NỀN TẢNG PHẬT GIÁO
(MŪLABUDDHASĀSANA)
QUYỂN 1
TAM BẢO
(Ratanattaya)
CHƯƠNG I
BA NGÔI CAO CẢ
(TIYAGGA)
Đức-Bồ-tát kiếp đầu
tiên và kiếp chót của Đức-Phật Gotama
Đức-Phật Gotama là Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác
có trí-tuệ siêu-việt, là quả của đại-thiện-nghiệp 30 pháp- hạnh ba-la-mật được
lưu trữ, tích lũy đầy đủ trọn vẹn ở trong tâm sinh rồi diệt liên tục từ Đức-Bồ-tát
kiếp đầu tiên cho đến Đức-Bồ-tát kiếp chót trải qua vô số kiếp trong vòng tử
sinh luân-hồi trong ba giới bốn loài, suốt 20 a-tăng-kỳ và 100 ngàn đại-kiếp
trái đất.
Đức-Bồ-tát kiếp đầu tiên của Đức-Phật Gotama
Một thuở nọ, Đức-Phật ngự trên tảng đá quý cùng với số
đông chư tỳ-khưu tại ven rừng có nhiều cây hoa thơm gần hồ Anotatta. Khi ấy, Đức-Phật
truyền dạy chư tỳ- khưu về Đức-Bồ-tát tiền-kiếp đầu tiên của Đức-Phật,
làm phước-thiện bố-thí tạo đại-thiện-nghiệp bố-thí gọi là pháp-hạnh bố-thí
ba-la-mật có cứu cánh trở thành Đức- Phật Chánh-Đẳng-Giác như sau:
- Này chư tỳ-khưu! Các con nên lắng nghe tiền-kiếp
đầu tiên của Như-lai đã thực hành pháp-hạnh bố-thí ba- la-mật.
Như-Lai thấy một vị tỳ-khưu thực hành pháp-hạnh đầu-đà
sống trong rừng, nên phát sinh đức-tin trong sạch làm phước-thiện bố-thí cúng
dường “một tấm vải cũ” đến vị tỳ-khưu ấy. Ngay khi ấy, tiền-kiếp của
Như- Lai phát sinh tâm đại-bi phát nguyện trong tâm muốn trở thành Đức-Phật
Chánh-Đẳng-Giác để tế độ chúng-sinh thoát khỏi khổ tử sinh luân-hồi trong 3 giới
4 loài.
Đó là Đức-Bồ-tát Chánh-Đẳng-Giác tiền-kiếp đầu tiên
của Như-Lai, có ý nguyện trong tâm muốn trở thành Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác.
Chính nhờ pháp-hạnh bố- thí ba-la-mật cúng dường “tấm vải cũ” là đại-thiện-
nghiệp bố-thí trong tiền-kiếp đầu tiên ấy, dẫn đến kiếp chót hiện-tại, Như-lai
đã trở thành Đức-Phật Chánh- Đẳng-Giác có danh hiệu Đức-Phật Gotama này.(1)
Đức-Bồ-tát kiếp chót của Đức-Phật Gotama
Từ Đức-Bồ-tát tiền-kiếp đầu tiên của Đức-Phật
Gotama tiếp tục thực hành các pháp-hạnh ba-la-mật trải qua vô số kiếp cho
được đầy đủ trọn vẹn 30 pháp-hạnh ba-la-mật, cho đến Đức-Bồ-tát kiếp
chót là Đức-Bồ-tát Siddhattha sẽ trở thành Đức-Phật Gotama, đã trải qua ba thời-kỳ như sau:
- Thời-kỳ đầu:
Đức-Bồ-tát Chánh-Đẳng-Giác có trí- tuệ siêu-việt có ý nguyện trong tâm muốn
trở thành Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác, rồi thực hành các pháp-hạnh ba-la-mật
suốt 7 a-tăng-kỳ.
- Thời-kỳ giữa:
Đức-Bồ-tát Chánh-Đẳng-Giác có trí- tuệ siêu-việt phát nguyện bằng lời nói,
để cho chúng- sinh biết ý nguyện muốn trở thành Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác,
rồi tiếp tục thực hành các pháp-hạnh ba-la- mật suốt 9 a-tăng-kỳ.
- Thời-kỳ cuối:
Đức-Bồ-tát Chánh-Đẳng-Giác có trí- tuệ siêu-việt là Đức-Bồ-tát đạo-sĩ
Sumedha tiền-kiếp của Đức-Phật Gotama được Đức-Phật Dīpaṅkara đầu
tiên thọ ký xác định thời gian còn lại 4 a-tăng-kỳ và 100 ngàn đại-kiếp trái đất
nữa, sẽ trở thành Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác có danh hiệu là Đức-Phật
Gotama.
Như vậy, Đức-Bồ-tát Chánh-Đẳng-Giác có trí-tuệ
siêu-việt là tiền-kiếp của Đức-Phật Gotama từ kiếp Đức- Bồ-tát đầu tiên cho
đến kiếp chót của Đức-Bồ-tát Chánh-Đẳng-Giác có trí-tuệ siêu-việt là Đức-Bồ-tát
Thái-tử Siddhattha sẽ trở thành Đức-Phật Gotama, đã trải qua
vô số kiếp không sao kể được, trong khoảng thời gian lâu dài suốt 20 a-tăng-kỳ
và 100 ngàn đại-kiếp trái đất, thực hành cho được đầy đủ trọn vẹn 30 pháp-hạnh
ba-la-mật, để trở thành Đức-Phật Gotama.
Cuộc đời của Đức-Bồ-tát Thái-tử Siddhattha
Đức-Bồ-tát Thái-tử Siddhattha kiếp
chót đản-sinh tại khu vườn Lumbinī, vào ngày rằm tháng tư (âm-lịch).
Đức-Bồ-tát Siddhattha là Thái-tử của
Đức-vua Suddho- dana và Chánh-cung
Hoàng-hậu Mahāmāyādevī.
* Năm 16 tuổi, Đức-Bồ-tát Thái-tử Siddhattha
lên ngôi vua và kết hôn với Công-chúa Yasodharā, ngự tại kinh-thành
Kapilavatthu, làm vua được 13 năm.
* Năm 29 tuổi, vào ngày rằm tháng 6 (âm-lịch) Đức-
vua bồ-tát Siddhattha trốn ra khỏi kinh-thành Kapila- vatthu, đi xuất gia.
* Năm tròn 35 tuổi, Đức-Bồ-tát Siddhattha trở
thành Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác có danh hiệu là Đức-Phật
Gotama tại cội Đại-Bồ-đề trong khu rừng Uruvelā (nay là Buddhagayā, Ấn-Độ),
vào ngày rằm tháng tư (âm-lịch).
Đức-Phật Gotama thuyết-pháp tế độ chúng-sinh suốt
45 năm.
* Năm 80 tuổi, Đức-Phật Gotama tịch diệt
Niết-bàn tại khu rừng Kusinārā, vào ngày rằm tháng tư (âm-lịch).
(1) Bộ Apadāna, Buddhāpadāna pubbakammapiloti.
Mục lục quyển 1 | 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 | 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | Phụ lục
Mục lục chính | Quyển 1 | Quyển 2 | Quyển 3 | Quyển 4 | Quyển 5 | Quyển 6 | Quyển 7 | Quyển 8 | Quyển 9 | Quyển 10