HỘI THỨ II

Phẩm 10: Huyễn dụ
(QUYỂN 410)

Hán dịch: Đời Đường, Tam tạng Pháp sư Huyền Trang.

QUYỂN 410

Phẩm 10: Huyễn dụ

Bấy giờ, Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:

–Bạch Thế Tôn, giả sử có người hỏi: “Nếu có nhà ảo thuật có thể học Bát-nhã ba-la-mật-đa cho đến có thể học Bố thí ba-la-mật-đa thì người ấy có thể thành tựu trí Nhất thiết trí không? Nếu có nhà ảo thuật có thể học bốn Niệm trụ cho đến có thể học mười tám pháp Phật bất cộng thì người ấy có thể thành tựu trí Nhất thiết trí không? Nếu được hỏi như vậy, con sẽ trả lời như thế nào?

Phật bảo Thiện Hiện:

–Ta hỏi lại ông, tùy theo ý ông mà đáp. Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? Sắc cùng với huyễn có khác nhau không? Thọ, tưởng, hành, thức cùng với huyễn có khác nhau không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, không khác.

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? Nhãn xứ cùng với huyễn có khác nhau không? Cho đến ý xứ cùng với huyễn có khác nhau không? Sắc xứ cùng với huyễn có khác nhau không? Cho đến pháp xứ cùng với huyễn có khác nhau không?

Thiện Hiện đáp:

–Bạch Thế Tôn, không!

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? Nhãn giới cùng với huyễn có khác nhau không? Cho đến ý giới cùng với huyễn có khác nhau không? Sắc giới cùng với huyễn có khác nhau không? Cho đến pháp giới cùng với huyễn có khác nhau không? Nhãn thức giới cùng với huyễn có khác nhau không? Cho đến ý thức giới cùng với huyễn có khác nhau không? Nhãn xúc cùng với huyễn có khác nhau không? Cho đến ý xúc cùng với huyễn có khác nhau không? Các thọ do nhãn xúc làm duyên sinh ra cùng với huyễn có khác nhau không? Cho đến các thọ do ý xúc làm duyên sinh ra cùng với huyễn có khác nhau không?

Thiện Hiện đáp:

–Bạch Thế Tôn, không!

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? Bốn Niệm trụ cùng với huyễn có khác nhau không? Cho đến tám chi Thánh đạo cùng với huyễn có khác nhau không?

Thiện Hiện đáp:

–Bạch Thế Tôn, không!

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? Pháp môn giải thoát Không cùng với huyễn có khác nhau không? Pháp môn giải thoát Vô tướng, Vô nguyện cùng với huyễn có khác nhau không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, không!

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? Bố thí ba-lamật-đa cùng với huyễn có khác nhau không? Cho đến mười tám pháp Phật bất cộng cùng với huyễn có khác nhau không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, không!

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? quả vị Giác ngộ cao tột của chư Phật cùng với huyễn có khác nhau không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, không! Vì sao? Bạch Thế Tôn, vì sắc không khác huyễn, huyễn chẳng khác sắc, sắc tức là huyễn, huyễn tức là sắc. Như vậy cho đến quả vị Giác ngộ cao tột của chư Phật không khác huyễn, huyễn không khác quả vị Giác ngộ cao tột của chư Phật, quả vị Giác ngộ cao tột của chư Phật tức là huyễn, huyễn tức là quả vị Giác ngộ cao tột của chư Phật.

Phật dạy:

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? Huyễn có tạp nhiễm có thanh tịnh không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, không!

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? Huyễn có sinh, có diệt không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, không!

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? Nếu pháp nào không có tạp nhiễm, không có thanh tịnh, không sinh, không diệt thì pháp đó có thể học Bát-nhã bala-mật-đa, thành tựu trí Nhất thiết trí không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, không!

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? Ở trong năm uẩn biểu hiện ra các tưởng, từ tưởng có ra lời nói giả gọi là Đại Bồ-tát phải không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, đúng như vậy.

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? Ở trong năm uẩn biểu hiện ra các tưởng, từ tưởng có ra lời nói, giả lập có sinh, có diệt, có tạp nhiễm, có thanh tịnh phải không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, không!

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? Nếu pháp không tưởng, hay không có cái như tưởng, không thiết lập, không lời nói, không giả danh, không thân, không nghiệp của thân, không ngữ, không nghiệp của ngữ, không ý, không nghiệp của ý, không tạp nhiễm, không thanh tịnh, không sinh, không diệt thì pháp này có thể học Bát-nhã ba-lamật-đa thành tựu trí Nhất thiết trí không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, không!

Phật dạy:

–Này Thiện Hiện, Đại Bồ-tát nào dùng vô sở đắc làm phương tiện, tu học Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy thì có thể mau thành tựu trí Nhất thiết trí.

Bấy giờ, Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:

–Bạch Thế Tôn, Đại Bồ-tát nào muốn chứng quả vị Giác ngộ cao tột, nên như nhà ảo thuật thường học Bát-nhã ba-la-mật-đa. Vì sao? Bạch Thế Tôn, nên biết nhà ảo thuật tức là năm uẩn.

Phật bảo Thiện Hiện:

–Ý ông thế nào? năm uẩn như huyễn có thể học Bát-nhã ba-la-mật-đa sẽ thành tựu được trí Nhất thiết trí không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, không! Vì sao? Bạch Thế Tôn, vì năm uẩn như huyễn dùng không tánh làm tự tánh, mà tự tánh là không tánh nên chẳng thể nắm bắt được.

Phật bảo Thiện Hiện:

–Ý ông thế nào? năm uẩn như mộng có thể học Bát-nhã ba-la-mật-đa sẽ thành tựu được trí Nhất thiết trí không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, không! Vì sao? Bạch Thế Tôn, vì năm uẩn như mộng dùng không tánh làm tự tánh, mà tự tánh là không tánh nên chẳng thể nắm bắt được.

Phật bảo:

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? năm uẩn như tiếng vang, như ảnh ảo, như bóng dáng, như sóng nắng, như hoa đốm trên không, như biến hóa, như thành Càn-thát-bà có thể học Bát-nhã ba-la-mậtđa, sẽ thành tựu được trí Nhất thiết trí không?

Thiện Hiện thưa:

–Bạch Thế Tôn, không! Vì sao? Bạch Thế Tôn, vì năm uẩn như tiếng vang cho đến như thành Cànthát-bà dùng không tánh làm tự tánh mà tự tánh là không tánh nên chẳng thể nắm bắt được.

Phật bảo:

–Này Thiện Hiện, ý ông thế nào? năm uẩn như huyễn... đều có tánh khác chăng?

Thiện Hiện đáp:

–Bạch Thế Tôn, không! Vì sao? Bạch Thế Tôn, vì sắc, thọ, tưởng, hành, thức như huyễn... tức là sắc, thọ, tưởng, hành, thức như mộng, năm uẩn như huyễn... tức là sáu căn như huyễn... Sáu căn như huyễn... tức là năm uẩn như huyễn... Như vậy, tất cả đều do pháp không bên trong nên chẳng thể nắm bắt được cho đến pháp không không tánh tự tánh nên chẳng thể nắm bắt được.

Bấy giờ, Cụ thọ Thiện Hiện lại bạch Phật:

–Bạch Thế Tôn, các Đại Bồ-tát mới hướng đến Đại thừa nghe nói Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, tâm họ sẽ không kinh hãi, sợ sệt chăng?

Phật bảo Thiện Hiện:

–Các Đại Bồ-tát mới hướng đến Đại thừa khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, nếu không có phương tiện thiện xảo và chẳng được bạn lành hộ trì mà nghe nói Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy thì tâm họ kinh hãi phải sợ sệt.

Tôn giả Thiện Hiện lại bạch Phật:

–Bạch Thế Tôn, các Đại Bồ-tát nào khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa có phương tiện thiện xảo, nghe nói Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, tâm họ không kinh hãi sợ sệt?

Phật bảo Thiện Hiện:

–Đại Bồ-tát nào khi tu hành Bát-nhã ba-la-mậtđa đem tâm tương ưng với trí Nhất thiết trí, quán tướng vô thường của sắc chẳng thể nắm bắt được, quán tướng vô thường của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; quán tướng khổ của sắc chẳng thể nắm bắt được, quán tướng khổ của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; quán tướng vô ngã của sắc chẳng thể nắm bắt được, quán tướng vô ngã của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; quán tướng bất tịnh của sắc chẳng thể nắm bắt được, quán tướng bất tịnh của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; quán tướng không của sắc chẳng thể nắm bắt được, quán tướng không của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; quán tướng vô tướng của sắc chẳng thể nắm bắt được, quán tướng vô tướng của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; quán tướng vô nguyện của sắc chẳng thể nắm bắt được, quán tướng vô nguyện của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; quán tướng tịch tĩnh của sắc chẳng thể nắm bắt được, quán tướng tịch tĩnh của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; quán tướng xa lìa của sắc chẳng thể nắm bắt được, quán tướng xa lìa của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được.

Này Thiện Hiện, Đại Bồ-tát này khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa vì có phương tiện thiện xảo nên nghe nói Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, tâm họ không kinh hãi sợ sệt.

Lại nữa này Thiện Hiện, Đại Bồ-tát nào quán như vậy rồi, lại nghĩ: “Ta sẽ dùng vô sở đắc làm phương tiện vì tất cả hữu tình nói tướng vô thường của năm uẩn như vậy cũng chẳng thể nắm bắt được, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng tịch tĩnh, tướng xa lìa cũng chẳng thể nắm bắt được.” Này Thiện Hiện, đó là Đại Bồ-tát khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa không chấp Bố thí bala-mật-đa.

Lại nữa này Thiện Hiện, Đại Bồ-tát nào khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, xa lìa tác ý tương ưng với Thanh văn, Độc giác mà tư duy tướng vô thường của năm uẩn chẳng thể nắm bắt được, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng tịch tĩnh, tướng xa lìa cũng chẳng thể nắm bắt được, vì dùng vô sở đắc làm phương tiện, thì này Thiện Hiện, đó là Đại Bồ-tát khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa không chấp Tịnh giới ba-la-mật-đa.

Lại nữa này Thiện Hiện, Đại Bồ-tát nào khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, dùng vô sở đắc làm phương tiện, quán pháp như vậy, tướng vô thường của các pháp như thế chẳng thể nắm bắt được, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng tịch tĩnh, tướng xa lìa cũng chẳng thể nắm bắt được, có thể ở trong đó an nhẫn vui thích, không kinh hãi sợ sệt, thì này Thiện Hiện, đó là Đại Bồtát khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa không chấp trước An nhẫn ba-la-mật-đa.

Lại nữa này Thiện Hiện, Đại Bồ-tát nào khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, dùng tâm tương ưng với trí Nhất thiết trí thường quán tướng vô thường của năm uẩn chẳng thể nắm bắt được, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng tịch tĩnh, tướng xa lìa cũng chẳng thể nắm bắt được, tuy dùng vô sở đắc làm phương tiện nhưng thường không bỏ tác ý tương ưng với trí Nhất thiết trí, thường tu Bátnhã ba-la-mật-đa, thì này Thiện Hiện, đó là Đại Bồ-tát khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa không chấp trước Tinh tấn ba-la-mật-đa.

Lại nữa này Thiện Hiện, Đại Bồ-tát nào khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, không dùng tác ý tương ưng với Thanh văn, Độc giác mà tư duy tướng vô thường của năm uẩn chẳng thể nắm bắt được, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng tịch tĩnh, tướng xa lìa cũng chẳng thể nắm bắt được, vì dùng vô sở đắc làm phương tiện, ở trong đó không biểu hiện tác ý tương ưng với Thanh văn, Độc giác và tâm tán loạn, bất thiện khác làm chướng ngại quả vị Giác ngộ cao tột thì này Thiện Hiện đó là Đại Bồ-tát khi tu hành Bátnhã ba-la-mật-đa không chấp trước Tĩnh lự ba-lamật-đa.

Lại nữa này Thiện Hiện, Đại Bồ-tát nào khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, như thật quán sát chẳng phải không là sắc, nên sắc là không, sắc tức là không, không tức là sắc; thọ, tưởng, hành, thức cũng như vậy; chẳng phải không là nhãn xứ nên nhãn xứ là không, nhãn xứ tức là không, không tức là nhãn xứ, cho đến ý xứ cũng như vậy; chẳng phải không là sắc xứ, nên sắc xứ là không, sắc xứ tức là không, không tức là sắc xứ, cho đến pháp xứ cũng như vậy; chẳng phải không là nhãn giới nên nhãn giới là không, nhãn giới tức là không, không tức là nhãn giới, cho đến ý giới cũng vậy; chẳng phải không là sắc giới nên sắc giới là không, sắc giới tức là không, không tức là sắc giới, cho đến pháp giới cũng như vậy; chẳng phải không là nhãn thức giới, nên nhãn thức giới là không, nhãn thức giới tức là không, không tức là nhãn thức giới, cho đến ý thức giới cũng như vậy; chẳng phải không là nhãn xúc, nên nhãn xúc là không, nhãn xúc tức là không, không tức là nhãn xúc, cho đến ý xúc cũng như vậy; chẳng phải không là các thọ do nhãn xúc làm duyên sinh ra, nên các thọ do nhãn xúc làm duyên sinh ra là không, các thọ do nhãn xúc làm duyên sinh ra tức là không, không tức là các thọ do nhãn xúc làm duyên sinh ra, cho đến các thọ do ý xúc làm duyên sinh ra cũng như vậy; chẳng phải không là bốn Niệm trụ nên bốn Niệm trụ là không, bốn Niệm trụ tức là không, không tức là bốn Niệm trụ. Như vậy cho đến, chẳng phải không là mười tám pháp Phật bất cộng, nên mười tám pháp Phật bất cộng là không, mười tám pháp Phật bất cộng tức là không, không tức là mười tám pháp Phật bất cộng, này Thiện Hiện, đó là Đại Bồ-tát không chấp trước Bát-nhã ba-la-mật-đa.

Này Thiện Hiện, như vậy Đại Bồ-tát khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa vì có phương tiện thiện xảo nên nghe nói Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, tâm không kinh hãi, không sợ sệt.

Lúc bấy giờ, Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:

–Bạch Thế Tôn, Đại Bồ-tát khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa được các bạn lành hộ trì như thế nào nên nghe nói Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy mà tâm họ không kinh hãi, không sợ sệt? Phật bảo Thiện Hiện:

–Các bạn lành của Đại Bồ-tát hoặc có thể dùng vô sở đắc làm phương tiện nói tướng vô thường của sắc chẳng thể nắm bắt được, nói tướng vô thường của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng khổ của sắc chẳng thể nắm bắt được, nói tướng khổ của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng vô ngã của sắc chẳng thể nắm bắt được, nói tướng vô ngã của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng bất tịnh của sắc chẳng thể nắm bắt được, nói tướng bất tịnh của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng không của sắc cũng chẳng thể nắm bắt được, nói tướng không của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng vô tướng của sắc cũng chẳng thể nắm bắt được, nói tướng vô tướng của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng vô nguyện của sắc chẳng thể nắm bắt được, nói tướng vô nguyện của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng tịch tĩnh của sắc chẳng thể nắm bắt được, nói tướng tịch tĩnh của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng xa lìa của sắc chẳng thể nắm bắt được, nói tướng xa lìa của thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng thể nắm bắt được và khuyên nương vào đó siêng năng tu tập căn lành không để hồi hướng quả Thanh văn, Độc giác, chỉ để cầu đắc trí Nhất thiết trí.

Này Thiện Hiện, đó là bạn lành của Đại Bồ-tát.

Lại nữa này Thiện Hiện, bạn lành của các Đại Bồ-tát hoặc có thể dùng vô sở đắc làm phương tiện nói tướng vô thường của nhãn xứ cho đến tướng vô thường của ý xứ chẳng thể nắm bắt được, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng tịch tĩnh, tướng xa lìa cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng vô thường của sắc xứ cho đến pháp xứ cũng chẳng thể nắm bắt được tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng tịch tĩnh, tướng xa lìa cũng chẳng thể nắm bắt được và khuyên nương vào đó siêng năng tu tập căn lành, không để hồi hướng quả Thanh văn, Độc giác mà chỉ để cầu đắc trí Nhất thiết trí.

Này Thiện Hiện, đó là bạn lành của Đại Bồ-tát.

Lại nữa này Thiện Hiện, bạn lành của các Đại Bồ-tát hoặc có thể dùng vô sở đắc làm phương tiện, nói tướng vô thường của nhãn giới cho đến tướng vô thường của ý giới chẳng thể nắm bắt được, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng tịch tĩnh, tướng xa lìa cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng vô thường của sắc giới cho đến pháp giới cũng chẳng thể nắm bắt được, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng tịch tĩnh, tướng xa lìa cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng vô thường của nhãn thức giới cho đến ý thức giới cũng chẳng thể nắm bắt được, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng tịch tĩnh, tướng xa lìa cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng vô thường của nhãn xúc cho đến ý xúc cũng chẳng thể nắm bắt được, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng tịch tĩnh, tướng xa lìa cũng chẳng thể nắm bắt được; nói tướng vô thường của các thọ do nhãn xúc làm duyên sinh ra cho đến các thọ do ý xúc làm duyên sinh ra cũng chẳng thể nắm bắt được, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng tịch tĩnh, tướng xa lìa cũng chẳng thể nắm bắt được và khuyên nương vào đó siêng năng tu tập căn lành không để hồi hướng quả Thanh văn, Độc giác mà chỉ để cầu trí Nhất thiết trí.

Này Thiện Hiện, đó là bạn lành của Đại Bồ-tát.

Lại nữa này Thiện Hiện, bạn lành của các Đại Bồ-tát hoặc có thể dùng vô sở đắc làm phương tiện, tuy nói tu bốn Niệm trụ cho đến tám chi Thánh đạo chẳng thể nắm bắt được, tuy nói tu ba pháp môn giải thoát Không, Vô tướng, Vô nguyện chẳng thể nắm bắt được, tuy nói tu mười lực của Phật cho đến mười tám pháp Phật bất cộng chẳng thể nắm bắt được, tuy nói tu trí Nhất thiết cho đến quả vị Giác ngộ cao tột chẳng thể nắm bắt được nhưng khuyên nương vào đó siêng năng tu tập căn lành, không để cho hướng đến Thanh văn, Độc giác, chỉ để cầu được trí Nhất thiết trí.

Này Thiện Hiện, đó là bạn lành của Đại Bồtát. Đại Bồ-tát nào khi tu hành Bát-nhã ba-la-mậtđa được bạn lành này hộ trì thì nghe nói Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, tâm không kinh hãi, không sợ sệt.

Lúc bấy giờ, Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:

–Bạch Thế Tôn, thế nào là Đại Bồ-tát khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, không có phương tiện thiện xảo nên nghe nói Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, tâm họ có kinh hãi, có sợ sệt? Phật bảo Thiện Hiện:

–Đại Bồ-tát khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa dùng hữu sở đắc làm phương tiện, xa lìa tác ý tương ưng với trí Nhất thiết trí, tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, đối với việc tu Bát-nhã ba-la-mật-đa có thủ đắc, có chỗ dựa.

Vì dùng hữu sở đắc làm phương tiện nên xa lìa tác ý tương ưng với trí Nhất thiết trí, tu hành Tĩnh lự, Tinh tấn, An nhẫn, Tịnh giới, Bố thí ba-la-mậtđa đối với việc tu Tĩnh lự cho đến Bố thí ba-la-mậtđa có thủ đắc, có chỗ dựa.

Vì dùng sở hữu đắc làm phương tiện nên xa lìa các ý tương ưng với trí Nhất thiết trí, quán sắc, thọ, tưởng, hành, thức, pháp không bên trong, pháp không bên ngoài, pháp không cả trong ngoài, pháp không không, pháp không lớn, pháp không thắng nghĩa, pháp không hữu vi, pháp không vô vi, pháp không rốt ráo, pháp không không biên giới, pháp không tản mạn, pháp không không đổi khác, pháp không bản tánh, pháp không tự tướng, pháp không cộng tướng, pháp không nơi tất cả pháp, pháp không chẳng thể nắm bắt được, pháp không không tánh, pháp không tự tánh, pháp không không tánh tự tánh, đối với việc quán không của sắc, thọ, tưởng, hành, thức, có thủ đắc, có chỗ dựa.

Vì dùng hữu sở đắc làm phương tiện nên xa lìa tác ý tương ưng với trí Nhất thiết trí, quán nhãn xứ cho đến ý xứ, pháp không bên trong cho đến pháp không tánh không tự tánh, đối với việc quán không của nhãn xứ cho đến ý xứ có thủ đắc vì có chỗ dựa. Vì dùng hữu sở đắc làm phương tiện nên xa lìa tác ý tương ưng với trí Nhất thiết trí, quán pháp không bên trong cho đến pháp không không tánh tự tánh của sắc xứ cho đến pháp xứ, đối với việc quán không của sắc xứ cho đến pháp xứ có thủ đắc, có chỗ dựa.

Vì dùng hữu sở đắc làm phương tiện nên xa lìa tác ý tương ưng với trí Nhất thiết trí, quán pháp không bên trong cho đến pháp không không tánh tự tánh của nhãn giới cho đến ý giới, đối với việc quán không của nhãn giới, cho đến ý giới có thủ đắc, có chỗ dựa.

Vì dùng hữu sở đắc làm phương tiện nên xa lìa các ý tương ưng với trí Nhất thiết trí, quán pháp không bên trong cho đến pháp không không tánh tự tánh của sắc giới cho đến pháp giới, đối với việc quán không của sắc giới cho đến pháp giới có thủ đắc, có chỗ dựa.

Vì dùng hữu sở đắc làm phương tiện nên xa lìa tác ý tương ưng với trí Nhất thiết trí, quán pháp không bên trong cho đến pháp không không tánh tự tánh của nhãn thức giới cho đến ý thức giới, đối với việc quán không có nhãn thức giới cho đến ý thức giới có thủ đắc, có chỗ dựa.

Vì dùng hữu sở đắc làm phương tiện nên xa lìa tác ý tương ưng với trí Nhất thiết trí, quán pháp không bên trong cho đến pháp không không tánh tự tánh của nhãn xúc cho đến ý xúc, đối với việc quán không của nhãn xúc cho đến ý xúc có thủ đắc, có chỗ dựa.

Vì dùng hữu sở đắc làm phương tiện nên xa lìa tác ý tương ưng với trí Nhất thiết trí, quán pháp không bên trong cho đến pháp không không tánh tự tánh của các thọ do nhãn xúc làm duyên sinh ra cho đến các thọ do ý xúc làm duyên sinh ra đối với việc quán không của các thọ sinh do nhãn xúc làm duyên sinh ra cho đến các thọ do ý xúc làm duyên sinh ra có thủ đắc, có chỗ dựa.

Vì dùng hữu sở đắc làm phương tiện nên xa lìa tác ý tương ưng với trí Nhất thiết trí; tu hành bốn Niệm trụ cho đến mười tám pháp Phật bất cộng có thủ đắc, có chỗ dựa.

Này Thiện Hiện, như vậy Đại Bồ-tát khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa, không có phương tiện thiện xảo nên nghe nói Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy tâm họ có kinh hãi, có sợ sệt.

Bấy giờ, Cụ thọ Thiện Hiện lại bạch Phật:

–Bạch Thế Tôn, Đại Bồ-tát khi tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa bị các bạn ác tác động như thế nào nên nghe nói Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy, tâm họ bị kinh hãi, sợ sệt?

Phật bảo Thiện Hiện:

–Các bạn ác của Đại Bồ-tát hoặc bảo nhàm chán, xa lìa Bát-nhã ba-la-mật-đa, hoặc bảo nhàm chán, xa lìa Tĩnh lự, Tinh tấn, An nhẫn, Tịnh giới, Bố thí ba-la-mật-đa, nghĩa là nói như vầy: “Than ôi, nam tử! Các ông không nên tu học điều này.” Vì sao? Vì sáu pháp Ba-la-mật-đa như vậy không phải do Phật nói mà do những người viết văn hư dối tạo ra. Vì vậy các ông không nên nghe nhận, tu tập, không nên thọ trì, không nên đọc tụng, không nên tư duy, không nên nghiên cứu, không nên giảng nói, khai thị cho người khác.

Này Thiện Hiện, đó là bạn ác của Đại Bồ-tát.

–Lại nữa này Thiện Hiện, bạn ác của Đại Bồtát hoặc không nói việc ma, tội lỗi của ma cho người, nghĩa là không nói có ác ma giả làm hình tượng Phật đến bảo Bồ-tát nhàm chán xa lìa sáu pháp Ba-la-mật-đa rằng: “Thiện nam tử, các ông cần gì tu sáu pháp Ba-la-mật-đa này!”