh nhơ uế đàn bà
Bỏn xẻn nhơ uế
đàn na các hàng
Ác pháp nhơ uế thế gian
Ðời này, đời kế
ngập tràn khổ đau!

243.
Trong hàng cấu uế, dẫn đầu:
Là vô minh bổn,
bợn sâu, dính dày!
Sa môn khởi tuệ lìa ngay!
Thành bậc vô nhiễm,
trắng tay, sạch làu!

244.245.
Dễ thay! lỗ mảng, trẽn trơ!
Chẳng lòng hổ thẹn,
trộm hờ cắn sau!
Quạ đen, người - có khác đâu!
Những kẻ tự phụ,
cứng đầu kiêu căng!

Nhiễm ô, xấc xược, huênh hoang,
Sống như vậy đó,
dễ dàng lắm ôi!
Khó thay! biết hổ thẹn rồi
Lại còn tinh khiết
sống đời trăng gương
Có tâm dứt bỏ, khiêm nhường
Sáng trong, vắng lặng
tuệ hương ngát ngào!

Khó thay! biết hổ thẹn rồi
Lại cầu thanh tịnh
mà noi hướng về
Vô tư, khiêm hạ, lìa mê
Trăng trong, sao sáng
đề huề hai vai!

246.247.
Kẻ nào vọng ngữ, sát sanh
Trộm của thiên hạ,
đành hanh vợ người
Rượu say, ma túy dễ duôi
Là tự đào lỗ
chôn vùi thế gian

248.
Hỡi này, những kẻ thiện hiền!
Chế ngự điều ác,
chẳng nên khinh thường
Ái tham, tội lỗi lỡ vương!
Cuốn vào cảnh khổ
miên trường đớn đau!

249.250.
Người ta bố thí do tin
Do tâm hoan hỷ
hằng vin pháp lành
Có người đố kỵ, tỵ ganh
Thức ăn, vật uống
dâng dành tỳ kheo!
Người như vậy, rước khổ theo!
Ðánh mất yên tĩnh,
lại đèo ác tâm
Hãy mau cắt đứt gốc nhân
Phải mau nhổ tiệt
căn sân tị hiềm
Người như vậy, thật là hiền
Ngày đêm mát mẻ,
chẳng phiền, được an!

251.
Lửa tham ghê lắm ai ơi!
Hận sân cũng vậy,
đốt người, đốt ta!
Lưới nào bằng lưới si ma?
Sông nào sánh được
ái hà dòng sâu?

252.253.
Lỗi người thì dễ thấy ngay!
Lỗi ta khó thấy, khó hay dường nào
Lỗi người tỉ mỉ bới đào
Tìm trấu trong gạo,
đếm sao trời mờ

Lỗi ta, ta dấu, ta ngơ
Ta còn che đậy,
giả vờ ngụy trang!
Bẫy chim, ta trốn trong hang!
Chơi bài
thì lại dối gian dấu bài!

Những ai chăm thấy lỗi người
Dễ sanh ác ý
nói lời dèm pha
Người như vậy còn rất xa
Xa đường thiện trí
xa nhà hiền nhân!

254.255.
Hư không chẳng có vết chân
Bên ngoài [*]
chẳng có xuất trần sa môn!
Chúng sanh hý luận đa ngôn
Như Lai
hý luận sạch trơn, sạch làu!
Hư không chẳng có vết chân
Bên ngoài
chẳng có xuất trần sa môn
Các hành chẳng phải trường tồn
Phật không dao động
đâu còn hữu vi?

Chớ nên thủ thuật dối gian
Phải theo pháp, luật
đàng hoàng phân minh
Chẳng nên chuyên chế ép hình
Sống đúng như vậy,
xứng vinh trí hiền!

258.
Nói nhiều, học rộng: đa văn?
Xứng danh bậc trí
giữa Tăng đoàn này?
Vô sân, vô úy mới hay!
Mới là bác học,
mới tày đa văn!

259.
Thuộc lòng giáo pháp, nói nhiều
Mà không trì pháp,
gõ kêu rỗng thùng!
Ít nghe, sở học có chừng
Mà chuyên trì pháp,
danh lừng suốt thông!

260.
Phải đâu trưởng lão sa môn
Phải đâu đầu bạc,
thượng tôn Tăng đoàn?
Tuổi cao, trí kém, ươn gàn:
"Sư già rỗng tuếch"
xứng mang danh này!

261.
Vị nào chân lý lên đường
Tự chế, vô hại
Chẳng vương nhiễm gì
Sống đời chánh hạnh, tuệ tri
Xứng danh trưởng lão,
xứng vì sa môn!

262.
Phải đâu hùng biện đa tài
Hình dong đẹp đẽ
thành người thiện lương?
Nếu còn ganh dính, ngã vương
Thì còn xa lắm
con đường trí nhân!

263.
Cắt đứt trọn vẹn thúc thằng
Ganh, tham bứng gốc,
ngã căn tận trừ
Diệt sân, thanh tịnh tâm tư
Người như vậy đấy
xứng từ trí nhân!

264.265.
Cái đầu trọc lóc phải chăng
Dối trá, vô hạnh
gọi rằng sa môn?
Gỡ bao nhơ bợn tâm hồn
Tỷ Kheo trí hạnh
chánh chơn mới là!

266.
Chẳng vì bình bát xin ăn
Mà do an tĩnh
lục căn lục trần
Sống đời tri túc, tri ân
Dự hàng khất sĩ,
dự phần sa môn!

267.
Với ai thiện, ác vượt qua
Sống đời phạm hạnh
không nhà thiêng liêng
Gẫm suy thế giới đảo điên
Những người như vậy,
thiện hiền sa môn!

268.
Ngu si, im lặng tịnh bình
Phải đâu ẩn sĩ,
vỗ mình tự khoe!
Cầm cân thiện, ác không mê
Là bậc thanh tịnh,
danh đề xứng tên!

Phải đâu im lặng tịnh bình
Người ngu si nọ
xưng mình ẩn cư?
Tốt làm, xấu lánh, ai chừ!
Là bậc thanh tịnh,
danh như xứng người!

269.
Chọn lành, xa ác lâu rồi
Mới là ẩn sĩ
sống đời ẩn cư
Thế gian thông suốt nhiên như
Thánh hiền thanh tịnh
chân sư đời này!

270.
Tự xưng cao quý thượng lưu
Mà còn giết hại
oan cừu sinh linh!
Từ tâm, vô hại hữu tình
Mới thật cao quý,
cao minh cõi người!
Tự xưng vô thượng ở đời
Máu đào họa hại,
xương phơi hữu tình
Tâm từ rải khắp chúng sinh
Sống đời vô hại,
quang minh cao hiền!

271.272.
Chỉ nhờ học rộng biết nhiều
Ðầu đà khổ hạnh
hay lều ẩn cư
Hoặc do tâm định an như
Tự cho hưởng phúc
khước từ Thánh lưu?!
Sa môn
tự mãn, tự kiêu
Coi chừng tâm trí
còn nhiều nhiễm ô!

Ðó là ''duy nhất con đường''
Chẳng lối nào khác:
"thanh lương kiến phần"!
Ma vương nhìn ngắm, than thầm,
Lo âu, sợ hãi
thế nhân đi vào!

Lối này nếu quyết đi theo
Ái hà khô cạn,
rêu bèo tang thương!
Như Lai chỉ dạy Con đường
Chặt lìa gai chướng
thanh gươm "tuệ phần"!

Ra đi nỗ lực tầm tư
Như Lai là bậc
đạo sư chỉ bày
Ai người giới hạnh đủ đầy
Ma vương đâu dễ
buộc dây kéo hoài!

277.278.279.
Khi tuệ quán chiếu tỏ tường
Các hành
vốn dĩ vô thường xưa nay,
Thoát ly khổ não, đọa đày
Là thanh tịnh đạo,
ai rày chớ quên!

Khi tuệ quán chiếu tỏ tường
Các hành vốn dĩ
đau thương, khổ nàn
Thoát ly phiền não chán nhàm
Là thanh tịnh đạo,
Niết bàn tìm đâu?

Khi tuệ quán chiếu tỏ tường
Các pháp vô ngã
chẳng thường là ta
Thoát ly phiền não, ác ma
Là thanh tịnh đạo,
chẳng xa lối về!

280.
Tuổi trẻ sức lực dồi dào
Lại sống buông thả,
lao chao biếng lười!
Tinh thần suy nhược, rã rời
Làm sao có tuệ
mà soi Con đường?

281.
Giữ gìn lời nói chánh chơn
Hộ phòng tâm ý
trắng trơn sạch làu
Thân quen hành ác, dứt mau!
Ba nghiệp thanh tịnh,
đạo mầu chứng tri!

282.
Tu thiền thì tuệ phát sanh
Không thiền thì tuệ
mong manh phụt tàn!
Hữu và phi hữu hai đàng [*]
Suốt thông, nỗ lực
dễ dàng tuệ tăng!

[*] hữu ái và phi hữu ái (tham và sân, cũng là hữu sắc thiền và vô sắc thiền)

283.284.
Hãy đốn rừng! chẳng chặt cây!
Là rừng dục vọng
ẩn đầy quỷ ma!
Rừng to, rừng nhỏ không tha!
"Không rừng" mà sống,
gọi là sa môn!

Cho dầu một bụi cỏn con
Nữ nam ái luyến
vẫn còn chồi leo
Ái kia cứ buộc, cứ đeo
Bê đòi vú mẹ,
bám theo, dính hoài!

285.
Dây tình xin chớ xót thương
Cắt lìa cành nọ,
sen vương thu tàn
Nuối chi những buộc, những ràng
Sống đời an tịnh:
Con đàng Tôn Sư!

286.
Mùa mưa ta sống ở đây
Hạ này cũng vậy,
thu rày đi đâu?
Người ngu tính chuyện dài lâu
Có nghe sự chết
gõ đầu hỏi thăm?

287.
Những ai say đắm thế gian
Bám vào con cái
vào đàn vật nuôi
Sự chết cũng cuốn theo người
Như làng mê ngủ,
lũ trôi chẳng ngờ!

288.289.
Lấy ai để bảo trợ ta?
Họ hàng con cái
hay cha mẹ mình?
Khi mà sự chết rập rình
Cô đơn chịu nghiệp
vắng thinh chẳng người!